3 01 Slachtofferhulp en herstelbemiddeling - WODC

More documents

Recommendations

Info

Justitiële verkenningen, jrg. 27, nr. 3, 2001 65 de toestand van onaanspreekbaarheid en vergaande verwarring waarin sommige slachtoffers vlak na het delict verkeren. Behalve dat verhoorders extra voorzichtig moeten zijn wanneer ze worden geconfronteerd met slachtoffers, is het van belang dat ze trachten te voorkomen een oordeel te vormen over de geloofwaardigheid van de getuigenverklaring op basis van misleidende parameters. Onderzoek toont bijvoorbeeld aan dat verhoorders blanke aangeefsters van verkrachting eerder geloven dan zwarte vrouwen die een dergelijke aangifte doen. Slachtoffers die huilen worden eerder geloofd dan ingehouden slachtoffers, tenminste indien ze worden verhoord binnen zes maanden na de vermeende misdaad. Wie beweert langer dan zes maanden geleden te zijn overvallen en daarbij (‘nog steeds’) huilt, wordt minder snel geloofd dan iemand die dit zonder te huilen beweert (Wemmers en Winkel, 1997). Dergelijke indicatoren van geloofwaardigheid zijn weliswaar ingeburgerd, maar absoluut niet diagnostisch (Veraart, 1997; Vrij, 1998). Traumatische herinneringen Herinneringen aan traumatische gebeurtenissen verschillen van neutrale en prettige herinneringen. Traumatische herinneringen kenmerken zich door een combinatie van twee uitersten. Aan de ene kant rapporteren mensen die een trauma beleefden vaak dat ze regelmatig last hebben van intrusieve herinneringen (flashbacks) die als extreem realistisch en intens worden beleefd. Deze flashbacks veroorzaken vaak ook weer dezelfde emoties en fysiologische reactie als ten tijde van het trauma (bijvoorbeeld hevige angst, woede, hartkloppingen en zweten). Daar staat tegenover dat voor andere aspecten van het trauma sprake is van omvangrijke amnesie. Traumatische herinneringen zijn dus deels beter (lees: levendiger) dan normale herinneringen en deels slechter (lees: gefragmenteerd, minder holistisch en minder toegankelijk). Deze paradox heeft in de literatuur aanleiding gegeven voor de theorie dat verschillende indrukken tijdens het trauma in verschillende, los van elkaar opererende geheugensystemen worden opgeslagen (Brewin, Dalgleish e.a., 1996). De meest traumatische beelden zouden worden opgeslagen in een deel van het geheugen dat niet onder bewuste controle staat, hetgeen het optreden van intrusieve herinneringen en het uitblijven van integratie in het ‘normale’ geheugen verklaart (Brewin, 2001). Een andere, meer voor de hand liggende hypothese is dat de aandacht van het slachtoffer door de extreme emoties sterk wordt geconcentreerd op het meest bedreigende object in de omgeving (bijvoorbeeld het pistool van de overvaller). Deze versterkte alertheid heeft echter als keerzijde dat een heleboel andere omgevingsdetails niet worden waargenomen en dus ook niet in het geheugen kunnen worden opgeslagen. Deze attentional narrowing hypothese verklaart waarom getuigen van een overval soms wel het wapen en de handen van de overvaller kunnen om-
Het getraumatiseerde slachtoffer 66 schrijven, maar niet weten welk hoofddeksel de dader droeg (Wessel, 1997). Een derde verklaring voor de inconsistentie van traumatische herinneringen is verdringing. Volgens de psychodynamische theorie zijn mensen geneigd om traumatische herinneringen te verbannen naar het onbewuste, met als gevolg dat ze totale amnesie voor het trauma ontwikkelen. Deze visie wordt door veel therapeuten (zie Terr, 1993) nog steeds aangehangen, maar ligt onder wetenschappelijk vuur (Crombag en Merckelbach, 1996). Los van wetenschappelijke bezwaren tegen verdringing als verklaring voor de fragmentatie van traumatische herinneringen, mag niet uit het oog worden verloren dat PTSS niet wordt gekarakteriseerd door totale, maar door partiële amnesie. Daarbij moet dan nog worden opgemerkt dat het de perifere en relatief neutrale details zijn die worden vergeten, terwijl de meest traumatische elementen van de herinneringen niet vergeten worden maar veeleer meestal als flashbacks het bewustzijn blijven binnendringen. Hoewel verdringing daarmee als verklaring voor de karakteristieken van traumatische herinneringen lijkt uitgesloten, wisten Wegner, Quillian e.a. (1996) er toch nog een mouw aan te passen. Deze onderzoekers opperden de volgende hypothese. Verdringen werkt niet, wie probeert om ergens niet aan te denken, is gedoemd er juist meer aan te denken. In geval van een traumatische herinnering zijn het vooral de meest emotionele aspecten van de gebeurtenis die het doelwit worden van verdringingspogingen, met als gevolg dat juist die specifieke elementen vaker in