Transformacja sceny europejskiej i globalnej XXI wieku. Strategie

Prof. dr hab. Bolesław Domański
Zdecydowanie bardziej efektywna wydaje się polityka wspierania rozwoju
opartego na miejscowym potencjale endogenicznym, tj. przedsiębiorstw
i branż, które już rozwinęły się w mieście lub regionie, wykorzystując zlokalizowane
w nim zdolności wykształcone w wyniku historycznych procesów
rozwoju. Na zdolności te składają się umiejętności i postawy pracowników
i przedsiębiorców oraz władz publicznych, organizacji biznesowych i pozarządowych.
Zdolności te znajdują wyraz w relacjach firm z ich dostawcami,
pracownikami i różnymi instytucjami otoczenia. Podmioty takie mogą
tworzyć oddolne skupienia o cechach klastrów i ich wspieranie jest dużo
bardziej uzasadnione i skuteczne niż próby ich odgórnego kreowania. Co
więcej, firmy w takich branżach mają większe szanse generowania silnych
efektów mnożnikowych w regionie, a tym samym zakorzenienia się w nim
poprzez osadzenie w lokalnych kompetencjach i powiązaniach z innymi
firmami, ograniczając zagrożenie relokacją do innych regionów i krajów.
Finansowe czy pozafinansowe instrumenty
przyciągania inwestorów?
W zakresie instrumentów przyciągania inwestorów zewnętrznych największą
rolę przypisuje się bardzo często narzędziom finansowym, między innymi
ulgom fiskalnym. W rzeczywistości większy wpływ na decyzje lokalizacyjne
dużych firm mają zazwyczaj inne czynniki zależne od władz publicznych,
np. dostępność informacji, uzbrojonych terenów, sprawne działanie instytucji
lokalnych itd. Ulgi finansowe stanowią dla nich nierzadko dodatkową
korzyść, a nie główny czynnik lokalizacji.
Trzeba też zwrócić uwagę, że im większa pomoc publiczna, obniżająca
zaangażowanie kapitałowe inwestora, tym niższe koszty utopione, a tym samym
mniejsze zakorzenienie firmy i większe prawdopodobieństwo relokacji
jej działalności do innego miasta, regionu lub kraju.
270