Kroniek van een halve eeuw Belgische Ontwikkelingssamenwerking

Marokko en de bouw van de ontziltingsinstallatie voor zeewater in Kaap
Verdië die we al eerder vermeldden. Andere projecten werden opgestart in
Indonesië, de Filipijnen, Thailand en Egypte. In de steden Zaghouan en Kef
(Tunesië) werd riolering aangelegd en in Hô Chi Minhstad (Vietnam) liep er
een voorbeeldproject rond het aanleggen van afwateringskanalen.
In 2000 kreeg deze sector een nieuwe boost, omdat de toegang tot zuiver
drinkwater opgenomen werd in de millenniumdoelstellingen: “In 2015 is het
aantal mensen zonder duurzame toegang tot schoon drinkwater en sanitair
gehalveerd.” België heeft op dit gebied een voluntaristisch beleid gevoerd. In
2005 liepen er 17 projecten die specifiek te maken hadden met
watervoorziening, en 7 projecten rond de aanleg van riolering en afwateringskanalen.
Daarnaast zijn de toegang tot zuiver water en de afwatering meestal
wel opgenomen in de projecten voor de plattelandsontwikkeling in een
gebied. Ook de projecten die gerealiseerd worden door het Overlevingsfonds
horen in deze categorie thuis, want toegang tot drinkwater voor iedereen is
een van de doelstellingen van het Fonds. Eigenlijk is het drinkwater nu in
zekere zin een op zichzelf staand thema geworden waar veel aandacht aan
wordt besteed; zeker in het huidige decennium (2005-2015), het ‘decennium
van het water’.
Mensenrechten, conflictpreventie, democratisering
Dit thema heeft pas onlangs een plaats gekregen bij de belangrijke sectoren
van de Belgische ontwikkelingssamenwerking. Het vindt zijn oorsprong in de
internationale situatie aan het einde van de jaren ’80, een periode vol
onzekerheid en nieuwe dreigingen: het is de tijd van de val van het
communisme en het mislukken van de programma's voor structurele
aanpassingen die opgelegd waren door het IMF en de Wereldbank. In de
meeste Afrikaanse landen, van Zuid-Afrika tot Senegal, over Zaïre, Gabon,
Mali en andere landen, verlangden de mensen wanhopig naar democratie.
Tot op dat moment wilden de democratische donorlanden, die fondsen gaven
voor ontwikkeling, vooral de communistische invloed indijken. Dat betekende
uiteraard niet dat ze in het geheel geen aandacht besteedden aan het respect
voor de mensenrechten, maar de strijd tegen het communistische regime
kwam op de eerste plaats. De staatsstructuur en het bestuur in de
begunstigde landen waren van ondergeschikt belang, volgens het principe dat
men zich niet mocht mengen in de binnenlandse aangelegenheden van die
landen.
De internationale politiek moest zich aanpassen aan deze plotse ommekeer in
de verhoudingen tussen de landen in het Noorden en in het Zuiden. Deze
nieuwe situatie wordt gesymboliseerd door een bijzonder voorval: de
toespraak van de Franse president Mitterand bij de opening van de zestiende
110