het bewustzijn opduiken. Deze onbedoelde ‘bevoordeling’ van bepaalde geïsoleerde beelden geschiedt ten koste van de herinnering aan de totale gebeurtenis. Daarom worden traumatische herinneringen ervaren als een compilatie van losstaande schokkende beelden in plaats van als een vloeiende ‘film’. Met die verklaring komen Wegner e.a. aardig in de buurt van het idee dat verdringing de oorzaak is van de specifieke kenmerken van traumatische herinneringen. De intensiteit en intrusieve aard van een beperkt deel van traumatische herinneringen doet sommigen vermoeden dat deze uitzonderlijk betrouwbaar zijn. Normale herinneringen zijn onderhevig aan allerlei vervormingen die zowel spontaan als onder invloed van post-event (mis)information kunnen optreden (Crombag en Merckelbach, 1996). Traumatische herinneringen zouden daarentegen niet beïnvloedbaar zijn, omdat ze in een geïsoleerd gebied van het geheugen, als een soort foto worden opgeslagen (Brewin, 2001). Er zijn echter aanwijzingen dat ook traumatische herinneringen worden beïnvloed door latere informatie en interpretatie, ondanks dat ze fotografisch echt en levendig lijken. Bryant en Harvey (1998) onderzochten het geheugen van mensen die een auto-ongeval hadden meegemaakt. Velen van hen rapporteerden last te hebben van intrusieve intense flashbacks. Een deel van deze proefpersonen bleek echter levendige flashbacks te hebben die in strijd waren met de objectieve toedracht van het ongeval. Sommigen hadden zelfs flashback terwijl ze bij het ongeval buiten bewustzijn waren geraakt.
Page 1 and 2:
3 Justitiële verkenningen jaargang
Page 3 and 4:
Colofon Justitiële verkenningen is
Page 5 and 6:
Justitiële verkenningen, jrg. 27,
Page 7 and 8:
Page 9 and 10:
Page 11 and 12:
De professionalisering van slachtof
Page 13 and 14:
De professionalisering van slachtof
Page 15 and 16: De professionalisering van slachtof
Page 21 and 22: Evaluatie regelgeving Terwee De bev
Page 23 and 24: Evaluatie regelgeving Terwee 22 Fig
Page 25 and 26: Evaluatie regelgeving Terwee 24 Fig
Page 27 and 28: Evaluatie regelgeving Terwee 26 dan
Page 29 and 30: Evaluatie regelgeving Terwee 28 den
Page 31 and 32: Evaluatie regelgeving Terwee 30 zet
Page 33 and 34: Slachtoffers in de strafrechtsplegi
Page 45 and 46: Nederlandse slachtofferbeleid in ee
Page 59 and 60: Het getraumatiseerde slachtoffer Be
Page 61 and 62: Het getraumatiseerde slachtoffer 60
Page 65: Het getraumatiseerde slachtoffer 64
Page 71 and 72: Bemiddeling in relatie tot het stra
Page 83 and 84: Herstelbemiddeling in de praktijk 8
Page 99 and 100: Herstelrecht en strafrecht 98 herst
Page 101 and 102: Herstelrecht en strafrecht 100 meth
Page 103 and 104: Herstelrecht en strafrecht 102 intr
Page 105 and 106: Herstelrecht en strafrecht 104 De t
Page 107 and 108: Herstelrecht en strafrecht 106 Staa
Page 109 and 110: Herstelrecht en strafrecht 108 Lite
Page 111 and 112: Family group conferencing Kantteken
Page 113 and 114: Family group conferencing 112 klein
Page 115 and 116: Family group conferencing 114 immer
Page 117 and 118:
Family group conferencing 116 en mo
Page 119 and 120:
Family group conferencing 118 daris
Page 121 and 122:
Family group conferencing 120 onder
Page 123 and 124:
De andere kant van het gelijk Straf
Page 125 and 126:
De andere kant van het gelijk 124 v
Page 127 and 128:
De andere kant van het gelijk 126 B
Page 129 and 130:
De andere kant van het gelijk 128 H
Page 131 and 132:
De andere kant van het gelijk 130 o
Page 133 and 134:
De andere kant van het gelijk 132 l
Page 135 and 136:
Page 137 and 138:
Page 139 and 140:
De andere kant van het gelijk 138 -
Page 141 and 142:
De andere kant van het gelijk 140 o
Page 143 and 144:
De andere kant van het gelijk 142 h
Page 145 and 146:
Bijlage International Victimology W
Page 147 and 148:
Bijlage International Victimology W
Page 149 and 150:
Summaries 148 Justitiële verkennin
Page 151 and 152:
Summaries 150 Mediation in relation
Page 153 and 154:
Journaal Het WODC op Internet: www.
Page 155 and 156:
Journaal 154 Plaats: Congresgebouw
Page 157 and 158:
Journaal 156 Centre for advanced ac
Page 159 and 160:
Literatuuroverzicht 158 jaarlijks o
Page 161 and 162:
Literatuuroverzicht 160 7 McNulty,
Page 163 and 164:
Literatuuroverzicht 162 Gevangenisw
Page 165 and 166:
Literatuuroverzicht 164 15 Walker,
Page 167 and 168:
Literatuuroverzicht 166 openbare in
Page 169 and 170:
Literatuuroverzicht 168 komen achte
Page 171 and 172:
Boeken en rapporten 170 kosteloos v
Page 173 and 174:
Boeken en rapporten 172 Heiden-Atte
show all

3 01 Slachtofferhulp en herstelbemiddeling - WODC

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?