STUDIE NAAR DE FACTOREN DIE DE VRIJHEID VAN ... - igvm

iemand een opvoeding gekregen heeft waarin men geen recht heeft om de ouders iets te weigeren, opdat iemand
een potentieel slachtoffer zou kunnen worden van een gedwongen huwelijk. Deze definitie gaat dan ook verder
door het mogelijke bestaan van morele dwang te verbinden met het socialisatieproces van de betrokkenen. Het
zoekt dus ook naar wat een persoon kwetsbaarder maakt voor een dergelijke praktijk. Verder wordt de definitie
van een gedwongen huwelijk bij deze auteur uitgebreid naar gevallen waarin sprake is van manipulatie of
bedrog betreffende de toekomstige echtgeno(o)t(e). Deze definitie is dus niet breed, maar reeds sterk in de diepte
uitgewerkt.
C I E
“Le mariage forcé est en réalité un mariage arrangé imposé par tous les moyens à des personnes vulnérables
que l’on croit susceptibles de se rebeller. C’est pour cela que « mariage forcé » rime si souvent avec
« mariage précoce ». Plus on est jeune et sans expérience, plus on est ignorant de ses droits ou dépendant
économiquement, plus on est manipulable.” (Rude-Antoine, 2005: 32-33)
Bovenstaande definitie gaat uit van een aantal vooronderstellingen omtrent de slachtoffers van gedwongen
huwelijken: ze zijn kwetsbaar, het zijn personen die misschien zouden rebelleren en dus zijn het waarschijnlijk
personen van jonge leeftijd, zonder ervaring, onwetend en dus gemakkelijker te manipuleren. Hier wordt dus heel
sterk het verband gelegd tussen gedwongen huwelijken en het huwen op jonge (soms minderjarige) leeftijd. Een
dergelijke definitie heeft als nadeel dat het te sterk toegespitst is op een groep van mogelijke betrokkenen en het
sluit dan ook veel andere mogelijke gevallen uit. De definitie is met andere woorden te eng.
“In forced marriage, one or both spouses do not consent to the marriage and some element of duress is
involved. Duress includes both physical and emotional pressure. Forced marriage is primarily, but not
exclusively, an issue of violence against women.” (Home Office UK: 2)
Schijnhuwelijken worden soms verward met gedwongen huwelijken, vandaar dat het ook belangrijk is om een
schijnhuwelijk afzonderlijk te definiëren.
Er is sprake van een schijnhuwelijk…
“wanneer er alleen sprake is van de wens om naar Europa te komen en men de partner enkel huwt met het
oog op een verblijfsvergunning.” (Van der Heyden & Geets, 2005:7)
Een huwelijk wordt dus een schijnhuwelijk als de intentie van de huwenden er niet op gericht is zich te verenigen
in een familie maar tot doel heeft een materieel voordeel te halen.
Er bestaat een verband tussen gedwongen huwelijken en schijnhuwelijken, gezien in sommige gevallen een vrouw
gedwongen werd te huwen met als doel het verkrijgen van een verblijfsvergunning voor de echtgenoot. Wanneer
een gedwongen huwelijk samengaat met een schijnhuwelijk kan de geldigheid van het huwelijk op basis daarvan
in vraag gesteld worden (Dive, 2005: 40).
Na een grondige analyse van de bestaande definities komt naar voor dat het recht op instemming grotendeels het
onderscheid tussen een gearrangeerd en gedwongen huwelijk bepaald. Er bestaat echter een grijze zone tussen
beide huwelijken. Wanneer wordt een gearrangeerd huwelijk gedwongen? (1) Wanneer de inmenging van de
ouders of de familie niet beperkt blijft tot het zoeken en voorstellen van potentiële huwelijkskandidaten voor een
Studie naar de factoren die de vrijheid van keuze van een echtgenoot beperken bij bevolkingsgroepen van vreemde oorsprong
Prof. dr. Sami Zemni ◦ Nathalie Peene ◦ Marlies Casier 70