3 01 Slachtofferhulp en herstelbemiddeling - WODC

More documents

Recommendations

Info

Herstelbemiddeling in de praktijk Uitzicht door inzicht J. Frijns * Herstelbemiddeling is een samenwerkingsproject van de Vereniging Slachtofferhulp Nederland en de Stichting Reclassering Nederland met als doel slachtoffers en daders van een delict op vrijwillige basis samen te brengen opdat zij ook met elkaar het delict en de gevolgen daarvan kunnen bespreken. Op initiatief van de reclassering is dit project, dat volledig wordt gesubsidieerd door het ministerie van justitie, in augustus 1997 gestart als pilot in het arrondissement Den Haag en na een jaar uitgebreid naar het arrondissement Rotterdam. De uitvoering geschiedt door daartoe opgeleide mediators aanvankelijk in één gedeelde formatieplaats van Slachtofferhulp en reclassering. Herstelbemiddeling vindt doorgaans plaats nà de veroordeling en is gericht op een positieve stimulans in de verwerking van het delict voor het slachtoffer en de dader. In de visie van herstelbemiddeling wordt een delict gedefinieerd als een conflict tussen mensen waarbij bemiddeling voor beiden een positieve betekenis moet hebben. Het gaat om ernstige tot zeer ernstige delicten met een min of meer onverwachte aanloop waarbij sprake is van een dader en een persoonlijk slachtoffer. In het voorjaar van 2000 is een tussenevaluatie uitgevoerd. Op basis van de resultaten is met ingang van 1 januari 2001 een tweede project gestart in het ressort Den Bosch en werden de activiteiten in het eerste project uitgebreid tot het gehele ressort Den Haag. In de periode augustus 1997 tot augustus 2000 zijn er 146 aanvragen tot bemiddeling geweest. De helft van deze aanvragen leverde een positief resultaat op. Positief in de betekenis dat een daadwerkelijke ontmoeting tussen slachtoffer en dader heeft plaatsgevonden of dat de gesprekken met de partijen afzonderlijk hebben plaatsgevonden (indirecte bemiddeling of pendelmediation). In dat laatste geval brengt de bemiddelaar informatie en indrukken naar de dader en het slachtoffer over. Van een positief resultaat is ook sprake wanneer de tweede partij niet mee werkt – uit boosheid of omdat men de gebeurtenis achter zich gelaten heeft – maar de aanmelder wel de gelegenheid aangrijpt om de zaken op een rij te zetten. Het slachtoffer of de dader heeft in dat geval de beslissing genomen om stappen te ondernemen om zelf verantwoordelijk- * De auteur is projectleider en bemiddelaar bij Herstelbemiddeling, ressort Den Haag. 81
Herstelbemiddeling in de praktijk 82 heid te nemen voor de verwerking van de gebeurtenis en daarmee voor een meer betekenisvolle voortgang van zijn leven. Bij de andere helft komt het niet tot een noemenswaardige positieve ervaring. Of de aanmelders worden in de intake-fase afgewezen omdat zij niet aan de criteria voldoen of zij trekken zelf hun aanvraag in. In dit artikel geef ik eerst aan welke motieven, belangen en verwachtingen de daders en slachtoffers hebben om een bemiddelingsgesprek aan te gaan. Tevens geef ik aan dat de intakegesprekken van groot belang zijn om een geslaagde ontmoeting te arrangeren. Om een indruk te geven hoe de daadwerkelijke ontmoeting verloopt, bespreek ik vervolgens twee casussen waaruit blijkt dat de slachtoffers heel uiteenlopend kunnen reageren op de confrontatie met de dader. Daarbij worden einige kernmomenten uit de dialoog letterlijk weergegeven. Waarom een bemiddeling? De motieven van mensen, slachtoffer en dader, om elkaar te willen ontmoeten, zijn zeer divers. Ze verschillen per individu, delict en omstandigheid. In de praktijk betekent dit dat een goede afstemming van de individuele motieven en de betreffende delicten/conflicten slechts in een betrekkelijk klein aantal van de aanvragen haalbaar is. Het lijkt soms een toevalstreffer als slachtoffer en dader op één bepaald tijdstip op een open wijze met elkaar in contact willen treden. Maar hoe moeilijk de afstemming ook is, het gaat steeds om op de persoon gerichte delicten gepleegd door bekende èn bekennende daders. Verheldering van de motieven, afstemming van de doeleinden op elkaar en communicatie hierover is het belangrijkste onderdeel