Laaggeletterden leren lezen - website Basisvaardigheden

Laaggeletterden leren lezen
Marieke Hanekamp
geschreven. Daarnaast kan hij uit de regionale krant onderwerpen selecteren die interessant zijn voor
de cursisten omdat zij er wellicht zelf in aanraking mee (zijn) (ge)komen, hij zegt hierover: ‘Je moet
de stof een beetje verpakken’ (I2-GvdB).
Deze keer heeft het artikel dat Gerard wil behandelen de titel ‘’s Werelds oudste scholier zet
door’. Gerard heeft het artikel zo gevouwen dat alleen de foto (van een oudere donkere man zittend
op een bankje) zichtbaar is. De cursisten worden gevraagd op te schrijven wat ze zien op de foto.
Gerard loopt rond en kijkt of de cursisten de opdracht begrepen hebben. Hij instrueert ze alleen op te
schrijven wat ze zien, niet wat ze denken. Als voorbeeld neemt hij een politieomschrijving: daarin
staat ook alleen wat er gezien is en niet wat men denkt/fantaseert. Na tien minuten moet iedereen
zijn omschrijving voorlezen. Af en toe vraagt Gerard verder: ´Hoe weet je dat´, ´Eindigt ´blind´ op
een –d of een –t´ enz. Vragen als deze stelt Gerard om de hoofdregels zo vaak mogelijk aan bod te
laten komen want volgens hem leren zijn cursisten het beste door herhaling. Hierna mogen de
cursisten het artikel omvouwen zodat ook de tekst zichtbaar is. Gerard neemt de leesstrategie met de
cursisten door: eerst de foto en het onderschrift, dan de titel, dan de eerste en de laatste alinea en
dan pas de rest van het artikel. Gerrit mag de titel lezen, deze luidt ´´s Werelds oudste leerling´.
Maar hoe lees je die ‘’s’ voor ‘Werelds’ nou eigenlijk De volgende conversatie vindt dan plaats:
Key incident 1: Waar komt die komma vandaan
D: Gerrit wil jij de titel even lezen.
C1: …..
D: Het begint al heel moeilijk hè
C1: Werelds
D: ’s Werelds
C1: ’s Werelds oudste… scholier… zet door.
D: Wat betekent ’s werelds
C2: Ja, dat is gewoon eh… werelds
D: In plaats van ’s werelds, in plaats van die komma ’s mag ik ook zeggen…Het gaat om de oudste
scholier hè. De oudste scholier, puntje puntje, wereld. Kennen jullie nog meer woorden met ‘s
C3: ’s Avonds
D: Goed! Dan weet je de rest ook!
C4: Foto’s
D: Maar dat is op het eind. Als je ‘s avonds hebt heb je ook ’s morgens, ’s middags en ’s nachts. En
dat komt eigenlijk….weten jullie hoe het vroeger was Dan zeiden ze geen ’s morgens maar…
C5: ’s Ochtends
D: Nee, weet iemand nog wat de ’s vroeger is geweest Dat is vroeger geweest ‘des’.
C3: Des ochtends
D: Des ochtends, des avonds. En om dan te laten zien dat er nog iets over is van des staat er een los
kommaatje, een soort restantje. En des betekent eigenlijk, vroeger stond er op uitnodigingen ‘des
71