Olsztyn 2008 - Portret

Cud-trup
Ignacy Karpowicz był sprawcą jednego z głośniejszych
debiutów 2006 roku, szybko został doceniony przez krytyków
i czytelników, o czym świadczy nominacja do Paszportów
„Polityki” za powieść „Niehalo”. Wielu początkujących autorów
odniósłszy taki – jak na nasze warunki – sukces, koncentruje
się głównie na budowaniu własnego wizerunku medialnego
i odmienianiu w wywiadach na wszelkie sposoby mile
brzmiącej dla ich ucha frazy: „Jestem pisarzem”. Co zrobił
Karpowicz? Wziął się ostro do roboty i dzięki temu niespełna
rok po debiucie wydał kolejną powieść, „Cud”. Zdradzę
od razu, Karpowicz uczynił krok naprzód, „Cud” jest zdecydowanie
lepszy od „Niehalo”. W pierwszej książce widoczna
była debiutancka niecierpliwość, autor chciał zbyt wiele srok
złapać za ogon, nie umiał dostatecznie panować nad swoją –
co tu kryć – niebanalną i rozbuchaną wyobraźnią, przez co
tekst był rozchwiany kompozycyjnie, niespójny. Karpowicz
zbyt wyraźnie nawiązywał też do mocno zużytego modelu
tzw. prozy zaangażowanej. Rzecz ujmując inaczej: „Niehalo”
miało lepsze i gorsze fragmenty. „Cud” w porównaniu z
debiutem jest powieścią zdecydowanie bardziej przemyślaną,
poukładaną, z narracją prowadzoną już pewną ręką.
Pomysł nowej książki Karpowicza jest zwariowany, groteskowy,
ale tego właśnie po autorze „Niehalo” można się było
spodziewać. Główny bohater, dwudziestokilkuletni Mikołaj,
ginie w wypadku już na pierwszej stronie powieści, a potem...
Ciało trupa zachowuje stałą temperaturę, trzydzieści sześć i
siedem stopnia (lekarz tak to komentuje: „po raz pierwszy
w historii mamy do czynienia z chorym nieboszczykiem” –
cytuję tę frazę, żeby pokazać specyficzne poczucie humoru
autora), nie ma widocznych oznak rozkładu. I to właśnie wokół
martwego, przewożonego z miejsca na miejsce Mikołaja
rozwija się akcja powieści. Oprócz tego znajdują się w niej
zapiski ojca Mikołaja, w których Karpowicz brawurowo posłużył
się stylizacją biblijną, przedstawiające historię rodziny
228