STUDIE NAAR DE FACTOREN DIE DE VRIJHEID VAN ... - igvm

Om de origine te omschrijven wordt verwezen naar het land of de landen van herkomst.
*exclusief de focusgroep Molenbeek (2): 23 gehuwden en 6 gescheiden; meerderheid partner van daar. Geen enkele van de
respondentes van deze focusgroep groeide in België op.
**de andere origines omvat een respondente van Israëlische en van Italiaanse origine
Een partner van het land van herkomst
Ongeveer twee derde van alle vrouwen van Turkse origine en meer dan de helft van alle vrouwen van Marokkaanse
origine huwen met iemand uit het land van herkomst (Reniers & Lievens, 1997). Hoewel het aantal vrouwen dat
huwt met iemand van het land van herkomst niet lijkt af te nemen, werd er in ons onderzoek over huwelijken over
de grenzen heen en de positieve en negatieve kanten daarvan vrij openlijk gesproken. Dit is vooral het geval in
de Nederlandstalige focusgroepen. In de gesprekken aan Franstalige zijde komt dit echter nauwelijks aan bod.
Er is een spanning tussen de voorkeur om te huwen met iemand uit het herkomstland en de kennis over de
mogelijke problemen die uit deze voorkeur volgen.
Uit spontane getuigenissen van gehuwde vrouwen blijkt dat de eerste maanden tot jaren van het huwelijk vaak heel
moeilijk waren voor beide partners. Wat het meeste aangehaald wordt, zijn voorbeelden van hoe afhankelijk hun
partner in die eerste periode was en hoe zwaar de verantwoordelijkheid op hun eigen schouders woog.
C I E
Afifa: “En ook de meisjes hier hé. Nu werkt iedereen, alle meisjes die 18, 19 jaar oud zijn, die hebben een
jobke, die hebben spaarcentjes en de situatie is veranderd. Jongens die komen dan naar hier met geen rotte
frank en die zijn dan eigenlijk afhankelijk van die vrouw en dat maakt dat de rollen volledig omgedraaid
worden…”
(Focusgroep in Antwerpen, Marokkaanse origine)
Uit de literatuur weten we dat wat plaatsgrijpt bij huwelijken met mannen van het van land herkomst in feite een
omkering is van de traditionele gezins- en familiale verhoudingen (Bensalah, 1994) . In plaats van de vrouw
die intrekt bij de man en zijn familie, gebeurt het omgekeerde. Bovendien zijn de vrouwen de eerste jaren meestal
het financiële gezinshoofd en voeren zij alle communicatie naar de buitenwereld, dit maakt dat de man in een
ondergeschikte positie terecht komt. Het volgende citaat illustreert dit goed.
Sadia: “Ik denk ook, een verschil is als je met iemand van hier of van Marokko trouwt, dan mag die persoon
goede bedoelingen hebben, als jonge bruid moet je toch voorbereid zijn en weten dat het niet gemakkelijk
zal zijn. Dat je niet verwacht dat de eerste maanden, dat je heel romantisch zult gaan leven. (…) Ten eerste,
het is heel normaal, je groeit bijvoorbeeld vijfentwintig jaar op in een ander land en dan kom je naar een
ander land en gegarandeerd, de mensen houden niet van u, dat moet je weten. Je komt ergens waar de
mensen niet echt heel open zijn, dat is anders. Plus, als man ben je dan afhankelijk van je vrouw. Er moet
altijd iemand mee gaan. In het beste geval heb je vrienden en familie die gaan tolken, maar anders…
Tegenwoordig wordt er ook gevraagd: ‘ge moet met uw vrouw komen’.”
(Focusgroep in Antwerpen, Marokkaanse origine)
De moeilijkheden van een huwelijk met iemand van het land van herkomst zijn over het algemeen gekend. Zelfs
in gesprekken met heel jonge meisjes wordt het bestaan van aanpassingsproblemen, op het gebied van taal,
Studie naar de factoren die de vrijheid van keuze van een echtgenoot beperken bij bevolkingsgroepen van vreemde oorsprong
Prof. dr. Sami Zemni ◦ Nathalie Peene ◦ Marlies Casier 35