COCUK M.Z-2.qxd - İsmek - İstanbul Büyükşehir Belediyesi
COCUK M.Z-2.qxd - İsmek - İstanbul Büyükşehir Belediyesi
COCUK M.Z-2.qxd - İsmek - İstanbul Büyükşehir Belediyesi
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Kiþilik, insanlarý diðer insanlardan farklý kýlan bedensel,<br />
düþünsel, ruhsal özellikler olarak tanýmlanabilir.<br />
Bilim adamlarýndan Eric Erikson, kiþilik geliþimini<br />
psikososyal geliþim kuramý ile açýklamýþtýr. Bu kurama<br />
göre okul öncesi dönem 3 bölüme ayrýlmýþtýr.<br />
Bu dönemler; temel güvene karþý güvensizlik,<br />
özerkliðe karþý kuþku ve utanç, giriþimciliðe karþý suçluluktur.<br />
Temel güvene karþý güvensizlik: Doðumdan 18<br />
aya kadar annenin ya da onun yerine geçen kiþinin çocuðun<br />
temel ihtiyaçlarýný sürekli ve tutarlý bir þekilde<br />
karþýlamasý, onu sevmesi, onunla ilgilenmesi sonucunda<br />
çocukta temel güven duygusu geliþir.<br />
Temel güven duygusu geliþen çocuk kendine<br />
yönelik olumlu bir benlik algýsý geliþtirmekle birlikte<br />
kendine olan güveni de kazanmaya baþlayacaktýr.<br />
Bu ihtiyaçlarý karþýlanmamýþsa ya da tutarsýz bir<br />
þekilde karþýlanmýþsa çocuk dünyanýn ve insanlarýn güvenilmez<br />
olduðu sonucunu çýkartýr.<br />
Yani temel güven duygusu geliþmezse bu duygunun<br />
tersi güvensizlik oluþur. 18. aya kadar olan dönemde<br />
çocuðun temel ihtiyaçlarý; beslenme, güvenlik,<br />
bakým, ilgi ve sevgidir.<br />
Özerkliðe karþý kuþku ve utanç: 18 aydan 3 yaþýna<br />
kadar geçen sürede çocuðun tuvalet alýþkanlýðý ka-<br />
ÇOCUK GELÝÞÝMÝ, EÐÝTÝMÝ VE SAÐLIÐI<br />
KÝÞÝLÝK GELÝÞÝMÝ<br />
61<br />
zandýðý dönemdir. Çünkü bu dönemde, olgunlaþma sonucu<br />
çocuk kas kontrolünü kazanmaya baþlamakta,<br />
kendi bedeninin farkýna daha çok varmaktadýr. Anüs<br />
kaslarýný kontrol etmeye baþlamýþtýr.<br />
Çocuk her konuda baþkalarýna baðýmlý olmaktan<br />
çýkmaktadýr. Kendini ve çevresini kontrol edebilmeye<br />
baþlamýþtýr. Bu dönemde cezalandýrýcý ve baskýlý bir tutum<br />
sergilenmesi özerklik kazanmaya karþý kendi yeteneklerinden,<br />
yaptýklarýndan kuþku ve utanç duymasýna<br />
neden olacaktýr.<br />
Giriþimciliðe karþý suçluluk: 3 yaþýndan 6 yaþýna<br />
kadar olan sürede de çocuk rahatlýkla yürüyebilmektedir,<br />
koþabilmektedir, kendi ihtiyaçlarýný kendisi gidermeye<br />
baþlar, baþkalarýna baðýmlýlýðý oldukça azalmýþtýr.<br />
Genel geliþime baðlý olarak fiziksel çevreyi tanýmak<br />
için giriþimlerde bulunacaktýr. Bu dönemde hareketleri,<br />
meraký, giriþimciliði engellenen çocuk yaptýklarýnýn<br />
yanlýþ olduðunu düþünmeye baþlar ve suçluluk<br />
duygularý geliþtirir.<br />
Bu nedenle bu dönemde desteklenen, giriþimleri<br />
engellenmeyen, hoþgörü, ilgi ve sevgi ile yaklaþýlan,<br />
kendini geliþtirebileceði ortamlar oluþturulan, gerektiðinde<br />
olumlu disiplin verilen çocuklar yaptýðý þeylerde<br />
daha güvenli hareket edecek, öðrenme meraký artacaktýr.
Change language