Kroniek van een halve eeuw Belgische Ontwikkelingssamenwerking

onderhoud. Elke studierichting werd aangeboden op basis van een
progressieve aanpak, met drie opleidingsniveaus (zo konden studenten na de
module ‘besturen van bouwmachines’ ook de module ‘mechanisch onderhoud
van machines’ volgen, en daarna ‘elektronisch en hydraulisch onderhoud van
machines’). Het studieprogramma sloot nauw aan bij de nationale economie
en leverde arbeiders af met vakkennis waar veel vraag naar was bij bedrijven.
Daarnaast werden er onderhoudscentra gebouwd en energiebesparingsprogramma's
uitgewerkt. Een opvallend origineel project was de lokale
productie van wisselstukken voor de uitrusting van beroepsscholen en
technische centra, een idee dat vervolgens werd overgenomen door de
Wereldbank en door andere landen.
Sinds het jaar 2000 stellen we vast dat de onderwijsprojecten het voorbeeld
van Congo, Rwanda en Burundi volgen en zich vooral toespitsen op twee
sectoren, in overeenstemming met de millenniumdoelstellingen: enerzijds de
basiseducatie, wat zich vertaalt in steun aan de basisscholen (er lopen
projecten in Niger, Burkina Faso, Mali, Cambodja en Vietnam), en anderzijds
de beroepsopleidingen, voor het opleiden van geschoolde arbeidskrachten
(projecten in Algerije, Marokko, Laos, Cambodja, Benin en in de Palestijnse
gebieden). Het geld daarvoor is afkomstig uit projecten in medebeheer,
begrotingssteun (waarbij een totaalbedrag wordt gestort in de
onderwijsbegroting van het partnerland) en vrijwillige bijdragen die
voortkomen uit de initiatieven van internationale organisaties (UNICEF,
UNESCO, Wereldbank). De instrumenten van de internationale samenwerking
maakten dus een evolutie door, en ook België paste zich aan. Er
werd een nieuwe vorm van ontwikkelingssteun aangewend, waarbij het
partnerland meer verantwoordelijkheid kreeg bij het ontwikkelen en het
uitvoeren van een nationaal onderwijsbeleid. In Uganda kwam er een
origineel initiatief op het vlak van vredestichting: in Gulu werd een school voor
jonge oorlogsslachtoffertjes geopend.
We hebben het al gehad over de universitaire samenwerking in Congo, en de
situatie is analoog voor de andere begunstigde landen. Behalve de drie
landen in Midden-Afrika waren er nog een tiental andere partnerlanden waar
universitaire hulpprojecten liepen, waaronder Marokko, Algerije en Senegal.
De nadruk lag er vooral op de ingenieursopleidingen (voor landbouwkundige
en burgerlijke ingenieurs) en ook op de wetenschappelijke studierichtingen. In
1981 en 1985 werden er algemene overeenkomsten gesloten met de
Vlaamse interuniversitaire Raad (VLIR) en de Conseil Interuniversitaire de la
Communauté française (CIUF). Hierdoor konden de universiteiten steeds
vaker zelf beslissingen nemen over de programma's en het beheer van de
universitaire projecten. Dit heeft ervoor gezorgd dat er een einde kwam aan
het systeem van ‘Universitaire Technische Samenwerking’ (UTS) dat werd
aangewend sinds 1971, en anderzijds heeft het nieuwe systeem een wildgroei
89