02.05.2013 Views

3 01 Slachtofferhulp en herstelbemiddeling - WODC

3 01 Slachtofferhulp en herstelbemiddeling - WODC

3 01 Slachtofferhulp en herstelbemiddeling - WODC

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Het getraumatiseerde slachtoffer 62<br />

schap <strong>en</strong> PTSS op het eerste gezicht duidelijk lijkt, zijn er toch tal van<br />

therapeut<strong>en</strong> die ter terechtzitting beargum<strong>en</strong>ter<strong>en</strong> dat de verdachte<br />

daadwerkelijk e<strong>en</strong> verkrachter is, omdat hun cliënte beweert zijn slachtoffer<br />

te zijn geword<strong>en</strong> <strong>en</strong> tev<strong>en</strong>s duidelijke PTSS symptom<strong>en</strong> vertoont<br />

(Boesch<strong>en</strong>, Sales e.a., 1998; Rassin, 1999).<br />

Het verwerk<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> trauma<br />

Wie het slachtoffer wordt van e<strong>en</strong> misdaad moet deze traumatische gebeurt<strong>en</strong>is<br />

verwerk<strong>en</strong>, ongeacht of er sprake is van PTSS. Dit verwerkingsproces<br />

kan op verschill<strong>en</strong>de manier<strong>en</strong> word<strong>en</strong> vormgegev<strong>en</strong>. Eig<strong>en</strong>lijk<br />

kunn<strong>en</strong> bepaalde symptom<strong>en</strong> die k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong>d zijn voor PTSS word<strong>en</strong><br />

geïnterpreteerd als verwerkingsmechanism<strong>en</strong>. Zo zijn de herbeleving<strong>en</strong><br />

imaginaire blootstelling<strong>en</strong> aan de angstaanjag<strong>en</strong>de stimulus met het oog<br />

op uitdoving van de angstrespons. Het vermijdingsgedrag is bij tijd <strong>en</strong><br />

wijle nodig omdat bij het ontbrek<strong>en</strong> daarvan de continue blootstelling<br />

tot uitputting zou leid<strong>en</strong>. Aangezi<strong>en</strong> e<strong>en</strong> omvangrijk perc<strong>en</strong>tage van alle<br />

PTSS-s<strong>en</strong> niet vanzelf overgaat, mag word<strong>en</strong> verondersteld dat de bov<strong>en</strong>g<strong>en</strong>oemde<br />

symptom<strong>en</strong> niet tot voldo<strong>en</strong>de verwerking van het trauma<br />

aanzett<strong>en</strong> (Van der Burg, 1997).<br />

E<strong>en</strong> manier om het trauma te verwerk<strong>en</strong> is er veel over te prat<strong>en</strong>. Vandaar<br />

dat sociale steun (lees: het luister<strong>en</strong>de <strong>en</strong> begripvolle oor van e<strong>en</strong><br />

vertrouwd persoon) e<strong>en</strong> bescherm<strong>en</strong>de werking teg<strong>en</strong> PTSS heeft (Van<br />

der Burg, 1997). Toch is prat<strong>en</strong> zonder meer niet voldo<strong>en</strong>de <strong>en</strong> zelfs ge<strong>en</strong><br />

noodzakelijke compon<strong>en</strong>t in het verwerkingsproces. Het is daarom onverstandig<br />

om slachtoffers van e<strong>en</strong> misdrijf categorisch te verplicht<strong>en</strong> tot<br />

het voer<strong>en</strong> van ‘heilzame’ gesprekk<strong>en</strong>. Van der Burg (1997) ontdekte zelfs<br />

dat spontaan veel prat<strong>en</strong> vlak na e<strong>en</strong> traumatische gebeurt<strong>en</strong>is ge<strong>en</strong> bescherm<strong>en</strong>de<br />

factor is, maar eerder e<strong>en</strong> voorspeller van het optred<strong>en</strong> van<br />

langdurige PTSS klacht<strong>en</strong>. Er zijn nu e<strong>en</strong>maal m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die gemakkelijk<br />

over e<strong>en</strong> trauma he<strong>en</strong> stapp<strong>en</strong> <strong>en</strong> ge<strong>en</strong> behoefte ervar<strong>en</strong> om erover te<br />

prat<strong>en</strong>. ‘Wie het eerst lacht, lacht het langst, het laatst <strong>en</strong> het best’, concludeert<br />

Van der Burg (1997, p. 132) di<strong>en</strong>aangaande.<br />

M<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die wél behoefte hebb<strong>en</strong> hun verhaal te vertell<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> dat<br />

onder bepaalde omstandighed<strong>en</strong> do<strong>en</strong>, wil er <strong>en</strong>ige therapeutische werking<br />

optred<strong>en</strong>. Om te beginn<strong>en</strong> di<strong>en</strong>t het besprek<strong>en</strong> van het trauma gestructureerd<br />

te geschied<strong>en</strong>. Er moet voldo<strong>en</strong>de tijd voor word<strong>en</strong> g<strong>en</strong>om<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> het slachtoffer moet ongestoord kunn<strong>en</strong> vertell<strong>en</strong>. T<strong>en</strong> tweede<br />

moet<strong>en</strong> niet slechts feit<strong>en</strong>, maar ook de gevoel<strong>en</strong>s van het slachtoffer<br />

word<strong>en</strong> besprok<strong>en</strong>. Ess<strong>en</strong>tieel is verder dat het slachtoffer gedur<strong>en</strong>de de<br />

gesprekk<strong>en</strong> wordt geleerd om het trauma anders te interpreter<strong>en</strong>. E<strong>en</strong><br />

traumatische gebeurt<strong>en</strong>is is uiteraard zeer onaang<strong>en</strong>aam, maar niet<br />

meer dan dat. Veel PTSS-patiënt<strong>en</strong> blijk<strong>en</strong> er allerlei irrationele gedacht<strong>en</strong><br />

op na te houd<strong>en</strong>. Zo overdrijv<strong>en</strong> ze, in gedacht<strong>en</strong>, de ernst van het<br />

trauma, voel<strong>en</strong> ze onnodig drukk<strong>en</strong>de emoties zoals schaamte <strong>en</strong><br />

schuld, of d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> ze te negatief over zichzelf, de (onveilige) wereld <strong>en</strong> de

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!