3 01 Slachtofferhulp en herstelbemiddeling - WODC

More documents

Recommendations

Info

Justitiële verkenningen, jrg. 27, nr. 3, 2001 47 eel Incassobureau) verantwoordelijk gesteld voor de executie van de schadevergoedingsmaatregel ten behoeve van het slachtoffer. 2 Net als in Engeland heeft deze wetswijziging in Nederland geleid tot een significant hoger percentage slachtoffers dat de door de strafrechter toegekende schadevergoeding ontvangt. 3 Een ander, meer recent voorbeeld betreft het openen van informatie loketten voor slachtoffers door het openbaar ministerie. In België waren al eerder centrale informatiepunten voor slachtoffers geopend die, zo bleek uit onderzoek, aan een grote vraag bleken te voldoen (Brienen en Hoegen, 2000, pp. 122-124). In navolging van België kunnen slachtoffers sinds kort ook in Nederland slachtoffers in gerechtsgebouwen op één centraal punt terecht met vragen over de stand van het onderzoek, schadevergoeding en de gang van zaken tijdens een proces. Daarnaast maakt de Nederlandse wetgever en beleidsambtenaren ook veelvuldig gebruik van de kennis van praktijkdeskundigen. Zo betrekt men bijvoorbeeld Slachtofferhulp Nederland bij het verbeteren van regelgeving of het ontwikkelen van slachtoffergerichte maatregelen. Slachtofferhulp is immers als geen ander op de hoogte van eventuele tekortkomingen en knelpunten. Door het consulteren van experts voorkomt men op betrekkelijk eenvoudige wijze dat regelgeving en beleid uit de pas lopen met de dagelijkse realiteit. Netwerkvorming De aandacht voor communicatie en samenwerking tussen politie, justitie en andere instanties die betrokken zijn bij de uitvoering van het slachtofferbeleid is een derde kritische succesfactor. Van meet af aan is 2 Vervolgens heeft zich de wat wonderlijke constructie voorgedaan dat behalve de schadevergoedingsmaatregel ook de traditionele civiele vordering de facto door het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB) wordt geïnd via het zogenaamde ‘Bossche model.’ Indien de strafrechter van mening is dat het slachtoffer schadevergoeding dient te ontvangen kent hij volgens dit model de civiele vordering toe en legt tevens voor hetzelfde bedrag een schadevergoedingsmaatregel op. Het vonnis vermeldt vervolgens dat betaling van de maatregel de verplichting opheft om de civiele vordering te betalen, en vice versa. Het zou de wetgever sieren als zij een eind zou maken aan deze weinig heldere constructie. Bovendien is de huidige praktijk onwenselijk omdat de schadevergoedingsmaatregel zich in de praktijk nauwelijks meer onderscheidt van de civiele vordering (zie verder Brienen en Hoegen, 2000, pp. 691-693). De ondoorzichtige constructie van het Bossche model zou niet meer nodig zijn indien de wetgever het CJIB, naar Zweeds voorbeeld, bevoegd zou maken om tevens civiele vorderingen te executeren ten behoeve van het slachtoffer. De (theoretische) mogelijkheid dat enkele slachtoffers liever zelf het geld zouden innen mag niet als argument tegen een dergelijke wetswijziging gebruikt worden. Strafrechtshervormingen dienen niet beoordeeld te worden aan de hand van de meetlat van het uitzonderingsgeval. Zij moeten beoordeeld worden op basis van de positieve of negatieve gevolgen voor de overgrote meerderheid van slachtoffers. 3 Zie de Rapportages Vorderingen en Afdoeningen van het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB) en de rapportages op basis van de meetmethode slachtofferzorg.
Nederlandse slachtofferbeleid in een rechtsvergelijkend perspectief 48 ingezien dat voor een effectieve implementatie van de Wet Terwee en de Aanwijzing Slachtofferzorg (voorheen de Richtlijn Terwee) lokale netwerken gecreëerd moeten worden waarin partners, zoals vertegenwoordigers van politie, Openbaar Ministerie, Buro Slachtofferhulp, Reclassering, de Raad voor de Kinderbescherming, Bureau Halt en het Buro voor Rechtshulp, op geregelde tijden samenkomen. Het opzetten van deze arrondissementale stuurgroepen slachtofferzorg heeft dan ook in hoge mate bijgedragen aan de continuering van de inzet van alle partners om de positie van slachtoffers in de praktijk te verbeteren. Dergelijke netwerken vergemakkelijken de onderlinge samenwerking en het afstemmen van beleid, wat gestimuleerd wordt door het werken met streefdoelen. Hierbij moet wel worden opgemerkt dat de partners elkaar nog onvoldoende aanspreken op het niet bereiken van de doelstellingen (B&A Groep, 1998, p. 37). Van de netwerkpartners wordt verder verwacht dat zij knelpunten signaleren en gezamenlijk zoeken naar werkbare oplossingen. Een goed voorbeeld is de oplossing die gevonden is voor het probleem van de schadeclaims. In de meeste Europese landen hebben slachtoffers de grootste moeite om schadevergoeding te