ideološki temelji revizionizma - Centar za socijalna istraživanja
ideološki temelji revizionizma - Centar za socijalna istraživanja
ideološki temelji revizionizma - Centar za socijalna istraživanja
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Političko nasleđe antifašizma<br />
koncentričnih krugova saradnje. Ujedinjeni front radnika služio<br />
je <strong>za</strong> izbore, generalne štrajkove i druge masovne akcije, kako bi se<br />
ublažila podela između komunista i socijaldemokrata. Antifašistički<br />
Narodni front obuhvatao je i nesocijaliste. Drugi svetski rat predstavljao<br />
je trenutak trijumfa antifašizma. Ratno savezništvo globalizovalo<br />
je antifašistički otpor, s prelazom od politike Narodnog fronta ka<br />
politici nacionalnih frontova, kako se tada nazivala strategija širenja<br />
koncentričnih krugova mobili<strong>za</strong>cije čitave nacije protiv hitlerovske<br />
diktature.<br />
iskustva antifašističke borbe u srbiji i jugoslaviji pre Drugog<br />
svetskog rata<br />
Prve antifašističke akcije u Kraljevini Srba, Hrvata i Slovenaca,<br />
odnosno Jugoslaviji, počinju da se organizuju tokom 1920-ih na Beogradskom<br />
univerzitetu. One su bile malobrojne i u početku su bile više<br />
uperene protiv Italije kao države koja je anektirala jedan deo jugoslovenske<br />
obale Jadranskog mora, nego protiv fašističkog pokreta. Javljaju<br />
se, doduše, već tad i akcije koje su imale karakter suzbijanja fašističkih<br />
snaga u zemlji. Istoričar Đorđe Stanković beleži da je Klub studenata<br />
marksista osudio formiranje organi<strong>za</strong>cija Srpska nacionalistička omladina<br />
i Organi<strong>za</strong>cija jugoslovenskih nacionalista 1922. godine, kao<br />
prve pojave organizovanog fašizma u Jugoslaviji. Do najžešćih sukoba<br />
s ovim organi<strong>za</strong>cijama došlo je tokom studentskog štrajka decembra<br />
1924. godine (Stanković, 1983: 74–75).<br />
S razvojem antifašističke delatnosti u studentskom pokretu od<br />
sredine 1930-ih, prelazi se iz defanzivne borbe u otvorenu ofanzivu<br />
Komunističke partije Jugoslavije (KPJ) na univerzitetu, u cilju slamanja<br />
fašističkih snaga, o čemu svedoče fizički obračuni s pripadnicima Organi<strong>za</strong>cije<br />
nacionalnih studenata i uspeh generalnog štrajka studenata<br />
Jugoslavije aprila 1936. godine. Novi front konkretnog antifašističkog<br />
angažovanja na univerzitetu otvorio se kada je izbio Španski građanski<br />
rat, u kome je na strani Republike učestvovalo oko četrdeset studenata<br />
Beogradskog univerziteta (Stanković, 1983: 77). Kako se međunarodna<br />
situacija <strong>za</strong>oštravala, tako su antifašističke ideje među studentima uzimale<br />
maha. Na plenumu studentskih stručnih udruženja, aprila 1938.<br />
godine, formira se Ujedinjena studentska omladina s platformom borbe<br />
protiv rata i fašizma, borbe protiv unutrašnje reakcije i faši<strong>za</strong>cije zemlje<br />
i spremanja mlade generacije <strong>za</strong> odbranu zemlje. Tako je formiran i Studentski<br />
odbor <strong>za</strong> odbranu zemlje, koji organizuje brojne propagandne<br />
manifestacije i praktične kurseve s elementima vojne obuke, koje je<br />
149
Change language