Read - bunge .parliament.go. tz

Mheshimiwa Mwenyekiti, la kwanza nianze na suala la migogoro ya ardhi. Hili ni tatizo
kubwa maana kila Mheshimiwa Mbunge anayesimama anazungumzia hilo na migogoro mingine
imekuwa ya muda mirefu sana, mingine ina zaidi hata ya miaka mitano, miaka sita mingine
mpaka miaka kumi bado haijatafutiwa ufumbuzi. Mimi niiombe Wizara kwa kushirikiana na
Mabaraza ya Ardhi pengine ianzishe Dawati la kushughulikia migogoro ya ardhi peke yake. Kwa
sababu migogoro hii inafanya watu wavunje amani, watu washindwe kusaidiana na kushirikiana
kwa sababu ardhi kila mmoja anaithamini na bila ya kufanya hivyo mimi nina uhakika pengine
watu wanaweza wakafarakana. Kwa hiyo, kwa hilo niiombe sana Wizara kwa mfano nichukulie
mgogoro wa mpaka wa Kiteto na Kondoa, mipaka kati ya wananchi na hifadhi, mipaka kati ya
vijiji na vijiji, naomba Wizara ijikite katika suala la kutatua migogoro.
Mheshimiwa Mwenyekiti, nikiacha hilo niendelee na suala la matumizi bora ya ardhi. Ili
migogoro hii iishe na kama si kwisha kabisa naamini na hata Serikali inajua hilo na ndiyo inalifanyia
kazi kwamba bila ya kupima ardhi ikapangwa katika matumizi yake, nina uhakika migogoro hii
haitaisha. Ni vizuri katika nchi hii, katika vijiji, katika vitongoji kila mmoja ajue eneo lake ni lipi na
ndipo atakapoona umuhimu wa kutunza ardhi kwa kupanda miti na kulima kwa kutumia kilimo
cha kisasa na masuala mengine ambayo yanahitaji matumizi bora ya ardhi. Bila ya kufanya hivyo
kwa kweli migogoro itaendelea.
Mheshimiwa Mwenyekiti, pengine nitake kujua tu kwamba kuna maeneo kwa mfano
Ranchi zetu mbalimbali na sisi Dodoma tunayo Ranchi ya Kongwa. Bunge lililopita tulikubaliana
pengine ardhi ile au Ranchi ile ibaki kwa ajili ya wananchi wanaizunguka. Sasa kilichotokea ni kitu
gani mpaka ikabadilika na kwa kweli mpaka sasa hivi hatuelewi tunafanya nini nayo maana tayari
inawezekana imepata wawekezaji au imepata watu wengine. Sasa tunaomba Serikali pengine
ione kwamba umuhimu wa Ranchi hizi ziwe kwa faida ya wananchi wanaozizunguka isije
wakatoka watu maeneo mengine wanapewa, wananchi wanaoizunguka hawana ardhi ile tena.
Hili naomba Serikali ilishughulikie kikamilifu na ione kwamba wanaoizunguka Ranchi vilevile ni watu
wanaohitaji ardhi na wanaweza kuitumia vizuri. (Makofi)
Mheshimiwa Mwenyekiti, nizungumzie suala la fidia. Serikali inapopima ardhi au viwanja,
maeneo mengi wanakuta kuna wananchi ambao tayari walishajenga nyumba zao pale na
bahati nzuri wengine hupewa viwanja na wengine hawapati. Kinachotokea ambacho mimi
binafsi kinanisikitisha sana ni kwamba baada ya wananchi hao kupewa viwanja wakati mwingine
unakuta wengine hawana uwezo kabisa, sasa uwezekano wa kusema na yeye ajenge nyumba
inayolingana na ya mwenzake mwenye hela anakuwa hana. Sasa unakuta wananchi wetu
wanaanza kuuza kwa maana kwamba pengine aende mahali pengine. Sasa unakuta
mwananchi kama huyu anakuwa ni mhamajihamaji. Anamkimbia mwenye hela yeye anakwenda
kuchanganyika na wasio na hela wenzake. Sasa tunawafanya wananchi wetu waishi maisha
ambayo ni ya kuhangaika.
Mheshimiwa Mwenyekiti, nimshukuru sana Mheshimiwa Waziri kwamba kwa kauli na
mipango aliyonayo sasa kwamba mtu hatahamishwa, ni lazima apatiwe eneo na vilevile asaidiwe
hata kujenga. Kwa hiyo, nimshukuru sana na naishukuru sana Serikali kwa suala hilo. Sasa sijui
suala hili litatolewa kwa maandishi kwenda kwenye Halmashauri na Manispaa waelekezwe
kwamba sasa ifike wakati watu wasinyang’anywe viwanja kwa sababu wameshindwa kujenga,
kwa sababu tunao wananchi wengi wa aina hiyo katika maeneo mbalimbali katika Mkoa wa
Dodoma na maeneo yote ya miji na vijiji. Kwa hiyo, niiombe Serikali kwamba watu kama hawa
wanaoshindwa kujenga basi wasaidiwe.
Mheshimiwa Mwenyekiti, nami vilevile nizungumzie suala la Kigamboni kwa sababu Jiji la
Dar es Salaam, ni mji wa wananchi wote wa Tanzania na kila mmoja anapokwenda pale
anauangalia na wengi wanatamani wanapofika pale watafute viwanja wajenge. Suala la
Kigamboni limekuwepo sasa karibu miaka mitatu na kila bajeti inapozungumzwa ni kwamba
wawekezaji wanatafutwa, wakipatikana wanajenga mji ambao kwa kweli wote tumefurahia
kama utajengwa utakuwa mji mzuri lakini sasa kuna wengine walishanunua viwanja, kuna
wengine walishaanza kujenga, kuna wengine wamekamilisha kujenga na kuna wengine
wamebaki hawajajenga kwa kutii Waraka wa Serikali kwamba msijenge, acheni Mji unatayarishwa
kwa kujenga Mji mzuri zaidi. Sasa Serikali tuiombe sana katika hili kwa kweli itoe tamko kuwaarifu
74