ideološki temelji revizionizma - Centar za socijalna istraživanja

Masovna demagogija ili diktatura finansijskog kapitala?...
svome izlaganju postavio na problem miliona nemačkih ratnih zarobljenika
odvedenih na prisilni rad u SSSR kao i sudbinu lica nemačke
nacionalnosti prognanih iz istočne i jugoistočne Evrope. Konačno, u
odnosu na pitanje istočnih granica, kancelar je ustvrdio da se „ni pod
kojim uslovima ne može prihvatiti“ odvajanje teritorija istočno od linije
Odra–Nisa, koje su „unilateralno prisvojile sovjetska Rusija i Poljska“.
U odnosu na budući razvoj SR Nemačke, kancelar je ukazao da nakon
potpunog kolapsa uzrokovanog nacističkom vladavinom, saradnja sa
okupacionim vlastima predstavlja jedinu mogućnost za postepeno sticanje
slobode i ravnopravnog položaja. Iznova naglasivši pripadnost
nemačkog naroda „zapadnoevropskom svetu“, Adenauer se založio
za ubrzano priključenje Nemačke budućem savezu evropskih država i
okončanje vekovnog francusko-nemačkog sukoba čime bi bile stvorene
pretpostavke za uspostavljanje mira i sigurnosti u zapadnoj Evropi. 9
Sličan pristup nacističkoj prošlosti delio je i prvi predsednik SR
Nemačke Teodor Hojs. Kao pobornik liberalnih vrednosti, on je uzroke
nacizma pronalazio u modernom dobu obeleženom porastom ateizma
i materijalističkog poimanja sveta. U govoru prilikom otvaranja
spomen-obeležja nekadašnjem logoru u Bergen-Belzenu, u novembru
1952, Hojs je istakao da „Nemci ne smeju nikada da zaborave šta su
učinili njihovi sunarodnici“ tokom „sramnih godina“ Drugog svetskog
rata. Naglašavajući odgovornost nemačkog naroda za stravične
zločine počinjene u njegovo ime, on ipak nije propustio priliku da
ukaže na logore koji i dalje postoje „u sovjetskoj zoni“ tj. DR Nemačkoj.
Nastojeći da utvrdi činioce koji su omogućili masovno ubijanje evropskih
Jevreja tokom godina Drugog svetskog rata, Hojs je smatrao se
ono ne može objasniti isključivo posredstvom pozivanja na tradicionalno
prisutnu mržnju prema Jevrejima, razlozima verski motivisanog
fanatizma ili, pak, društveno-ekonomskim činiocima. Deleći ubeđenje
da je uništavanje Jevreja predstavljao potpuno nov fenomen u evropskoj
istoriji, on je njegove uzroke vezivao za razvoj modernih društava
tvrdeći da je „provala biološkog naturalizma poluobrazovanih dovela
do pedanterije ubijanja kao čisto automatskog procesa, bez ikakve
potrebe za skromnim moralnim standardima“ što je, po Hojsovom
sudu, predstavljalo „najgoru izopačenost ovog vremena“. 10
Vođ obnovljene Socijaldemokratske partije Kurt Šumaher zastupao
je stav da je nacizam predstavljao posledicu nemačkog imperijalizma
koji se pokazao brutalnijim i agresivnijim u odnosu na imperi-
9 Konrad Adenauer, nav. delo, 163–169.
10 Theodor Heuss, An und über Juden. Aus Schriften und Reden (1906–1963), hrsg. von Hans Lamm,
Düsseldorf 1964, 135–140.
181