Olsztyn 2008 - Portret

Dla Ciebie chyba ważniejsze jest poszukiwanie
śladów szeroko rozumianej Inności w kulturze niż
tylko kobiecości?
Tak, od tego po prostu zaczynałam. Intuicyjnie, zanim
zostałam czytelniczką profesjonalną. Odpowiadam na te
pytania w momencie, gdy toczy się dyskusja nad „Strachem”
Jana Tomasza Grossa. Myślę sobie, że jesteśmy w Polsce na
jakimś etapie przednowoczesnym, skoro nie umiemy przyjąć
do wiadomości głównej tezy, że „zapaść moralna” oznacza
możliwość istnienia czegoś poza wielkim lamentem po Holocauście.
Jako studentka filologii polskiej, jeszcze zanim przeczytałam
Adorna i Levinasa, miałam poczucie, że najważniejszym
zadaniem jest zmierzenie się z antysemityzmem,
którego zapis znajdować można przecież w wielu tekstach,
od Borowskiego i Nałkowskiej, przez Rudnickiego, po wydawane
od 1989 autobiograficzne teksty Idy Fink czy Janiny
Bauman. Nie zajmowałam się jako naukowiec problematyką
Holocaustu, ale jakaś głęboka zadra, jakieś męczące uczucie,
że inność, to największe wyzwanie intelektualne, emocjonalne
i etyczne, tkwi we mnie od chwili, gdy poniosłam klęskę
w roli nauczycielki-praktykantki omawiającej „Medaliony” w
IV klasie liceum. Ale dziś tę inność badam w odniesieniach
dalekich od wskazań Levinasa. No i, niestety, potwierdzam:
kobieta wciąż jest Innym kultury patriarchalnej. To hasło nie
chce się zdezaktualizować.
A jak oceniasz naszą literaturę ostatnich lat? Raz
po raz wylewa się na nią wiadra pomyj – mam tu na
myśli choćby dyskusję na temat „literaturki”, która
nie tak dawno toczyła się na łamach „Tygodnika
Powszechnego”.
326