Transformacja sceny europejskiej i globalnej XXI wieku. Strategie

Dr hab. Jarosław Górniak, prof. UJ
wania decyzji analizy polityk publicznych. Inne, czerpiące z dobrych stron
omówionych wyżej modeli administracji, to na przykład:
1) podejście strategiczne w organizacjach świadczących usługi publiczne,
2) pomiar efektów i związku między interwencją a efektami,
3) nastawienie na dostarczanie usług,
4) podnoszenie innowacyjnych kompetencji kadry,
5) partnerstwo społeczne i publiczno-prywatne,
6) podejmowanie się przywództwa w organizacji.
Ta ostatnia kwestia jest szczególnym wyzwaniem. Dobrze ułożona
organizacja zapewnia realizowanie stawianych przed nią zadań, zwłaszcza
gdy są powtarzalne i ukierunkowane na stabilne cele. Łatwo jednak dochodzi
do tego, że pracownicy tracą z pola widzenia sens swojej aktywności.
Zawężają go do realizacji zadań na swoim stanowisku w taki sposób, by nic
nie zagroziło ich pozycji. To naturalne i naturalnie nic nie ma wspólnego
z innowacyjnością. Okazuje się też, że łatwo prowadzi do niesprawności,
o czym napisano już liczne prace, od Mertona, przez Gouldnera, Selznicka
i Croziera, po rozmaite współczesne traktaty o biurokracji, jakich wiele.
Dlatego w organizacji potrzebne jest przywództwo, tak jak w gospodarce
przedsiębiorczość. Przywódca potrafi wskazać cel, nadać sens działaniom,
motywować, integrować, ale i egzekwować swoim autorytetem wykonanie
zadań. W konwencji modnej debaty można powiedzieć, że przywódca śmielej
niż inni stawia czoło złożoności. Jest zdolny do myślenia strategicznego
o dłuższej perspektywie czasowej. Dlaczego mówimy o przywództwie, a nie
o kierownictwie? Bo przywództwo ma w sobie dozę charyzmy, a nie tylko
legitymizowanego autorytetu. Charyzma lidera buduje ruch społeczny gotowy
zmieniać zastane instytucje i wywracać systemy wartości. Charyzma
przywództwa politycznego we władzach publicznych przełamuje nawyki
i prowadzi do odważniej postawionych celów. I nie wyklucza to oparcia
polityk publicznych na dowodach. Najlepsi wodzowie mieli charyzmę, by
pociągnąć za sobą innych, ale polegali też na dobrym sztabie i wywiadzie,
czyli narzędziach racjonalnego przygotowania sukcesu. Przywództwo na róż-
186