V28_Hoe_ongelijk_is_NL_volledig

Recommendations

Info

i n k o m e n s g e l i j k h e i d e n g r o e i 143De link tussen deze twee hypotheses en de toegenomen inkomensongelijkheid istegen de achtergrond van de analyse hierboven niet moeilijk te leggen. Om de groeite bevorderen en investeringen in nieuwe producten en technologieën rendabel temaken is effectieve vraag nodig. Maar omdat, onder invloed van de crisis, het loonaandeelin het nationaal inkomen afneemt en de verschillen in inkomen groterworden terwijl tegelijkertijd overheden ook nog eens bezuinigen, neemt de vraagweinig toe. Onduidelijk is derhalve waar de extra vraag vandaan moet komen dieinvesteerders tot nieuwe investeringen moet verleiden. Het is niet de enige redenwaarom veel grote bedrijven goed in de slappe was zitten en toch niet investeren(zie bijvoorbeeld El-Erian 2014), maar het is vermoedelijk wel een belangrijk element.In verschillende landen breken beleidsmakers zich daarom, vooralsnog zonder veelsucces, het hoofd over de vraag hoe ondernemers zo ver te krijgen zijn dat zij hungoedgevulde bedrijfskassen gaan inzetten voor nieuwe investeringen, zodat eennieuwe economische dynamiek ontstaat om de werkloosheid terug te dringen ende groei te laten toenemen. Daarbij wordt onder andere gekeken naar de gevolgenvan het in veel landen gedaalde loonaandeel in het nationaal inkomen. In eigenland bijvoorbeeld, organiseerde De Nederlandsche Bank in november 2013 eengoed bezochte expertmeeting over de uiterst relevante vraag hoe het hoge spaaroverschotvan het Nederlandse bedrijfsleven tot meer investeringen kan leiden (ziefiguur 7.2).Figuur 7.2 Investeringen van Nederland als percentage van het bbp, 1980-201222201816141980 1985 1990 1995 2000 2005 2010Bron: Fransman (2013).De discussie ging daar onder andere over de toegenomen inkomensverschillen enover het gedaalde loonaandeel in het nationaal inkomen (zie figuur 7.3).
144 h o e o n g e l i j k i s n e d e r l a n d ?Figuur 7.3 Arbeidsinkomensquote van de marktsector in Nederland, 1950-201290847872661950 1955 1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010Bron: Eggelte et al. (2014).De conclusie dringt zich op dat we in een verkeerd ‘evenwicht’ terecht zijn gekomen,waarin de toegenomen ongelijkheid de groei remt en die geringere groei opzijn beurt weer de ongelijkheid doet toenemen. De hamvraag is hoe voldoendedynamiek op gang kan worden gebracht om deze patstelling te doorbreken en naareen beter evenwicht te kunnen schuiven. In Japan wil premier Abe (2014) een‘omgekeerd Akkoord van Wassenaar’, waarin de regering, de ondernemers en devakbonden afspraken maken over het verhogen van de lonen, om zodoende devraag te vergroten en daarmee nieuwe investeringen rendabel te maken. Ook hetimf pleit inmiddels voor hogere lonen in Japan, omdat het loonaandeel in hetinkomen zo veel is gedaald dat de vraag en de inflatie erdoor worden geremd(Botman en Jakab 2014). Het is een relevante analyse die op meer landen van toepassinglijkt, waaronder Nederland. Want loonmatiging mag goed zijn voor ondernemersdie veel exporteren, in elk geval op de korte termijn, het is niet goed voorde vele kleine, middelgrote en grote bedrijven die hun goederen en diensten vooralof helemaal in het eigen land afzetten. En dat is nog steeds het grootste deel van debedrijven en zeker ook van de werkgelegenheid. Dat Nederland ongeveer 30 procentvan het bbp in het buitenland verdient, betekent immers dat ongeveer 70 procentvan het nationaal inkomen in eigen land wordt verdiend.De nu al jaren volgehouden loonmatiging staat dan ook in toenemende mate terdiscussie. Hoogleraar Arnoud Boot, lid van de ser en van de wrr, stelde in deVolkskrant (9 november 2013) dat de lonen omhoog moeten voor werknemers inde productieve sectoren, en dat Nederland zich eindelijk moet ontworstelen aan‘het syndroom van het Akkoord van Wassenaar’. Andere hoogleraren sloten zichbij hem aan. In een studie van De Nederlandsche Bank (Eggelte et al. 2014) wordtgeconcludeerd dat er geen reden meer is voor algemene loonmatiging in Nederland.En in het Financieele Dagblad (5 februari 2014) wordt erop gewezen dat zoweldnb-president Klaas Knot als hoogleraar (en voormalige dnb-directeur) LexHoogduin, evenals de wrr in het rapport over de lerende economie (2013), inmid-
Page 2 and 3:
Hoe ongelijk is Nederland?
Page 8 and 9:
7lijst figuren en tabellenfiguren1.
Page 10:
9ten geleideHoeveel (on)gelijkheid
Page 14 and 15:
e c o n o m i s c h e o n g e l i j
Page 16 and 17:
Page 18 and 19:
Page 20 and 21:
Page 22 and 23:
Page 24 and 25:
Page 26 and 27:
Page 28 and 29:
Page 30 and 31:
Page 32 and 33:
Page 34 and 35:
Page 36 and 37:
Page 38:
DEEL Iontwikkeling van economische
Page 41 and 42:
40 h o e o n g e l i j k i s n e d
Page 43 and 44:
Page 45 and 46:
Page 47 and 48:
Page 49 and 50:
Page 51 and 52:
Page 53 and 54:
Page 55 and 56:
Page 57 and 58:
Page 59 and 60:
Page 61 and 62:
Page 63 and 64:
Page 65 and 66:
Page 67 and 68:
Page 69 and 70:
Page 71 and 72:
Page 73 and 74:
Page 75 and 76:
Page 77 and 78:
Page 80 and 81:
4 vermogensongelijkheid in nederlan
Page 82 and 83:
v e r m o g e n s o n g e l i j k h
Page 84 and 85:
Page 86 and 87:
Page 88 and 89:
Page 90 and 91:
Page 92 and 93:
Page 94 and 95: v e r m o g e n s o n g e l i j k h
Page 102: DEEL IIgevolgen van economische ong
Page 105 and 106: 104 h o e o n g e l i j k i s n e d
Page 143: 142 h o e o n g e l i j k i s n e d
Page 153: 152 h o e o n g e l i j k i s n e d
show all

V28_Hoe_ongelijk_is_NL_volledig

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?