Olsztyn 2008 - Portret

klimaty, które z opowiadania na opowiadanie coraz bardziej
wciągają autora. W kolejnych opowiadaniach Olszewski skupia
uwagę przede wszystkim na osiedlowo-narkotykowych
sprawach, portretuje bohaterów zażywających i sprzedających
narkotyki. To prawda, że bohaterowie ci – na przykład,
z zamykającego tom opowiadania tytułowego – podobnie jak
Młody nie mają własnego miejsca w świecie, szukają drogi
do własnych „Amsterdamów”. Ale to już nieco inna historia
– o outsiderach zafascynowanych „sztucznymi rajami”, żyjących
wbrew światu i jego porządkowi. Tacy ludzie trafiają
się w każdym pokoleniu niezależnie od czasu, historycznych
przypadków i sytuacji społeczno-ekonomicznej. Wielokrotnie
opisywano ich w prozie, ostatnio można mówić nawet o
pewnej modzie na literaturę narkotykową. Rzadko ma ona
większą wartość literacką, właściwie jedynie Tomaszowi Piątkowi
w „Heroinie” udało się stworzyć przejmujący a zarazem
efektowny literacko obraz ludzi penetrujących „sztuczne
raje”. W porównaniu z powieścią Piątka proza Olszewskiego
wypada blado, przede wszystkim dlatego, że krakowski
autor podaje narkotykowe historie w konwencji postnego realizmu.
Inaczej rzecz ujmując, w następujących po „Sprawie
rodzinnej” opowiadaniach młody pisarz nie zaskoczył mnie
ani przenikliwością w odkrywaniu interesującego go wycinka
rzeczywistości, ani literacką wynalazczością, ani wyjątkową
sprawnością językową. A to sprawiło, że lekturowa droga do
ostatniej kropki „Do Amsterdamu” była dla mnie nużąca.
Olszewski napisał jedną książkę, otrzymał za nią główną
nagrodę w prestiżowym – było nie było – konkursie wydawnictwa
„Znak”. Stanowi to pewne osiągnięcie, które jednak
nie zmieniło faktu, że – przynajmniej dla mnie – jest on zaledwie
nieźle zapowiadającym się prozaikiem. Aby stać się
pisarzem ważnym, musi jeszcze sporo popracować, bo w „Do
Amsterdamu” szwankuje i kompozycja, i styl; poza tym Ol-
98