STUDIE NAAR DE FACTOREN DIE DE VRIJHEID VAN ... - igvm

C I E
Na vier jaar huwelijk diende zij een klacht in bij de politie. Heel veel familieleden en vrienden getuigden.
Zij stuurden aan dat er geen sprake kon zijn van een echt huwelijk. Enkel haar vader procedeerde tegen
haar. Na lang wachten is haar huwelijk zowel in België als in Marokko onwettig verklaard.
Fouad leeft nog altijd in Antwerpen met zijn nieuwe vrouw en kinderen. “Ik heb hem zijn nationaliteit niet
kunnen afpakken, maar ik heb hem toch uit mijn leven gekregen.
De verhalen van twee Nederlandstalige vrouwen van Maghrebijnse origine uit onze steekproef tonen echter aan
dat een huwelijk onder dwang niet altijd een negatieve afloop hoeft te kennen. Zo zijn beide vrouwen nog altijd
gehuwd met de man die ze aanvankelijk niet wensten. Beiden vinden dat zij een gelukkig leven leiden, maar weten
wel niet wat liefde is. Ze voelen genegenheid en respecteren hun echtgenoot, maar van verliefdheid is er geen
sprake.
Van de groep van Turkse origine met een partner kwamen drie respondenten in aanraking met een gedwongen
huwelijk. Hieruit kunnen wij echter niet concluderen dat ouders van Marrokaanse origine hun kinderen meer
onder druk zetten om te huwen dan ouders van Turkse origine. Hulpverleners hebben immers niet de indruk dat
gedwongen huwelijken minder voorkomen bij mensen van Turkse origine, en ze wezen op hun ervaring met
situaties waarin meisjes en vrouwen van Turkse origine op verschillende wijze gedwongen werden te huwen.
Op het eerste zicht is er in huidig onderzoek inderdaad sprake van dat gedwongen huwelijken minder voorkomen
bij meisjes en vrouwen van Turkse origine, maar het is mogelijk dat andere factoren hier een rol spelen. De
Marokkaanse respondentes zijn in huidig onderzoek immers veel sterker vertegenwoordigd dan meisjes en vrouwen
van andere origines. Bovendien dient men er rekening mee te houden dat enkele vrouwen niet hebben verhaald hoe
zij hun partner hebben leren kennen. De kans bestaat met andere woorden dat het aantal gedwongen huwelijken
binnen de groep van bevraagde moslima’s sowieso hoger ligt en dat ook andere dan Marokkaanse respondentes
ermee te maken kregen. Tenslotte is het ook mogelijk dat enkele meisjes en vrouwen die nog niet gehuwd zijn,
op latere leeftijd worden geconfronteerd met een gedwongen wijze van huwelijkssluiting. Ongeveer één vierde
van de bevraagde moslima’s is immers nog vrijgezel of heeft een vriend zonder verloofd te zijn. Daarnaast is de
kans groot dat wij met huidig onderzoek hoofdzakelijk gemotiveerde meisjes en vrouwen hebben bereikt. Het viel
op dat de vrouwen die hun ervaring met ons deelden één voor één sterke vrouwen waren. De meeste hadden er
ook behoefte aan om hun verhaal bekend te maken. De meisjes en vrouwen die schrik hebben dat hun openheid
negatieve gevolgen zou hebben of meisjes en vrouwen die geïsoleerd leven, nemen natuurlijk niet deel aan een
dergelijke onderzoek. Daarom is het best mogelijk dat wij nu een vertekend beeld schetsen.
Naast de Turkse en Maghrebijnse origine kwamen in onze steekproef ook meisjes en vrouwen van Pakistaanse en
Albanese origine in aanraking met een gedwongen huwelijk. Een vrouw van Albanese origine heeft onder druk van
haar ouders en haar familie in Turkije toegestemd om zich te verloven met een man die opgegroeid is in Turkije.
Eenmaal terug in België heeft ze de verloving verbroken. Een korte tijd daarna werd ze opnieuw aan iemand
voorgesteld, maar deze keer was ze op slag verliefd.
Twee meisjes van Pakistaanse origine werden door hun ouders gedwongen te huwen met een persoon die zij niet
willen. Voor het ene meisje werd de druk zo groot dat zij geen andere uitweg meer zag dan van huis weg te lopen.
Om de familie-eer te beschermen, hebben de ouders vervolgens besloten om haar jongere zus uit te huwen met
de man die zij weigerde. Nu nog altijd leeft het meisje gescheiden van haar familie en gemeenschap. Het andere
Studie naar de factoren die de vrijheid van keuze van een echtgenoot beperken bij bevolkingsgroepen van vreemde oorsprong
Prof. dr. Sami Zemni ◦ Nathalie Peene ◦ Marlies Casier 82