COCUK M.Z-2.qxd - İsmek - İstanbul Büyükşehir Belediyesi
COCUK M.Z-2.qxd - İsmek - İstanbul Büyükşehir Belediyesi
COCUK M.Z-2.qxd - İsmek - İstanbul Büyükşehir Belediyesi
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
maktadýr ve geliþmektedir. 1 yaþýnda trafik kazasý geçiren<br />
ve uzun süre yataða mahkum olan çocuðun yürümesinde<br />
ve konuþmasýnda gecikme olabilmektedir.<br />
Çocuðun iþitme durumu: Ýþitme durumu da konuþmayý<br />
etkilemektedir. Hiç duymayan çocuklarda konuþma<br />
geliþmezken, hafif iþitme kaybý olan çocuklarda konuþma<br />
geliþmekte fakat tamamen duyan çocuklara göre de farklýlýk<br />
görülmektedir. Ýþitme kaybý iþitme cihazýyla düzeltilebilirse<br />
çocuk geç de olsa konuþmaya baþlayabilir. Özsoy<br />
(1971, s.31)’a göre çocukta konuþma geliþiminin normal<br />
seyretmesi için baþkalarýnýn konuþmalarýný duyabilecek<br />
bir yeteneðe sahip olmasý gerekir. Konuþulaný duymak ise<br />
diðer herhangi bir sesi iþitmekten daha hassas bir iþlemdir.<br />
Konuþma organlarý: Konuþma üzerinde etkili olan<br />
bir diðer faktör konuþmayla ilgili organlarýn durumudur.<br />
Dil, diþ, damak, dudak, boðaz ve ses bandlarý konuþma organlarýdýr.<br />
Bu organlardaki herhangi bir özür durumu,<br />
hastalýðý, dil altý baðýnýn olmasý gibi durumlar konuþma<br />
geliþimini yavaþlatmakta ve durdurmaktadýr.<br />
Çocuðun psikomotor geliþimi: Çocuðun sinir sisteminin<br />
yapýsý, dil kaslarýnýn olgunluðu, kas ve sinirler arasýndaki<br />
eþgüdümün geliþmemesi de gecikmiþ konuþmaya<br />
neden olabilmektedir. Zeka düzeyi düþük ya da spastik<br />
olan ya da kas hastalýðý olan çocuklarýn kas geliþiminde<br />
gecikmeler olabilmektedir. Konuþmanýn baþlamasý ve<br />
ÇOCUK GELÝÞÝMÝ, EÐÝTÝMÝ VE SAÐLIÐI<br />
53<br />
geliþmesi için çocuðun dil kaslarýnýn geliþtirilmesi gerekmektedir.<br />
Cinsiyet: Cinsiyet açýsýndan bakýlacak olursa da kýz<br />
çocuklarý erkek çocuklarýna göre daha erken konuþmaya<br />
baþlamaktadýr. Kelime daðarcýklarý daha fazladýr.<br />
Çocuðun duygusal durumu: Aþýrý korunmuþ, bebeksi<br />
davranýþ gösteren yada yaþanan duygusal problemlerinde<br />
konuþma üzerinde etkisi vardýr. Özsoy (1971,<br />
s.33)’a göre de bir kardeþin doðumu, ana babanýn çocuðu<br />
vaktinden önce konuþmaya zorlamasý, çocuðun yaþamýný<br />
sürdürdüðü ve alýþýk olduðu düzenin deðiþmesi, fazla korku<br />
ve heyecan verici olaylarla karþýlaþmasý gibi pek çok<br />
durum çocuðu duygusal yönden etkiler. Bu etki konuþmanýn<br />
kazanýldýðý evrede olursa, konuþma geliþimini yavaþlatabilir.<br />
Bazen konuþma geliþimini durdurur ve kazanýlmýþ<br />
olaný da kaybettirir.<br />
Kalýtým Ýle Ýlgili Faktörler<br />
Aile fertlerinin konuþmaya baþlama dönemleri gecikmiþ<br />
ise çocukta da konuþma gecikebilir. Bu durum nöronlarýn<br />
ve dil kaslarýnýn olgunlaþmasýnda gecikmeye<br />
baðlý olabilmektedir. Bu durumda çocuk, anlamasýna raðmen<br />
ifade edememektedir. Kekemelikte de kalýtýmsal<br />
faktörler tek neden olmasa da etkili olabilmektedir. Ayný<br />
zamanda katýlým, dili kullanma becerisini de etkileyebilir.