ideološki temelji revizionizma - Centar za socijalna istraživanja
ideološki temelji revizionizma - Centar za socijalna istraživanja
ideološki temelji revizionizma - Centar za socijalna istraživanja
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
sadržano je i rešenje izlaska iz <strong>za</strong>čaranog kruga duhovne i materijalne<br />
pauperi<strong>za</strong>cije i <strong>za</strong>ostalosti.<br />
Frekventnije manifestovanje istorijsko-revizionističkih tendencija<br />
u jugoslovenskom i srpskom društvu, javlja se još u toku druge polovine<br />
80-ih godina XX veka, a do svog punog izražaja dolazi nakon 1990. godine.<br />
Promene u udžbenicima i nastavnim programima predstavljale<br />
su samo manji deo ovog novog fenomena, jer je istovremeno vršena<br />
sistematska difamacija parti<strong>za</strong>nskog pokreta i antifašizma uopšte, te<br />
su temeljnom i relativno sistematičnom primenom damnatio memoriae<br />
uklanjani tragovi antifašističke tradicije iz javnog prostora: menjani su<br />
nazivi gradova, ulica, trgova i ustanova, uklanjani pojedini spomenici,<br />
dok je u odnosu prema drugim tragovima te tradicije ispoljen do tada<br />
neviđen stepen planskog apstrahovanja. Ipak, najteže konsekvence<br />
plime istorijskorevizionističke orijentacije podnela je sama istorijska<br />
nauka, urušavanjem vlastitih temelja i kritičko-heurističkih profesionalnih<br />
metoda. Kako bi istoriografija prevashodno trebalo da teži<br />
razumevanju i objašnjavanju prošlosti, važno je iska<strong>za</strong>ti jasnu tačku<br />
razla<strong>za</strong> između ideološko-političkih revizionista i profesionalne orijentacije,<br />
koja uz sve nedostatke, istrajava na osnovnim metodološkim<br />
principima struke. Differentia specifica u odnosu na revizionistički talas<br />
nije i ne bi smela da bude ideološka, nego pre svega metodološka.<br />
Savremeni revizioni<strong>za</strong>m nije utemeljen u istorijskim izvorima, on ne<br />
otkriva nepoznanice u prošlosti, već svojom isključivošću i simplifikacijama<br />
samo svedoči o aistoričnoj orijentaciji dela istoriografije koji<br />
ga aktivno praktikuje. Istoričara, naime, obavezuju njegovi izvori i elementarni<br />
principi struke.<br />
U savremenosti periferizovanog i provincijalizovanog postjugoslovenskog<br />
prostora, pod uticajem dominantnih ideologija, nacionalizma,<br />
pojmovi i istorijski fenomeni se ne poznaju, ne izučavaju, ali se<br />
samopodrazumevaju. Tako su i fenomeni fašizma i antifašizma banalizovani<br />
i ispražnjeni od svakog realnog smisla i sadržaja. U takvim<br />
okolnostima je moguće manipulisati njima u težnji <strong>za</strong> konstruisanjem<br />
novog identiteta i „nove“ istorije u kojoj se nasuprot racionalnoj,<br />
istraženoj i naučno verifikovanoj slici prošlosti, pojavljuje: „nacionalni<br />
antifaši<strong>za</strong>m“ četnika, „patriotska vlada“ Milana Nedića, skrupulozni<br />
hrišćanin ljotić, „parti<strong>za</strong>nski genocid“ nad Nemcima, „nevine<br />
žrtve“ Blajburga, otkrivaju se navodne grobnice komunističkog terora<br />
iz 1944, svakodnevno im se multiplikuje broj žrtava, spektakularno se<br />
hapse i ponižavaju ili prebijaju na ulici devedesetogodišnjaci, manje ili<br />
više opravdano prepoznati kao simboli parti<strong>za</strong>nske borbe... Ipak, ni te<br />
14
Change language