Laaggeletterden leren lezen - website Basisvaardigheden

Laaggeletterden leren lezen
Marieke Hanekamp
vastgelegd in verschillende documenten. De NT1-docent stelt voor haar lessen echter zelf het
lesprogramma samen en bepaalt samen met de cursisten de leerdoelen en de invulling van de lessen.
5.3.2 Visie van Gerard: ‘Het is alleen maar structureren wat je in principe doet’
Tijdens het tweede interview vraag ik Gerard wat voor een type docent hij is. Gerard omschrijft
zichzelf als een docent die zijn cursisten uitdaagt: ‘Je moet cursisten uit de tent lokken, je moet ze
motiveren maar je moet de antwoorden niet voorzeggen’ (I2-GvdB). De meeste cursisten komen
volgens hem voor spelling en een beetje grammatica. Door een aantal basisregels elke les weer aan
bod te laten komen (‘Ik heb het idee dat een soort herhaling in hun hoofd het enige is waardoor ze de
bomen van het bos weer zien’ (I2-GvdB)) probeert hij de cursisten zoveel mogelijk structuur te bieden:
‘Het is alleen maar structureren wat je in principe doet, alleen maar op een rijtje zetten en laten inzien:
waarom maak ik deze fout’ (I2-GvdB). Gerard schenkt vrij veel aandacht aan grammatica en
woordenschat. Om de structuur zo overzichtelijk mogelijk aan te bieden maakt hij gebruik van
‘kapstokken’, die de cursisten houvast bieden. Een voorbeeld hiervan zijn ‘de vier hoofdregels’, die
elke (nieuwe) cursist op papier krijgt aangereikt:
Figuur 2: De vier hoofdregels
Hoofd-re-gel 1: Staan er ach-ter de klin-ker twee ver-schil-len-de me-de-klin-kers
Ja eer-lijk ver-de-len
Kaart – Kaar-ten Lamp - Lam-pen
Poort – Poor-ten Vest - Ves-ten
Fiets - Fiet-sen Lift - Lif-ten
Staat er ach-ter de klin-ker maar één me-de-klink-ker
Dan: hoofd-re-gel 2 of hoofd-re-gel 3 of hoofd-re-gel 4
Hoofd-re-gel 2: Hoort de klin-ker bij: aap eet noot zuur
Geef die e-ne me-de-klink-ker aan de vol-gen-de let-ter-greep. Aan het eind van een o-pen let-tergreep
staat al-tijd maar één a- e- o- u- .
A - pen E - ten
Ra - men Re - pen
Ge - ven Ve - ren
Hoofd-re-gel 3: Hoort de klin-ker bij: Rudi let op zus mis
Dan komt er de-zelf-de me-de-klink-ker bij. A, e, o, u, i staan al-tijd in een dich-te let-ter-greep.
Pan Pan-nen
Hok Hok-ken
Bel Bel-len
Put Put-ten
Hoofd-re-gel 4: Bij al-le an-de-re klnk-kers: De e-ne me-de-klin-ker weg-ge-ven aan de vol-gen-de
let-ter-greep.
Mier Mie-ren Deur Deu-ren
Geit Gei-ten Kuil Kui-len
68