Transformacja sceny europejskiej i globalnej XXI wieku. Strategie

Koncepcja hierarchizacji systemu planowania w świetle nowej polityki regionalnej w Polsce
publicznej), gospodarczego (przedstawiciele biznesu) i pozarządowego
(aktorzy społeczni) 15 .
KSRR 2020 wprowadza istotny instrument terytorializacji polityki regionalnej,
czyli kontrakt terytorialny służący koordynacji działań prorozwojowych
16 . Wprowadza także pojęcie obszarów strategicznej interwencji (OSI),
które obejmują zarówno bieguny wzrostu, jak i obszary problemowe 17 .
Kolejnym, kluczowym dla polityki krajowej dokumentem sterującym
rozwojem jest Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 (KPZK
2030). Przyjęta na podstawie obwiązującej Ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu
przestrzennym (Dz. U. 2003 Nr 80 poz. 717 z późn. zm.) w dniu
13 grudnia 2011 roku, Koncepcja (KPZK 2030) w sposób kompleksowy
odnosi się do problemów, wyzwań i kierunków kształtowania przestrzeni
kraju. Kluczowym elementem KPZK 2030 jest propozycja zerwania
z dotychczasową dychotomią planowania przestrzennego i społeczno-gospodarczego
na poziomie krajowym, regionalnym i lokalnym. Koncepcja
wprowadza do polskiego systemu planistycznego obszary funkcjonalne
oraz konieczność zachowania współzależności celów polityki przestrzennej
z celami polityki regionalnej. Wiąże planowanie strategiczne z programowaniem
działań w ramach programów operacyjnych współfinansowanych
ze środków UE. Odnosząc się do zasad nowej polityki regionalnej, KPZK
2030 określa działania państwa w sferze legislacyjnej i instytucjonalnej dla
wzmocnienia efektywności systemu planowania przestrzennego i działań
prorozwojowych ukierunkowanych terytorialnie. Wśród związanych z planowaniem
przestrzennym instrumentów realizacji polityki, KPZK 2030
wymienia, poza planowaniem krajowym, regionalnym i lokalnym, właśnie
planowanie funkcjonalne. W konsekwencji wprowadzenia tego rodzaju
planowania, niezbędnym stało się zdefiniowanie obszarów funkcjonalnych,
odpowiednie sklasyfikowanie ich oraz określenie związków pomiędzy nimi.
W ramach tejże klasyfikacji KPZK 2030 wprowadza cztery podstawowe
typy obszarów funkcjonalnych:
• określone w odniesieniu do całego systemu osadniczego, wyznaczone
na podstawie stopnia urbanizacji, obejmujące obszary miejskie – rdzenie
i ich strefy funkcjonalne, jak i obszary funkcjonalnie wiejskie,
15. KSRR 2020, s. 15; KSRR 2020. Załączniki, s. 33-42.
16. KSRR 2020, s. 181-184.
17. Ibidem, s. 73-74.
215