3 01 Slachtofferhulp en herstelbemiddeling - WODC

More documents

Recommendations

Info

Justitiële verkenningen, jrg. 27, nr. 3, 2001 39 Minister Korthals voegde daar recent het argument van een vermeende claimcultuur in Nederland aan toe. De toegenomen omvang van de Nederlandse rechtshulp zou, in combinatie met de juridisering van de samenleving en toenemende ‘claimbewustheid’ van burgers leiden tot een cultuur waarin burgers elkaar veelvuldig en voor hoge bedragen aanspreken ter vergoeding van geleden schade. De mate waarin burgers toegang hebben tot rechtshulp moet zorgvuldig worden bekeken, aldus de minister. Slachtoffers komen min of meer klem te zitten tussen twee zienswijzen van de overheid. Enerzijds wordt sinds minister Hirsch Ballin van Justitie van overheidswege gesteld dat slachtoffers hun schade zelfstandig op hun daders moeten verhalen. Anderzijds wil de overheid de zelfstandigheid van slachtoffers beperken door de coördinatie over schadevergoedingen in handen van de politie en het openbaar ministerie te houden. De angst voor hoge schadeclaims als punitive damages lijkt me overdreven: toewijzing daarvan is nog altijd werk van de zittende magistratuur. Victim impact statement Het Nederlandse strafprocesrecht voorziet er niet expliciet in dat slachtoffers, anders dan als getuigen, tijdens de fase van het eindonderzoek zich mengen in de samenspraak tussen rechters, officieren van justitie en raadslieden van verdachten. Lange tijd werd wel gezegd dat de rationele orde van de terechtzitting niet verstoord mocht worden door, mogelijk op wraak beluste, slachtoffers. Slachtoffers laten optreden op de terechtzitting, dat is vragen om drama, aldus minister Korthals tijdens de behandeling van de justitiebegroting in de Tweede Kamer. Slachtoffers moeten volgens minister Korthals op een andere manier in strafzaken gehoord worden. In de strafdossiers zouden wellicht schriftelijke verklaringen van slachtoffers moeten worden opgenomen over de materiële en immateriële gevolgen van de delicten die op de terechtzitting besproken worden. Dergelijke verslagen worden bij wijze van experiment in de arrondissementen Almelo, Dordrecht, Leeuwarden en Roermond door officieren van justitie opgesteld en aan de processtukken toegevoegd. Voorstanders van slachtofferverklaringen op de terechtzitting wijzen erop dat er zo een bijdrage geleverd kan worden aan de kwaliteit en de rechtvaardige uitkomst van de strafrechtspleging. Rechterlijke uitspraken worden eerder geaccepteerd als daders en slachtoffers zich betrokken voelen bij de totstandkoming van het rechterlijk vonnis. In de gevallen waarin verdachten de ten laste gelegde feiten bekennen en openstaan voor overleg zouden verdachten, vertegenwoordigd door hun raadslieden, en slachtoffers, vertegenwoordigd door officieren van justitie, samen de op te leggen sanctie moeten bepalen, aldus Von Schmidt auf Altenstadt (2000), oud-deken van de Nederlandse Orde van Advocaten.
Slachtoffers in de strafrechtspleging 40 Ook wordt er wel op gewezen dat in strafzaken verdachten ook hun persoonlijke omstandigheden naar voren mogen brengen. Soms belemmert de beroepsuitoefening van verdachten de inname van hun rijbewijs. Soms laat de draagkracht van verdachten de oplegging van geldboetes niet toe. Slachtoffers hebben dan toch ook recht op hun eigen verhaal, aldus Heslinga (1999). Tegenstanders van slachtofferverklaringen op de terechtzitting wijzen evenals minister Korthals op de dramatische effecten ervan. Uiteenzettingen van slachtoffers over de toedracht en de gevolgen van delicten kunnen de onafhankelijke strafrechter beïnvloeden. Emoties van slachtoffers hebben niets van doen met de beoordeling van normovertredingen waarover het in strafzaken zou moeten gaan. Slachtofferverklaringen kunnen volgens sommigen wel eens als een boemerang werken. Ligt de weg niet voor de verdediging open om, naar aanleiding van hun verklaringen, slachtoffers kritische vragen te stellen over het hoe en het wat van het gebeurde? Slachtoffers zouden met andere woorden tegen zichzelf in bescherming moeten worden genomen. Ik betwist de houdbaarheid van dit argument. Mondige slachtoffers mogen toch zelf wel uitmaken welke strategie ze in het strafproces kiezen. Ook de aanwezigheid van de rechter die het onderzoek op de terechtzitting leidt mag voldoende garantie zijn voor grievende toestanden voor