COCUK M.Z-2.qxd - İsmek - İstanbul Büyükşehir Belediyesi

Çocuðun sosyal geliþim sürecinde ilk etken ailedir.
Daha sonra akrabalar, arkadaþlar, yabancýlar sosyal geliþimi
etkilemeye baþlar. Çocuðun ileriki yaþamý için sosyal
becerileri kazanmasý da önemlidir. Sayýn (1990, s.102)’a
göre çocuk, ergin yaþta oynamasý istenecek anlamlý rolleri
taklit eder ve öðrenir. Bu nedenle çocuða taklit edebileceði
olumlu modeller sunmak gerekir.
Yenidoðan bebeðin ilk sosyal davranýþý annesi ile
olan iliþkisidir. Ýsteklerini aðlayarak ifade eder.
Bebek 2 aylýk olunca çevresinde kendisiyle ilgilenen
kiþilere gülümseyerek tepki verir. Bebek keyifliyken
sesler çýkarýr ve konuþana tepki verir. Ýsteklerini aðlayarak
ifade etmeye devam etmektedir. Acýktýðý zamanki
ve hastalandýðý zamanki aðlamalarýn da farklýlýk
görülür. Yabancýlarý tanýr. Kendisiyle ilgilenildiðinde aðlamayý
býrakýr.
3. ayda tanýdýk durumlara tepki vermeye baþlar;
gülümseme, cývýldama ve coþkulu hareketlerle yemek,
banyo gibi bazý faaliyetlere iliþkin hazýrlýklarý fark ettiðini
gösterir (Yavuzer, 2005, s.50). Yabancýlara yakýn davranýr.
6. ayda da yabancýlara yakýn davranmaya devam
etmektedir. 7. ayýn sonuna doðru yabancýlara karþý utangaçlýk
göstermeye baþlar ve anneden ayrýlmak istemez.
9. ayda anneden ayrýlmak istememektedir. 10. aya
yaklaþtýkça annesi dýþýnda onunla ilgilenen kiþilere karþý
da baðlýlýk geliþtirmeye baþlar. Yabancýlarý ayýrýr ve onla-
ÇOCUK GELÝÞÝMÝ, EÐÝTÝMÝ VE SAÐLIÐI
SOSYAL GELÝÞÝM
66
ra gitmek istemez, onlardan korkmaya baþlar.
1 yaþýnda çocuklar, kalabalýktan zevk almaya baþlar.
Hayýr’ý anlar. Ýsteklerini basit sözcüklerle anlatabilir.
Anneden ayrýlmaya tepki verir.
Yürümeye, konuþmaya baþladýðý ikinci ve üçüncü
yaþlarda çocuk, edilgin durumdan kurtulup ayrý bir
birey olarak ortaya çýkar. Annesine baðýmlýlýðý sürer,
ama baþýna buyruk davranmak ister. Baðýmlýlýk ve baðýmsýzlýk
arasýnda bocalar. Anneden ayrý kalmak istemez,
ama ona boyun eðmek de istemez (Yörükoðlu,
1996, s.23-24).
Çocuðu Tanýma
Çocuðu tanýmak çocuðun bütün özellikleri hakkýnda
bilgi sahibi olmak demektir. Çocuðun “uykusu
nasýldýr, hangi yemekleri sever, hangilerini sevmez,
hastalýðý var mýdýr, korkularý nelerdir, neleri yapabilmektedir,
konuþmasý nasýldýr, sevdiði arkadaþý kimdir”
gibi özellikleri, seçimleri, tercihleri vb. hakkýnda bilgi
sahibi olmaktýr. Çünkü, her çocuk birbirinden farklýdýr.
Çocuðu tanýmak, çocuðun eðitiminde en önemli unsurlardan
biridir. Bazý çocuklar tek baþlarýna bir þeyi öðrenirken,
bazý çocuklar grup ile öðrenmektedirler, bazý
çocuklar dokunarak daha iyi öðrenebilecekken bazý çocuklar
hem görerek hem duyarak öðrenebilmektedir.
Çocuðu tanýmak için ailesini ve yakýn çevresini de tanýmak
gerekmektedir.