COCUK M.Z-2.qxd - İsmek - İstanbul Büyükşehir Belediyesi

EÐÝTÝCÝ ANNE ÇOCUK ÝLÝÞKÝSÝ
Eðitici anne ve çocuk duygusal baðlýlýk geliþtirmektedir.
Eðitici anne, çocuðun doðumundan itibaren çocukla
ilgilenirse çocuðun baðlýlýk geliþtirmesi ve ona güvenmesi
daha çabuk olmaktadýr. Eðitici anne, çocuðun sadece bakýmýyla
ilgilenmez, geliþimi ve eðitimiyle de ilgilenir, çocuða
model olur. Çocuðun ihtiyaçlarýný karþýlarken çocuða sevgisini
ve ilgisini de vermelidir. Çocuðun gereksinimleriyle ilgilenmeli
ve çocuðun ihtiyaçlarýna duyarlý olmalýdýr. Çocuðu
desteklemeli, ona geliþimine uygun sorumluluklar vermelidir.
Anne-çocuk iliþkisi ne kadar önemliyse eðitici anne-çocuk
iliþkisi de onun kadar önemlidir. Çocuk, eðitici anneye
güvenebilmelidir. Aile ve eðitici anne sürekli olarak iþbirliði
yapmalý, görüþ birliði içinde olmalýdýrlar. Eðitici anne
olumlu özellikler taþýmalýdýr. Geliþimsel açýdan eðitici anne,
çocuk iliþkisinde yaþanan olumsuzluklar çocuðun bütün
geliþim alanlarýný etkilemektedir.
DOÐRU ÝLETÝÞÝM
Doðru iletiþim ayný zamanda etkili iletiþim biçimidir.
Etkili iletiþimin temelinde ise farkýna varma yatar. Ýyi
iletiþimci, hem kendi duygu ve düþüncelerinin farkýnda
olur hem de diðer kiþilerin duygu, düþünce ve tutumlarýný
tanýr. Hemde karþýdaki kiþinin davranýþýný gerçekçi bir
biçimde deðerlendirmesini bilir. Cüceloðlu (1993, s.68)’na
göre kiþinin kendini bilmesi, onun kendi algýlama, yansýtma,
duygu ve arzularýnýn farkýnda olmasý demektir. Karþýdakinin
farkýnda olan kiþi ise, onun davranýþlarýnýn nasýl
bir iç dünyaya iþaret ettiðini, onun deneyim ve yaþantýla-
ÇOCUK GELÝÞÝMÝ, EÐÝTÝMÝ VE SAÐLIÐI
DOÐRU ÝLETÝÞÝM KURMA
181
rýnýn ne olduðunu anlar. Yüz ifadeleri, bedenin duruþu, sesin
titreyiþ ya da iniþ çýkýþý, karþýdakinin iç dünyasý hakkýnda
ipuçlarý verir. Ýyi iletiþim yetenekleri olan kiþi ipuçlarýný
anýnda görür ve onlarý gerçekçi olarak deðerlendirir.
Ýletiþimi baltalayan alýþkanlýklar
Ýletiþim kiþiler arasý iliþkinin kalitesini etkiler. Bu
nedenle iletiþimi olumsuz etkileyen faktörleri bilmekte
fayda vardýr. Bunlar (Cüceloðlu, 1993):
1. Genelleme: Örneðin “kadýnlara zayýf tarafýnýzý
göstermemelisiniz, en zayýf zamanýnýzda size kötülük etmeye
kalkarlar” ifadesi kanýtlanmasý zor, birinin ön yargýsýný
ifade eden bir genellemedir.
”Kayserililer tüccar olurlar” gibi tutumlar, incelenmemiþ,
aðýzdan aðýza yayýlmýþ tutumlardýr. Bu tür tutumlar
kiþilerin bireysel farklýlýklarýný görmemizi engeller.
2. Neden-sonuç iliþkisinde bozukluk: ”Bak anneni
hasta yaptýn,” “baþýmý aðrýttýn, artýk git!” gibi ifadeler, sanki
biri diðerini gerçekten hasta yapar ya da baþýný aðrýtýr izlenimi
verir. Baþ aðrýsýnýn ya da hasta olmanýn temelinde yatan
baþka nedenleri yok sayarak tek kiþiyi suçlamak, neden-sonuç
iliþkilerini basite indirgemek anlamýna gelir.
3. Aklýndan geçenleri bilme: ”Oðlunu kýzýndan daha
çok seviyorsun, fakat bunu kabul etmeyi kendine yediremiyorsun,”
gibi ifadeler, iki kiþi arasýndaki iletiþimi
olumsuz yönde etkiler. Bir kimsenin yaþantýsýný ondan daha
iyi bildiðini iddia etmek, karþýdaki kiþinin ya bilinç düzeyinin
düþük olduðu, bu nedenle kendi duygu ve düþün-