Transformacja sceny europejskiej i globalnej XXI wieku. Strategie

Dr Piotr Żuber
Ad. 3)
Niewątpliwie państwo polskie na poziomie politycznym wspiera udział
Polaków w funkcjonowaniu instytucji europejskich. Wielokrotnie słyszeliśmy
z ust premiera i innych najwyższych urzędników w państwie o konieczności
zatrudnienia Polaków w Komisji Europejskiej i innych instytucjach europejskich,
tak aby odzwierciedlić wielkość Polski mierzoną udziałem głosów
w Radzie bądź unijnym potencjale demograficznym.
Wydaje się jednak jednocześnie, że zatrudnianie Polaków w instytucjach
europejskich nie wynika z jakiejś przemyślanej strategii. Założenie,
że sama obecność Polaków w instytucjach europejskich zwiększa możliwość
ochrony interesów polskich i wpływu na działania instytucji europejskich
jest w moim mniemaniu błędne. Oczywiście prawdopodobnie lepiej mieć
więcej Polaków pracujących w instytucjach europejskich niż ich mieć mniej,
ale samo bycie Polakiem to jest jeszcze warunek niewystarczający do tego,
aby zwiększyć możliwość osiągania celów modernizacyjnych i rozwojowych
naszego kraju.
Wielu z ludzi, którzy pracują w strukturach instytucji europejskich
to ludzie młodzi, którzy tylko niekiedy mają doświadczenie w pracy w administracji
krajowej. Uważają oni (i słusznie), że zatrudnienie w instytucji
europejskiej zawdzięczają tylko sobie – wiąże się to przecież ze zdaniem
trudnych egzaminów, umiejętnością pracy w międzynarodowym otoczeniu
(to nie tylko znajomość języków obcych), wreszcie przywiązaniem do idei
europejskiej jako takiej, a niekoniecznie z postrzeganiem swojej pracy w kategoriach
misji ochrony i zabezpieczenia interesów Polski. Paradoksalnie
bardzo często Polacy pracujący w instytucjach europejskich na stanowiskach
technicznych są znacznie bardziej „europejscy” niż inni, a ponieważ znają
sytuację w naszym kraju, czasem znacznie trudniej mieć za partnera czy
negocjatora po stronie np. Komisji Europejskiej Polaka niż przedstawiciela
innej narodowości.
Niewątpliwie brakuje systemu (i pomysłu na) podtrzymywanie więzi
i przekazywanie informacji na temat celów działania polskiej administracji.
Nie zastąpią tego organizowane co pewien czas nieoficjalne spotkania polaków
pracujących w ramach różnych instytucji. Sądzę, że w tym obszarze
należałoby wypracować jakieś dalej idące instytucjonalne rozwiązania wspierane
np. przez polskie przedstawicielstwo przy UE, które nie narzucając się
nikomu, promowałoby sprawy o największej dla Polski wadze.
174