3 01 Slachtofferhulp en herstelbemiddeling - WODC

More documents

Recommendations

Info

Justitiële verkenningen, jrg. 27, nr. 3, 2001 13 dering, zoals voor die tijd ƒ 1500. Die vorderingen kunnen schriftelijk worden ingebracht op een speciaal voegingformulier en hoeven niet meer mondeling op de zitting te worden ingediend. Slachtoffers kunnen op die manier, zonder met de dader geconfronteerd te hoeven worden, hun schade vergoed krijgen. In het oude systeem moest het slachtoffer bovendien kiezen tussen het indienen van de vordering bij de straf- òf de civiele rechter. De nieuwe wet biedt de mogelijkheid de vordering te splitsen in een eenvoudig en een ingewikkeld deel, waarbij hij met het eenvoudig deel bij de strafrechter terecht kan. De rechter kan op grond van de Wet Terwee de dader tevens een schadevergoedingsmaatregel opleggen. Dit houdt in dat de toewijzing van de schade van het slachtoffer in de vorm van een maatregel wordt opgelegd. De dader krijgt een vervangende hechtenis als hij het slachtoffer de schade niet vergoedt. De officier van justitie dient zorg te dragen voor de inning van de door de rechter vastgestelde schadevergoeding. Het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB) is inmiddels door het O.M. belast met de incasso van de schadevergoedingen, waarbij in 80 tot 90 procent het slachtoffer daadwerkelijk zijn geld krijgt. 2 In de richtlijnen bij deze wet staan verder de verplichting van politie en justitie om slachtoffers correct te behandelen en zonodig door te verwijzen naar Slachtofferhulp; informatie te geven over het verloop van het strafrechtelijk onderzoek en de behartiging van belangen van slachtoffers bij schaderegelingen. Recent besloot justitie tot het invoeren bij een aantal parketten van voegingspreekuren, waarop justitie en slachtoffer samen kijken of de vordering goed is opgesteld. Slachtoffers kunnen bovendien sinds kort in vrijwel alle parketten telefonisch of mondeling informatie krijgen over de voortgang van de strafzaak. De Tweede Kamer stelde op 12 juli 2000 de Belagingswet vast, die het ‘stalken’, het stelselmatig volgen en lastigvallen, strafbaar stelt. Deze nieuw wet is van belang voor vrouwen, die telefonisch of anderszins worden lastiggevallen door ex-echtgenoten of geobsedeerde fans van popsterren of andere bekende persoonlijkheden. Intussen is de eerste uitspraak over ‘internetbelaging’ gepubliceerd. 3 De Kamer discussieert daarnaast met de minister van justitie over de verruiming van de mogelijkheid tot het afnemen en gebruik van DNAmateriaal . Een veelbesproken onderwerp is de zogeheten ‘claimcultuur’ in Nederland, waarbij zich ‘Amerikaanse toestanden’ zouden voordoen. Grote aantallen ‘slachtoffers’ die bij de geringste schade met veel tamtam naar de rechter lopen en excessief hoge bedragen aan schadevergoedingen claimen. Dat beeld wordt vooral gevoed door rechtszaken in de Verenigde Staten, zoals die over het beroemde kopje koffie van McDonalds. Volgens Slachtofferhulp blijkt uit de praktijk dat er helemaal geen wan- 2 Jaarverslag CJIB 1999. 3 Rechtbank Alkmaar 26 oktober 2000, Rechtspraakoverzicht p. 11, Nemesis, nr. 1, 2001.
De professionalisering van slachtofferhulp 14 toestanden zijn op het gebied van de schadevergoedingscultuur en biedt het Burgerlijk Wetboek nadrukkelijk de mogelijkheid aan slachtoffers hun schade op de veroorzaker te verhalen (Faure en Hartlief, 1999). Die stelling over de Nederlandse claimcultuur wordt door anderen gedeeld. In het kader van een door het Schoordijk Instituut gefinancierd promotie-onderzoek naar ‘Transactiekosten in het aansprakelijkheidstraject’ stelde W.C.T. Weterings in 1999 vast, na onderzoek bij onder andere verzekeringsmaatschappijen, dat in werkelijkheid slechts in twintig tot dertig procent van de schadegevallen claims worden ingediend (Weterings, 1999). Er hebben zich wel veranderingen voorgedaan in de soort en hoogte van schadevergoedingen, als gevolg van onder meer de afbraak van het stelsel van sociale verzekeringen. Slachtoffers claimden in het verleden zelden hun inkomensschade, omdat die werd gedekt via de Ziektewet en de WAO. De WAO betaalt inmiddels slechts zeventig procent van het laatstverdiende loon, zodat het slachtoffer wel gedwongen wordt een deel van zijn inkomensschade op de veroorzaker te verhalen. Het Burgerlijk Wetboek biedt slachtoffers ook een betere bescherming als het gaat om het verhalen van materiële schade. Bij de vaak langlopende schadeprocedures is het niet meer noodzakelijk om de wettelijke rente, vaak een niet onaanzienlijk bedrag, aan te zeggen. Vanaf de dag van het ongeval of misdrijf is automatisch, zonder dat ingebrekestelling nodig is, rente over de