STUDIE NAAR DE FACTOREN DIE DE VRIJHEID VAN ... - igvm

HOOFDSTUK 2 : HUWELIJKSSTRATEGIEËN
2.1 DEFINIËRING VAN EEN GEARRANGEERD EN GEDWONGEN HUWELIJK
2.1.1 Literatuur
Vooraleer te omschrijven hoe de participanten aan huidig onderzoek hun partner hebben leren kennen en hoe zij
staan tegenover twee mogelijke huwelijksvormen, met name, gearrangeerde en gedwongen huwelijken, zal eerst
een overzicht gegeven worden van de verschillende huwelijksvormen, beschreven in de onderzoeksliteratuur. In
het bestuderen van de bestaande definities stellen we vast dat een definiëring van gearrangeerde en gedwongen
huwelijken vanuit het standpunt van moslimmeisje en -vrouwen zélf ontbreken. Daarom was het uiterst belangrijk
voor het onderzoek om na te gaan hoe moslima’s de verschillende vormen van huwelijk, samenhangend met
verschillende gradaties van persoonlijke keuzevrijheid, definiëren en waar zij deze huwelijken zouden situeren op
het continuüm.
De verschillende definities beschreven in de literatuur zullen vervolgens getoetst worden aan enerzijds de
geformuleerde definities van de bevraagde moslimmeisjes en –vrouwen en anderzijds de definities van de
hulpverleners. Op basis daarvan zullen we proberen tot een werkdefinitie te komen van beide huwelijksvormen.
Een goede en sluitende definitie vinden voor de praktijken van gearrangeerde en gedwongen huwelijken blijkt
geen sinecure. Volgens Van der Heyden en Geets (2005) zijn gedwongen huwelijken en huwelijken op basis van
vrije partnerkeuze twee uitersten. Men mag er echter niet vanuit gaan dat het ene uiteinde het islamitische model
weerspiegelt en het andere voor het gangbare autochtone huwelijksmodel zou staan. In werkelijkheid bevinden
de meeste huwelijken zich ergens in het midden tussen deze twee uitersten (Van der Heyden & Geets, 2005).
De verschillende definities die binnen de literatuur gegeven worden voor respectievelijk het huwelijk, geregelde
huwelijken, gedwongen huwelijken en alle mogelijke variaties, zoals kindhuwelijken en schijnhuwelijken, dienen
dus gesitueerd te worden op een soort van ‘continuüm’.
Uit een onderzoek begin de jaren ’90 bleek dat er, naast een veelvoud aan definities, ook verschillende termen
gebruikt worden wanneer men spreekt over gedwongen huwelijken: ‘gearrangeerde huwelijken’, ‘traditionele
huwelijken’, ‘kindhuwelijken’ (‘mariage d’enfant’, ‘mariage précoce’), ‘schijnhuwelijken’ (‘mariage blanc’,
‘mariage simulé’, mariage fictif’, ‘mariage de complaisance’) 9 . Deze termen zijn vaak moeilijk van elkaar te
onderscheiden en de definities verschillen naargelang wat men toeschrijft aan het huwelijksinstituut (Rude-
Antoine, 2005).
Verder vinden we binnen de literatuur, naast een verscheidenheid aan definities en termen ook omschrijvingen
en opdelingen van verschillende ‘types’ huwelijken. Daarom zullen een aantal definities naast elkaar geplaatst
worden, opdat voor de lezer duidelijk zou worden in welke mate de tot nu toe gehanteerde definities op elkaar
aansluiten of net van elkaar afwijken.
C I E
Studie naar de factoren die de vrijheid van keuze van een echtgenoot beperken bij bevolkingsgroepen van vreemde oorsprong
Prof. dr. Sami Zemni ◦ Nathalie Peene ◦ Marlies Casier 65