vragen aan de strafrechter. In Nederland stuurt het openbaar ministerie slachtoffers een voegingsformulier waar zij op een relatief eenvoudige manier kunnen aangeven welke schade zij geleden hebben en hoeveel schadevergoeding zij vragen van de dader. Dit is naar Europese maatstaven al een enorme verbetering. Toch blijken nog veel slachtoffers moeite te hebben met het invullen van het formulier. Binnen de netwerken is vervolgens afgesproken dat deze groep slachtoffers verwezen worden naar een Buro Slachtofferhulp of een Buro voor Rechtshulp waar zij assistentie krijgen bij het invullen van het formulier. Het standaardiseren van werkprocessen en het meten van prestaties De standaardisering van werkprocessen en het meten van prestaties is een vierde succesfactor van het Nederlandse slachtofferbeleid. Binnen Europa loopt Nederland voorop in het streven om slachtoffergerichte activiteiten te integreren in de dagelijkse werkzaamheden van politie en justitie. Alle richtlijnen en aanwijzingen van het college van procureursgeneraal spreken dan ook van basistaken slachtofferzorg. Als waarborg voor een eenduidige en consequente uitvoering van deze basistaken heeft men geprobeerd te komen tot een zo groot mogelijke standaardisering van werkprocessen. Zo zijn in de meeste politie regio’s dwingende procedures ingebouwd in het geautomatiseerde systeem waarmee aangiftes worden opgenomen: een politieagent moet een antwoord invoeren op de vragen of het slachtoffer schade heeft geleden, slachtofferhulp wenst, en zich zou willen voegen in het strafproces in het geval de dader zal worden vervolgd. Zonder deze antwoorden kan de agent niet doorgaan met het opnemen van de aangifte (B&A Groep, 1998, p. 46). Andere voorbeelden van standaardisering betreffen het systematisch verwijzen
Page 1 and 2: 3 Justitiële verkenningen jaargang
Page 3 and 4: Colofon Justitiële verkenningen is
Page 5 and 6: Justitiële verkenningen, jrg. 27,
Page 11 and 12: De professionalisering van slachtof
Page 21 and 22: Evaluatie regelgeving Terwee De bev
Page 23 and 24: Evaluatie regelgeving Terwee 22 Fig
Page 25 and 26: Evaluatie regelgeving Terwee 24 Fig
Page 27 and 28: Evaluatie regelgeving Terwee 26 dan
Page 29 and 30: Evaluatie regelgeving Terwee 28 den
Page 31 and 32: Evaluatie regelgeving Terwee 30 zet
Page 33 and 34: Slachtoffers in de strafrechtsplegi
Page 45 and 46: Nederlandse slachtofferbeleid in ee
Page 47: Nederlandse slachtofferbeleid in ee
Page 59 and 60: Het getraumatiseerde slachtoffer Be
Page 61 and 62: Het getraumatiseerde slachtoffer 60
Page 71 and 72: Bemiddeling in relatie tot het stra
Page 83 and 84: Herstelbemiddeling in de praktijk 8
Page 99 and 100:
Herstelrecht en strafrecht 98 herst
Page 101 and 102:
Herstelrecht en strafrecht 100 meth
Page 103 and 104:
Herstelrecht en strafrecht 102 intr
Page 105 and 106:
Herstelrecht en strafrecht 104 De t
Page 107 and 108:
Herstelrecht en strafrecht 106 Staa
Page 109 and 110:
Herstelrecht en strafrecht 108 Lite
Page 111 and 112:
Family group conferencing Kantteken
Page 113 and 114:
Family group conferencing 112 klein
Page 115 and 116:
Family group conferencing 114 immer
Page 117 and 118:
Family group conferencing 116 en mo
Page 119 and 120:
Family group conferencing 118 daris
Page 121 and 122:
Family group conferencing 120 onder
Page 123 and 124:
De andere kant van het gelijk Straf
Page 125 and 126:
De andere kant van het gelijk 124 v
Page 127 and 128:
De andere kant van het gelijk 126 B
Page 129 and 130:
De andere kant van het gelijk 128 H
Page 131 and 132:
De andere kant van het gelijk 130 o
Page 133 and 134:
De andere kant van het gelijk 132 l
Page 135 and 136:
Page 137 and 138:
Page 139 and 140:
De andere kant van het gelijk 138 -
Page 141 and 142:
De andere kant van het gelijk 140 o
Page 143 and 144:
De andere kant van het gelijk 142 h
Page 145 and 146:
Bijlage International Victimology W
Page 147 and 148:
Bijlage International Victimology W
Page 149 and 150:
Summaries 148 Justitiële verkennin
Page 151 and 152:
Summaries 150 Mediation in relation
Page 153 and 154:
Journaal Het WODC op Internet: www.
Page 155 and 156:
Journaal 154 Plaats: Congresgebouw
Page 157 and 158:
Journaal 156 Centre for advanced ac
Page 159 and 160:
Literatuuroverzicht 158 jaarlijks o
Page 161 and 162:
Literatuuroverzicht 160 7 McNulty,
Page 163 and 164:
Literatuuroverzicht 162 Gevangenisw
Page 165 and 166:
Literatuuroverzicht 164 15 Walker,
Page 167 and 168:
Literatuuroverzicht 166 openbare in
Page 169 and 170:
Literatuuroverzicht 168 komen achte
Page 171 and 172:
Boeken en rapporten 170 kosteloos v
Page 173 and 174:
Boeken en rapporten 172 Heiden-Atte
show all

3 01 Slachtofferhulp en herstelbemiddeling - WODC

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?