slachtoffers. Afzonderlijke rechtsgang voor kleine vorderingen Er gaan steeds meer stemmen op om, in navolging van Canada, een laagdrempelige rechtsgang voor kleine vorderingen in te voeren. Slachtoffers moeten volgens de oud-deken van de Nederlandse Orde van Advocaten Von Schmidt auf Altenstadt schadevergoeding van hun daders kunnen eisen bij een small claims tribunal, een rechter in de buurt. In de informele ambiance van wijkposten en buurthuizen moeten dergelijke rechters zich snel, eenvoudig en goedkoop uitspreken over relatief kleine vorderingen. In het verleden is er ook al regelmatig voor een dergelijke rechtsgang gepleit. De commissie vermogensstraffen zag ook wel wat in een zekere civilisering van kleine strafzaken. Daders en slachtoffers konden op voet van gelijkwaardigheid spreken over de voor slachtoffers, toen benadeelden genoemd, onfortuinlijke gebeurtenissen. De rol van professionele conflictoplossers zoals functionarissen van de politie, het openbaar ministerie en de rechterlijke macht bleef beperkt tot het aanleveren van bewijs. In vergelijking met strafprocedures is het verloop van procedures voor de rechter in de buurt een omkering van functies. Slachtoffers worden aanklagers en politie- en justitiefunctionarissen worden bewijsleveranciers. Wellicht biedt de rechter in de buurt voor slachtoffers
Page 1 and 2: 3 Justitiële verkenningen jaargang
Page 3 and 4: Colofon Justitiële verkenningen is
Page 5 and 6: Justitiële verkenningen, jrg. 27,
Page 11 and 12: De professionalisering van slachtof
Page 21 and 22: Evaluatie regelgeving Terwee De bev
Page 23 and 24: Evaluatie regelgeving Terwee 22 Fig
Page 25 and 26: Evaluatie regelgeving Terwee 24 Fig
Page 27 and 28: Evaluatie regelgeving Terwee 26 dan
Page 29 and 30: Evaluatie regelgeving Terwee 28 den
Page 31 and 32: Evaluatie regelgeving Terwee 30 zet
Page 33 and 34: Slachtoffers in de strafrechtsplegi
Page 39: Slachtoffers in de strafrechtsplegi
Page 45 and 46: Nederlandse slachtofferbeleid in ee
Page 59 and 60: Het getraumatiseerde slachtoffer Be
Page 61 and 62: Het getraumatiseerde slachtoffer 60
Page 71 and 72: Bemiddeling in relatie tot het stra
Page 83 and 84: Herstelbemiddeling in de praktijk 8
Page 91 and 92:
Herstelbemiddeling in de praktijk 9
Page 93 and 94:
Page 95 and 96:
Page 97 and 98:
Page 99 and 100:
Herstelrecht en strafrecht 98 herst
Page 101 and 102:
Herstelrecht en strafrecht 100 meth
Page 103 and 104:
Herstelrecht en strafrecht 102 intr
Page 105 and 106:
Herstelrecht en strafrecht 104 De t
Page 107 and 108:
Herstelrecht en strafrecht 106 Staa
Page 109 and 110:
Herstelrecht en strafrecht 108 Lite
Page 111 and 112:
Family group conferencing Kantteken
Page 113 and 114:
Family group conferencing 112 klein
Page 115 and 116:
Family group conferencing 114 immer
Page 117 and 118:
Family group conferencing 116 en mo
Page 119 and 120:
Family group conferencing 118 daris
Page 121 and 122:
Family group conferencing 120 onder
Page 123 and 124:
De andere kant van het gelijk Straf
Page 125 and 126:
De andere kant van het gelijk 124 v
Page 127 and 128:
De andere kant van het gelijk 126 B
Page 129 and 130:
De andere kant van het gelijk 128 H
Page 131 and 132:
De andere kant van het gelijk 130 o
Page 133 and 134:
De andere kant van het gelijk 132 l
Page 135 and 136:
Page 137 and 138:
Page 139 and 140:
De andere kant van het gelijk 138 -
Page 141 and 142:
De andere kant van het gelijk 140 o
Page 143 and 144:
De andere kant van het gelijk 142 h
Page 145 and 146:
Bijlage International Victimology W
Page 147 and 148:
Bijlage International Victimology W
Page 149 and 150:
Summaries 148 Justitiële verkennin
Page 151 and 152:
Summaries 150 Mediation in relation
Page 153 and 154:
Journaal Het WODC op Internet: www.
Page 155 and 156:
Journaal 154 Plaats: Congresgebouw
Page 157 and 158:
Journaal 156 Centre for advanced ac
Page 159 and 160:
Literatuuroverzicht 158 jaarlijks o
Page 161 and 162:
Literatuuroverzicht 160 7 McNulty,
Page 163 and 164:
Literatuuroverzicht 162 Gevangenisw
Page 165 and 166:
Literatuuroverzicht 164 15 Walker,
Page 167 and 168:
Literatuuroverzicht 166 openbare in
Page 169 and 170:
Literatuuroverzicht 168 komen achte
Page 171 and 172:
Boeken en rapporten 170 kosteloos v
Page 173 and 174:
Boeken en rapporten 172 Heiden-Atte
show all

3 01 Slachtofferhulp en herstelbemiddeling - WODC

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?