Kroniek van een halve eeuw Belgische Ontwikkelingssamenwerking

Deel één
Het Belgische beleid inzake ontwikkelingshulp:
een historisch overzicht
Aan het einde van de Tweede Wereldoorlog, in 1945, dringt de noodzaak van
een snelle materiële en morele wederopbouw zich op. Ook de
onafhankelijkheidsbeweging in de kolonies komt in een stroomversnelling
terecht. Zo komt de internationale gemeenschap tot het besef dat een grotere
solidariteit tussen de naties noodzakelijk is en dat er bijstand moet worden
verleend aan de nieuwe Staten. Deze solidariteit zal een rode draad gaan
vormen doorheen de volgende decennia en komt tot uiting in verschillende
actieplannen. De manier waarop naar solidariteit gestreefd wordt kent door de
jaren heen talloze wijzigingen: soms onder druk van de veranderingen in de
internationale context, maar vaak wordt het beleid ook bijgesteld omdat men
vaststelt dat de bereikte resultaten niet bevredigend zijn.
Het Belgische samenwerkingsbeleid hoort thuis in die internationale evolutie
en wordt er vaak door geïnspireerd. Maar de Belgische samenwerking kent
een moeizame start: de onderhandelingen over de onafhankelijkheid van
Congo worden op een uiterst onhandige manier gevoerd. Daardoor zal
Congo, evenals Rwanda en Burundi, een van de landen worden die later het
meeste beroep zullen doen op ontwikkelingssamenwerking.
Hoofdstuk 1: Het begin van de Belgische ontwikkelingssamenwerking
(1959-1968)
Hoewel België vanaf het prille begin deel uitmaakt van de internationale
instellingen die verbonden zijn aan de Verenigde Naties (VN), begint ons land
pas halverwege de jaren ’50 echt interesse te tonen voor de
ontwikkelingsproblematiek. Van 1961 tot 1968 zoeken de opeenvolgende
Belgische regeringen naar een samenwerkingsbeleid dat afstand neemt van
de koloniale administratie. Ze slagen niet helemaal in hun opzet: in deze
periode neemt de overheid beslissingen die breken met het verleden, zonder
helemaal van dat verleden los te komen.
De eerste mijlpalen in de Belgische ontwikkelingshulp
Men zegt vaak dat het begin van de Belgische ontwikkelingssamenwerking
samenvalt met de onafhankelijkheid van Congo, op 30 juni 1960. In
werkelijkheid begint dit proces veel eerder: al na de Eerste Wereldoorlog,
vanaf 1919, sluit België zich aan bij de doelstellingen van de Volkenbond. De
landen van de Volkenbond willen vooral hun steun verlenen aan de
internationale samenwerkingsverbanden en de gekoloniseerde landen
7