schadevergoeding verschuldigd (BW 6: 119) (zie ook Lindenbergh, 2000). Verder is er een wettelijke regeling getroffen die de veroorzaker verplicht de kosten van begrafenis of lijkbezorging te betalen (BW 6: 108 lid 2). Schadevergoeding aan groepen en nabestaanden Voor slachtoffers is het sinds 1 juli 1994 mogelijk een zogeheten ‘classactionsuit’, een ‘collectieve actie’, in te stellen om als groep, zoals bijvoorbeeld bij de vuurwerkramp in Enschede en de brand in ‘t Hemeltje in Volendam, de rechter in te schakelen. De voorwaarde is dat de actie van de vereniging of stichting strekt tot bescherming van gelijksoortige belangen van andere personen voor zover zij deze belangen in gevolge haar statuten behartigt (BW 3: 305a). Denkbaar is een stichting die in haar doelstelling heeft opgenomen de belangenbehartiging van slachtoffers van de vuurwerkramp in Enschede. Deze rechtspersonen kunnen van de rechter vrijwel iedere vordering vragen, zoals bijvoorbeeld een ‘gerechtelijk verbod’, maar kunnen geen vordering tot schadevergoeding instellen. De wetgever had bij de invoering van deze wet die voorziening wel gecreëerd, maar bij amendement van de kamerleden Soutendijk en Korthals werd deze verhaalsmogelijkheid uit de wet gehaald. Het tweetal was, evenals een meerderheid van de Tweede Kamer, van mening dat de vraag of iemand schade heeft geleden slechts individueel kan worden beoordeeld en zou zich
Page 1 and 2: 3 Justitiële verkenningen jaargang
Page 3 and 4: Colofon Justitiële verkenningen is
Page 5 and 6: Justitiële verkenningen, jrg. 27,
Page 11 and 12: De professionalisering van slachtof
Page 13: De professionalisering van slachtof
Page 21 and 22: Evaluatie regelgeving Terwee De bev
Page 23 and 24: Evaluatie regelgeving Terwee 22 Fig
Page 25 and 26: Evaluatie regelgeving Terwee 24 Fig
Page 27 and 28: Evaluatie regelgeving Terwee 26 dan
Page 29 and 30: Evaluatie regelgeving Terwee 28 den
Page 31 and 32: Evaluatie regelgeving Terwee 30 zet
Page 33 and 34: Slachtoffers in de strafrechtsplegi
Page 45 and 46: Nederlandse slachtofferbeleid in ee
Page 59 and 60: Het getraumatiseerde slachtoffer Be
Page 61 and 62: Het getraumatiseerde slachtoffer 60
Page 63 and 64: Het getraumatiseerde slachtoffer 62
Page 65 and 66:
Het getraumatiseerde slachtoffer 64
Page 67 and 68:
Page 69 and 70:
Page 71 and 72:
Bemiddeling in relatie tot het stra
Page 73 and 74:
Page 75 and 76:
Page 77 and 78:
Page 79 and 80:
Page 81 and 82:
Page 83 and 84:
Herstelbemiddeling in de praktijk 8
Page 85 and 86:
Page 87 and 88:
Page 89 and 90:
Page 91 and 92:
Page 93 and 94:
Page 95 and 96:
Page 97 and 98:
Page 99 and 100:
Herstelrecht en strafrecht 98 herst
Page 101 and 102:
Herstelrecht en strafrecht 100 meth
Page 103 and 104:
Herstelrecht en strafrecht 102 intr
Page 105 and 106:
Herstelrecht en strafrecht 104 De t
Page 107 and 108:
Herstelrecht en strafrecht 106 Staa
Page 109 and 110:
Herstelrecht en strafrecht 108 Lite
Page 111 and 112:
Family group conferencing Kantteken
Page 113 and 114:
Family group conferencing 112 klein
Page 115 and 116:
Family group conferencing 114 immer
Page 117 and 118:
Family group conferencing 116 en mo
Page 119 and 120:
Family group conferencing 118 daris
Page 121 and 122:
Family group conferencing 120 onder
Page 123 and 124:
De andere kant van het gelijk Straf
Page 125 and 126:
De andere kant van het gelijk 124 v
Page 127 and 128:
De andere kant van het gelijk 126 B
Page 129 and 130:
De andere kant van het gelijk 128 H
Page 131 and 132:
De andere kant van het gelijk 130 o
Page 133 and 134:
De andere kant van het gelijk 132 l
Page 135 and 136:
Page 137 and 138:
Page 139 and 140:
De andere kant van het gelijk 138 -
Page 141 and 142:
De andere kant van het gelijk 140 o
Page 143 and 144:
De andere kant van het gelijk 142 h
Page 145 and 146:
Bijlage International Victimology W
Page 147 and 148:
Bijlage International Victimology W
Page 149 and 150:
Summaries 148 Justitiële verkennin
Page 151 and 152:
Summaries 150 Mediation in relation
Page 153 and 154:
Journaal Het WODC op Internet: www.
Page 155 and 156:
Journaal 154 Plaats: Congresgebouw
Page 157 and 158:
Journaal 156 Centre for advanced ac
Page 159 and 160:
Literatuuroverzicht 158 jaarlijks o
Page 161 and 162:
Literatuuroverzicht 160 7 McNulty,
Page 163 and 164:
Literatuuroverzicht 162 Gevangenisw
Page 165 and 166:
Literatuuroverzicht 164 15 Walker,
Page 167 and 168:
Literatuuroverzicht 166 openbare in
Page 169 and 170:
Literatuuroverzicht 168 komen achte
Page 171 and 172:
Boeken en rapporten 170 kosteloos v
Page 173 and 174:
Boeken en rapporten 172 Heiden-Atte
show all

3 01 Slachtofferhulp en herstelbemiddeling - WODC

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?