ideološki temelji revizionizma - Centar za socijalna istraživanja
ideološki temelji revizionizma - Centar za socijalna istraživanja
ideološki temelji revizionizma - Centar za socijalna istraživanja
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Masovna demagogija ili diktatura finansijskog kapitala?...<br />
poredak predstavljale kao izgradnju društva radnika i seljaka ujedinjenih<br />
u antifašističkoj borbi. 5<br />
***<br />
„Nulti čas“ nemačke istorije, ipak, nije predstavljao potpuni diskontinuitet<br />
sa prethodnim istorijskim razvojem, kako se to činilo savremenicima<br />
pod utiskom totalnog pora<strong>za</strong>. Ovo prvenstveno budući da<br />
se u izgradnji novog postnacističkog nemačkog društva pošlo od starih<br />
tradicija, koje su bile snažno prisutne u nemačkom političkom životu pre<br />
1933. godine. 6 Svi ključni akteri političkog života posleratne Nemačke<br />
u istočnoj i <strong>za</strong>padnoj okupacionoj zoni oblikovali su svoje političke<br />
poglede još tokom 20-tih godina, otelovljavajući tradicije prisutne u<br />
političkom životu Vajmarske republike: Valter Ulbriht i Oto Grotevol<br />
bili su nastavljači komunističke tradicije koju su ustanovili Ro<strong>za</strong> Luksemburg<br />
i Karl Lipkneht, posleratni vođa nemačke socijaldemokratije<br />
Kurt Šumaher bio je istaknuti političar pre 1933, prvi predsednik SR<br />
Nemačke Teodor Hojs bio je tokom Vajmarskog razdoblja publicista<br />
i političar liberalne orijentacije dok je nekadašnji gradonačelnik Kelna<br />
(1917–1933), konzervativac Konrad Adenauer, postao prvi kancelar<br />
<strong>za</strong>padnonemačke vlade. 7 Dok je komunistička ideologija veoma brzo<br />
postala vladajuća u sovjetskoj okupacionoj zoni, politički život u delu<br />
Nemačke pod kontrolom <strong>za</strong>padnih saveznika obeležilo je obnavljanje<br />
socijaldemokratske, liberalne i konzervativne političke ideologije. Istovremeno,<br />
sva četiri obnovljena ideološka sistema, osim što su projektovali<br />
poželjnu sliku posleratne Nemačke oni su, u skladu sa svoji<br />
vrednosnim sistemom, ponudili i svoje viđenje neposredne nemačke<br />
prošlosti obeležene nacističkom diktaturom.<br />
U tom smislu, čelnik Hrišćansko-demokratske unije Konrad Adenauer,<br />
na stranačkom kongresu sredinom 1948, u paradigmatičnom<br />
govoru pod nazivom Nada <strong>za</strong> Evropu iska<strong>za</strong>o je odlučnost da se politički<br />
život u Nemačkoj iznova u<strong>temelji</strong> „na duhovnim principima <strong>za</strong>padnog<br />
hrišćanstva“ kao <strong>za</strong>jedničkim vrednostima <strong>za</strong>padnoevropskih naroda.<br />
Ocenivši da „lažno učenje o kolektivizmu“ nije isključivo baština nacizma,<br />
već da glorifikacija moći i obogotvorenje države imaju izvor u usponu<br />
socijalističke ideologije <strong>za</strong>snovane na materijalističkom poimanju<br />
života, Adenauer se <strong>za</strong>ložio <strong>za</strong> neprikosnovenost pojedinačnih prava i<br />
5 Tony Judt, nav. delo, 59–60.<br />
6 Jirgen Koka ukazuje na elemente kontinuiteta u <strong>za</strong>padnoj okupacionoj zoni u vidu kapitalističke<br />
privrede, činovništva, političke kulture i mentaliteta. Vidi: Jürgen Kocka, nav. delo, 128–132.<br />
7 Jeffrey Herf, „Multiple Restorations: German Political Traditions and the Interpretation of<br />
Nazism, 1945–1946“, Central European History, Vol. 26, No. 1 (1993), 21–55.<br />
179
Change language