V28_Hoe_ongelijk_is_NL_volledig

i n k o m e n s g e l i j k h e i d e n g r o e i 135wikkelde landen sprake zou zijn van een omgekeerde U-relatie tussen ongelijkheiden ontwikkeling. Zijn hypothese was dat landen in eerste instantie ongelijkerworden wanneer ze zich beginnen te ontwikkelen, maar dat die ongelijkheid minderwordt wanneer een bepaald niveau van ontwikkeling is bereikt. Kuznetsbaseerde deze claim op data uit slechts één land, de Verenigde Staten (vs), en overeen periode van slechts 35 jaar: 1913-1948. Het was echter wel de eerste bijdrageover dit onderwerp die op degelijk statistisch werk was gebaseerd. Omdat deanimo onder economen om onderzoek te doen naar inkomensongelijkheid nietgroot was, speelt Kuznets’ hypothese tot op de dag van vandaag een rol (Greeley2013, Piketty 2013).Een rechtvaardiging van ongelijkheid werd rond diezelfde tijd geleverd doorNicholas Kaldor (1957). Kaldor formuleerde op grond van empirisch onderzoek inmet name de vs en het Verenigd Koninkrijk (vk) zes ‘gestileerde feiten’ over groeiop de langere termijn, waarin de fluctuaties tijdens de business cycle gemiddeldworden. Hoe hoger het inkomen van de kapitalisten, des te hoger de economischegroei, was hier de redenering: de bezitters van productiemiddelen kunnen immerssparen, en die besparingen zijn nodig voor investeringen. Hoe meer besparingen,des te meer investeringen en des te meer groei. Het komt, kortom, de economischegroei ten goede wanneer het inkomensaandeel van de kapitaalbezitters groeit en zijmeer kunnen sparen. Honderdveertig jaar eerder had David Ricardo al met eenzelfderedenering gepleit voor handelsliberalisering: daardoor zouden de kostenvan voedsel omlaag gaan, en dus de lonen, zodat de winsten toenamen, de investeringenkonden toenemen en de economische groei omhoog zou gaan (Milberg enWinkler 2013: 149). Tot hoever deze relatie op zou gaan bleef onduidelijk, enKaldor heeft zich voor zover bekend ook nooit gewaagd aan het formuleren vaneen optimaal niveau van ongelijkheid.Wie om zich heen kijkt in de wereld van nu – met weliswaar afgenomeninkomensverschillen tussen landen maar een toegenomen inkomensongelijkheidbinnen de meeste landen –, kan zich moeilijk voorstellen dat de theorieën vanKuznets en Kaldor zo lang stand hebben gehouden. Toch wordt ook nu nog weleens op deze ideeën teruggegrepen bij het formuleren, onderbouwen en rechtvaardigenvan beleid – of juist voor het niet ontwikkelen van beleid. Bij dit laatste heeftook een tot op de dag van vandaag invloedrijk werk van Arthur Okun (1975) eenbelangrijke rol gespeeld. Okun stelde bijna veertig jaar geleden dat het nastrevenvan gelijkheid tot gevolg kan hebben dat de efficiëntie – dat wil zeggen de outputdie wordt geproduceerd met gegeven hulpbronnen – van de economie daalt. Bijeen meer gelijke inkomensverdeling, aldus Okun, neemt de stimulans om te werkenen te investeren af. Het is een invloedrijke stelling, want nog regelmatig wordeninkomensverschillen verdedigd met de stelling dat deze nodig zijn om degoedbedeelden voldoende incentives te bieden om over te gaan tot investeringen.Door trickle down wordt iedereen daar vervolgens beter van. Beleid om te (her)ver-