STUDIE NAAR DE FACTOREN DIE DE VRIJHEID VAN ... - igvm

goedkeuren, wijzen zij erop dat de gemeenschap waartoe het meisje behoort, zich vaak schuldig maakt aan roddel.
Bijgevolg is het voor een gescheiden vrouw heel moeilijk om een nieuwe partner te vinden.
Timmerman (1999) en Van der Heyden en Geets (2005) stellen wel dat er geen causale relatie bestaat tussen het
eventuele welslagen van een huwelijk en het al dan niet gedwongen zijn van een huwelijk.
De kinderen zijn vaak de dupe van een huwelijk dat op basis van dwang tot stand kwam. Zowel een scheiding als
echtelijke ruzies kunnen ervoor zorgen dat de kinderen zich niet goed voelen. Het gezin werd namelijk niet gesticht
op basis van een liefdevolle relatie en de kinderen merken dat het niet goed gaat tussen de ouders. Dit kan met
zich meebrengen dat de kinderen niet goed studeren, gedragsstoornissen vertonen of zelfs het criminele pad gaan
bewandelen. Volgende uitspraak van een respondente uit Luik maakt duidelijk welke verstrekkende gevolgen een
gedwongen huwelijk voor een kind kan hebben:
C I E
Suraya: “Moi je connais une personne, elle a rencontré quelqu’un, mais il n’était pas du même endroit du
Maroc, vous vous imaginez jusqu’où ça va hein… ! Les parents ne voulaient pas de ce garçon-là, alors ils
l’ont marié avec son cousin, qui était plus âgé qu’elle. Elle s’est mariée avec, elle a vécu avec pendant un
an, mais un an c‘était… ils vivaient dans la même maison mais… c’est tout. Elle a rerencontré son ancien
copain, avec qui elle est tombée enceinte, vous voyez la catastrophe-là dans l’histoire ? Elle a eu le bébé
de son copain, mais elle était séparée de son mari avec qui elle était toujours mariée. C’est compliqué tout
ça hein. Et l’enfant alors, quelque part si on réfléchit, l’enfant est illégitime, n’est pas l’enfant de son mari.
Les parents, s’ils avaient laissé la fille se marier avec son copain, tout ce passerait dans le règle: elle serait
mariée avec, elle aurait eu un enfant avec, elle aurait été heureuse, alors il y aurait pas de difficultés. Là non,
là elle s’est mariée avec un autre, elle a eu un enfant avec son copain et aujourd’hui elle est avec son copain,
elle n’est pas encore mariée parce qu’elle n’est pas encore divorcée et l’enfant porte le nom de son mari. Et
maintenant les parents se sont rendus compte qu’en réalité c’étaient eux les fautifs. ”
(Focusgesprek in Luik, Maghrebijnse origine)
Een respondente uit Jambes stelde dat er niet alleen sprake is van een gedwongen huwelijk, maar ook van een
gedwongen leven. In extreme gevallen kan een dergelijke situatie uitmonden in zelfmoord. Wanneer de vrouw
echt geen andere uitweg vindt, komt het voor dat zij ervoor kiest zichzelf het leven te ontnemen.
B Hoe kan de hulpverlening daarop inspelen?
Uit de verhalen van de meisjes/vrouwen die gedwongen werden en uit de opvattingen van de algemene groep kan
afgeleid worden dat vrouwen vaak aan hun lot overgelaten worden eenmaal het huwelijk onder dwang voltrokken
is. “Als het meisje al getrouwd is, dan is het al veel te laat. Dan kan je niets meer doen” (Focusgesprek Antwerpen:
respondente van Maghrebijnse origine). Er wordt opvallend weinig meegedeeld hoe de vrouw in een dergelijke
situatie kan worden bijgestaan. Ofwel lost zij alle problemen zelf op door het beste voor te hebben met haar man,
ofwel ontvlucht ze de situatie door een scheiding aan te vragen. In nagenoeg elke focusgroep wordt het woord
scheiding in de mond genomen als oplossing voor een gedwongen huwelijk. Slechts enkele respondenten gaan
dieper in op mogelijke maatregelen. Hieronder zullen hun suggesties weergegeven worden.
Een scheiding aanvragen, vergt heel veel moed van de betrokken vrouw. Daarom vinden sommige respondenten
het belangrijk dat de vrouw gans het proces niet in haar eentje doorloopt, maar dat zij bijgestaan wordt door
Studie naar de factoren die de vrijheid van keuze van een echtgenoot beperken bij bevolkingsgroepen van vreemde oorsprong
Prof. dr. Sami Zemni ◦ Nathalie Peene ◦ Marlies Casier 116