van het intakeproces. Naast het gezamenlijke doeleind van de deelnemers: verwerking en loslaten van slachtofferschap of daderschap, heeft ieder één of meerdere verwachtingen van het bemiddelingsgesprek. Deze zijn afhankelijk van de ernst van het delict, de mate van verwerking, de persoonlijkheid van ieder van de betrokkenen, de maatschappelijk en levensbeschouwelijke omstandigheden, en de tijdsduur gelegen tussen het delict en de eventuele ontmoeting. Of er een bemiddeling aangegaan wordt hangt af van de afweging van de haalbaarheid, de juiste timing en het vertrouwen dat de bemiddelaar tijdens de intake – als bruggenbouwer – met beide partijen heeft kunnen opbouwen. Verschillende belangen Een belangrijk psychologisch verschil tussen slachtoffer en dader betreft het proces van verwerking. Een slachtoffer ervaart meestal een lijdensdruk waarbij de emoties, de herinnering en herbelevingen een belangrijke rol spelen. Delicten met een grote emotionele impact worden door de herinnering aan die angstige beleving ingekleurd, zo ook het beeld
Page 1 and 2:
3 Justitiële verkenningen jaargang
Page 3 and 4:
Colofon Justitiële verkenningen is
Page 5 and 6:
Justitiële verkenningen, jrg. 27,
Page 7 and 8:
Page 9 and 10:
Page 11 and 12:
De professionalisering van slachtof
Page 13 and 14:
Page 15 and 16:
Page 17 and 18:
Page 19 and 20:
Page 21 and 22:
Evaluatie regelgeving Terwee De bev
Page 23 and 24:
Evaluatie regelgeving Terwee 22 Fig
Page 25 and 26:
Evaluatie regelgeving Terwee 24 Fig
Page 27 and 28:
Evaluatie regelgeving Terwee 26 dan
Page 29 and 30:
Evaluatie regelgeving Terwee 28 den
Page 31 and 32: Evaluatie regelgeving Terwee 30 zet
Page 33 and 34: Slachtoffers in de strafrechtsplegi
Page 45 and 46: Nederlandse slachtofferbeleid in ee
Page 59 and 60: Het getraumatiseerde slachtoffer Be
Page 61 and 62: Het getraumatiseerde slachtoffer 60
Page 71 and 72: Bemiddeling in relatie tot het stra
Page 81: Bemiddeling in relatie tot het stra
Page 85 and 86: Herstelbemiddeling in de praktijk 8
Page 99 and 100: Herstelrecht en strafrecht 98 herst
Page 101 and 102: Herstelrecht en strafrecht 100 meth
Page 103 and 104: Herstelrecht en strafrecht 102 intr
Page 105 and 106: Herstelrecht en strafrecht 104 De t
Page 107 and 108: Herstelrecht en strafrecht 106 Staa
Page 109 and 110: Herstelrecht en strafrecht 108 Lite
Page 111 and 112: Family group conferencing Kantteken
Page 113 and 114: Family group conferencing 112 klein
Page 115 and 116: Family group conferencing 114 immer
Page 117 and 118: Family group conferencing 116 en mo
Page 119 and 120: Family group conferencing 118 daris
Page 121 and 122: Family group conferencing 120 onder
Page 123 and 124: De andere kant van het gelijk Straf
Page 125 and 126: De andere kant van het gelijk 124 v
Page 127 and 128: De andere kant van het gelijk 126 B
Page 129 and 130: De andere kant van het gelijk 128 H
Page 131 and 132: De andere kant van het gelijk 130 o
Page 133 and 134:
De andere kant van het gelijk 132 l
Page 135 and 136:
De andere kant van het gelijk 134 H
Page 137 and 138:
De andere kant van het gelijk 136 H
Page 139 and 140:
De andere kant van het gelijk 138 -
Page 141 and 142:
De andere kant van het gelijk 140 o
Page 143 and 144:
De andere kant van het gelijk 142 h
Page 145 and 146:
Bijlage International Victimology W
Page 147 and 148:
Bijlage International Victimology W
Page 149 and 150:
Summaries 148 Justitiële verkennin
Page 151 and 152:
Summaries 150 Mediation in relation
Page 153 and 154:
Journaal Het WODC op Internet: www.
Page 155 and 156:
Journaal 154 Plaats: Congresgebouw
Page 157 and 158:
Journaal 156 Centre for advanced ac
Page 159 and 160:
Literatuuroverzicht 158 jaarlijks o
Page 161 and 162:
Literatuuroverzicht 160 7 McNulty,
Page 163 and 164:
Literatuuroverzicht 162 Gevangenisw
Page 165 and 166:
Literatuuroverzicht 164 15 Walker,
Page 167 and 168:
Literatuuroverzicht 166 openbare in
Page 169 and 170:
Literatuuroverzicht 168 komen achte
Page 171 and 172:
Boeken en rapporten 170 kosteloos v
Page 173 and 174:
Boeken en rapporten 172 Heiden-Atte
show all

3 01 Slachtofferhulp en herstelbemiddeling - WODC

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?