Kroniek van een halve eeuw Belgische Ontwikkelingssamenwerking

ontwikkelingssamenwerking aangesteld, ambtenaren van de Belgische
overheid met een diplomatenstatuut. Ten slotte horen in deze categorie nog
enkele deskundigen thuis die verbonden zijn aan internationale en regionale
organisaties, evenals junior deskundigen die voor maximaal drie jaar ter
beschikking van een internationale organisatie worden gesteld en de
(weinige) vrijwilligers van de Verenigde Naties.
In de tweede groep vallen enerzijds de ambtenaren die sinds 1999 door de
Belgische Technische Coöperatie (BTC) met een arbeidsovereenkomst zijn
aangeworven voor de uitvoering en het beheer van projecten en acties
waartoe DGOS opdracht heeft gegeven (eind 2008 waren er 257 zulke
ambtenaren ter plaatse actief, 184 senior assistenten en 73 junior assistenten
aangeworven in het kader van het Juniorprogramma dat in 2006 werd
opgericht); anderzijds de ambtenaren die sinds 1980 in dienst zijn genomen
door de Association pour la promotion de l’éducation et de la formation à
l’étranger (APEFE) en door de Vlaamse Vereniging voor Ontwikkelingssamenwerking
en Technische Bijstand (VVOB), organisaties die
respectievelijk door de Franse en de Vlaamse gemeenschap zijn opgericht en
beide door de staat worden gesubsidieerd. Zij zijn actief in de sectoren
opvoeding, onderwijs en opleiding (ongeveer 150 ambtenaren in 2008, voor
het grootste deel leerkrachten). Daar komen nog de deskundigen van
privéverenigingen en vzw’s bij die projecten uitvoeren voor de administratie
van de ontwikkelingssamenwerking.
Tot deze categorie worden ook de universitaire ontwikkelingswerkers
gerekend (CTU), die rechtstreeks door de Belgische universiteiten worden
aangeworven, maar onderworpen zijn aan de goedkeuring van het
partnerland. Sinds 1971 hadden zij een bijzonder statuut waardoor ze
verbonden waren aan hun universiteit. Dit systeem werd in 1995 opgeheven
bij de hervorming van de universitaire ontwikkelingssamenwerking, toen het
beheer van deze vorm van ontwikkelingssamenwerking werd overgedragen
aan de overkoepelende universitaire organisaties VLIR en CIUF.
De ngo-medewerkers, vroeger vrijwilligers genoemd, vormen verreweg de
grootste groep. Ze worden rechtstreeks aangeworven door de ngo's, maar ze
zijn in theorie niet onderworpen aan de goedkeuring van het gastland. In 1964
werd dit stelsel vastgelegd in een Koninklijk Besluit, dat een juridisch kader
schept: het belangrijkste deel daarvan gaat over de toekenning van een
maandelijkse toelage, inschrijving bij de sociale zekerheid en betaling van
kinderbijslag. Deze regeling werd grondig herzien in 1991 en 1997, en vooral
in 2006 toen de ngo's en hun medewerkers verder geprofessionaliseerd
werden.
71