Kroniek van een halve eeuw Belgische Ontwikkelingssamenwerking

om de coherentie en de continuïteit van het beleid te bevorderen. Om dit te
realiseren is een duidelijke taakverdeling noodzakelijk: het beleid wordt
bepaald door de overheid, terwijl autonome organisaties zorgen voor de
uitvoering van de projecten. Hierbij wordt natuurlijk nauw samengewerkt met
de partnerlanden. Daarnaast worden er strenge limieten opgelegd wat betreft
het aantal partnerlanden, terwijl de projecten zich moeten beperken tot vijf
sectoren: basisgezondheidszorg, onderwijs en opleiding, landbouw en
voedselveiligheid, basisinfrastructuur en conflictpreventie. Ook het aantal
grensoverschrijdende thema’s is beperkt: gelijke kansen voor mannen en
vrouwen, milieubescherming en bevordering van de sociale economie. Ook
worden er beperkingen opgelegd in het aantal internationale organisaties
waarmee samengewerkt wordt (dat zijn er een twintigtal), en in het aantal
ngo's, die overigens blijk moeten geven van een professionele aanpak. De
wet legt ten slotte ook een externe beoordeling op, waarna het
evaluatierapport toegelicht wordt in de Kamer en de Senaat. In 2005 werd er
een ander heel belangrijk thema in de wet opgenomen: de kinderrechten.
Het maatschappelijke middenveld vraagt om aandacht
Een laatste kenmerk van de Belgische ontwikkelingssamenwerking is het
ontbreken van een publiek en parlementair debat over vijftig jaar
ontwikkelingssamenwerking. Dat is vreemd: het gaat hier toch om een
belangrijke taak voor de samenleving, waarbij een groot deel van het
maatschappelijke middenveld (verenigingen, privépersonen...) betrokken is.
Jammer genoeg wordt er niet genoeg aandacht geschonken aan deze
actoren, en komt het thema ‘ontwikkelingssamenwerking’ pas in de
belangstelling te staan als er iets bijzonders gebeurt. Dit was bijvoorbeeld het
geval in de jaren ’80, toen men overwoog om de ontwikkelingssamenwerking
met Zaïre stop te zetten, of bij de extreme hongersnood in de Sahel en de
Hoorn van Afrika in de jaren ’70 en ’80, of ook nog midden jaren ’90 toen de
pers de aandacht van het publiek vestigde op een aantal nutteloze, mislukte
projecten die de bijnaam ‘witte olifanten’ kregen. In de afgelopen vijftig jaar
werden honderden projecten, programma’s en initiatieven opgezet, waarbij
sommige projecten succesvoller waren dan andere. Maar de reactie van het
publiek was zo goed als nihil, en dat komt ongetwijfeld omdat de burgers veel
te weinig afweten van het beleid, de strategieën en programma’s van de
Belgische ontwikkelingssamenwerking. De auteurs hopen dan ook dat dit
overzicht van vijftig jaar Belgische ontwikkelingssamenwerking de aanzet zal
vormen voor een debat waaraan de hele Belgische samenleving deelneemt.
135