STUDIE NAAR DE FACTOREN DIE DE VRIJHEID VAN ... - igvm

tijd te nemen vooraleer een antwoord te formuleren. Vaak kwam het voor dat een respondente haar eigen mening
gedurende het gesprek corrigeerde. In een focusgesprek is daar weinig ruimte voor aangezien een antwoord
dikwijls snelle reacties uitlokt.
Op basis van onze opgedane ervaring kunnen we concluderen dat een diepte-interview voor de moslima’s die
geconfronteerd werden met een gedwongen huwelijk de meest geschikte bevragingsmethode was. Zij kregen
immers daardoor alle tijd en ruimte om hun verhaal te doen. Aan de focusgesprekken namen ook respondenten deel
die met het probleem in aanraking kwamen, maar zij waren veel meer geremd om persoonlijke zaken te vertellen.
De andere deelneemsters voelden enorm mee met hun situatie, maar toch was een zekere onbegrip waarneembaar.
Velen konden immers niet vatten waarom een meisje geen neen zegt in dergelijke situatie. Bovendien is het in
een focusgesprek belangrijk dat alle participanten aan het woord komen. Het is dus zeker niet de bedoeling dat
de interactie gebeurt tussen de moslima die geconfronteerd wordt met een gedwongen huwelijk enerzijds en al de
andere deelneemsters anderzijds.
Uiteraard zijn er ook beperkingen aan deze vorm van onderzoek. Het afnemen van individuele interviews was een
tijdrovende onderzoekstechniek. Bovendien waren we vaak uren onderweg om één persoon te bevragen. Dit nadeel
werd grotendeels opgevangen doordat gewerkt werd met twee onderzoekers, die elk ongeveer de helft van de
interviews hebben uitgevoerd. Daarnaast kon de analyse bemoeilijkt worden door de minder gestructureerde data.
Op deze moeilijkheid werd ingespeeld door gebruik te maken van een computergestuurd verwerkingsprogramma
(MAXqda) dat het structureren van de bekomen gegevens faciliteerde. Er is het reeds vermeldde effect van de
interviewer zelf. Ook waren wij als interviewers waakzaam om de privacy van de geïnterviewde niet binnen te
treden.
1.5 VERWERKING VAN HET ONDERZOEKSMATERIAAL
Voor de verwerking en analyse van de gegevens werd gebruik gemaakt van het verwerkingsprogramma MAXqda2,
waardoor alles vrij gestructureerd kon ingegeven worden. MAXqda2 is een softwareprogramma voor kwalitatieve
data-analyse. Het instrument behoort tot de code and retrieve programma’s. Dergelijke programma’s hebben als
functie een tekst in verschillende segmenten in te delen, categorieën te creëren door codes toe te wijzen aan
bepaalde stukken tekst, gecodeerde segmenten terug te vinden en gegevens te sorteren (Chiluiza, 2002).
Uit de antwoorden van alle respondenten werden thema’s geselecteerd, zoals het voorkomen van een gedwongen
huwelijk, de link tussen traditie en religie, partnerkeuze, … (zie bijlage 6). Deze thema’s werden in één
hiërarchische boomstructuur gegoten. Ieder nieuw gesprek werd opgedeeld in de verschillende thema’s en op het
ogenblik dat de onderzoekers aanvoelden dat verder onderzoek geen toegevoegde waarde had, werd gestopt met
de dataverzameling. Overgaan naar een volgende onderzoeksfase is gewenst wanneer dergelijk saturatiepunt is
bereikt. In kwalitatief onderzoek is het leidende principe immers de diepte, niet de breedte (Bouma & Atkinson,
1995).
Bij de verwerking van de resultaten werd er per thema nagegaan wat de mening was van de verschillende meisjes
en vrouwen. Door de toepassing van variabelen was achteraf een vergelijking mogelijk, naargelang het land
van herkomst, naargelang de relatiesituatie of naargelang de leeftijd. Om de kwaliteit van huidig onderzoek te
verhogen, werd rekening gehouden met de volgende kwaliteitscriteria: betrouwbaarheid en validiteit. Die criteria
worden hieronder uiteengezet.
C I E
Studie naar de factoren die de vrijheid van keuze van een echtgenoot beperken bij bevolkingsgroepen van vreemde oorsprong
Prof. dr. Sami Zemni ◦ Nathalie Peene ◦ Marlies Casier 28