Transformacja sceny europejskiej i globalnej XXI wieku. Strategie

Myśl strategiczna Chin i sposoby jej realizacji
i finansach), że oto Chiny wkroczyły w inną epokę i otwierają się równe
szanse przed wszystkimi środowiskami gospodarczymi. Śmierć Deng
Xiaopinga w 1997 roku nie odbiła się na procesach reform. Jak zaznaczył
szef partii i państwa Jiang Zemin, w 2000 roku sektor prywatny to wówczas
już 1,5 mln przedsiębiorstw oraz 31 mln małych rodzinnych firm
handlowych, usługowych i produkcyjnych. Sektor ten dawał zatrudnienie
już 130 mln ludzi. Natomiast sektor z udziałem kapitału obcego, choć
nie zawsze zagranicznego, jako że z Hongkongu, to na koniec 2000 roku
prawie 350 tys. przedsiębiorstw, w większości (60%) produkcyjnych, które
zatrudniały 20 mln osób. W przedsiębiorstwa te zainwestowano ponad
320 mld USD. Dawały one 20,6% produkcji przemysłowej, ale była to produkcja
proeksportowa i stąd ich udział w chińskim handlu zagranicznym
przekroczył 48%. Źródła chińskie szacowały, że ok. 70% obcego kapitału
pochodziło z Hongkongu, Macao, Tajwanu i od emigracji z krajów Azji
Południowo-Wschodniej. Z krajów Unii Europejskiej pochodziło 9% zainwestowanych
środków. Napływały znaczne inwestycje z USA, Kanady,
Australii, z Japonii i z Republiki Korei.
Osiągnięcia Chin w pierwszych dwudziestu latach reform i otwarcia
przekroczyły oczekiwania. W 2000 roku PKB wyniósł 1,2 bln USD, przy
951 USD na głowę mieszkańca. Obroty handlu zagranicznego przekroczyły
509 mld USD.
W Pekinie oceniono, że w XXI wieku pierwsza dekada to okres „szans
strategicznych”, zwłaszcza po przyjęciu Chin pod koniec 2001 roku do Światowej
Organizacji Handlu. Chiny zaczęły szerzej włączać się w istniejące międzynarodowe
struktury, organizacje i mechanizmy (WTO, WHO, WB, IMF,
ADB, G-8, G-20, ASEAN +1, APEC, ASEM, EAS), jednocześnie wzmiankując
o potrzebie ulepszania niektórych instytucji, a nawet o potrzebie kształtowania
„nowego międzynarodowego ładu gospodarczego i politycznego”.
Przystąpienie Chin do WTO wraz z towarzyszącymi reformami wewnętrznymi
okazało się ogromnym bodźcem do dalszego rozwoju i modernizacji
kraju. W pierwszej dekadzie PKB Chin wzrósł z 1,557 bln USD
w 2001 roku do 5,9 bln w 2010 roku i ponad 7 bln w 2011 roku. Obroty handlu
zagranicznego wzrosły z 509 mld w 2001 roku do 3,6 bln USD w 2011 roku
Rezerwy dewizowe Chin przekroczyły 3 bln USD. Już w 2004 roku japońscy
obserwatorzy nazywali Chiny „fabryką świata”. Od dwóch lat Chiny są drugą
gospodarką świata po amerykańskiej, zajmują też drugą pozycję w świato-
365