V28_Hoe_ongelijk_is_NL_volledig

72 h o e o n g e l i j k i s n e d e r l a n d ?Wie er toen over klaagde dat de Nederlandse inkomensverdeling zo plat was alseen dubbeltje, zal wellicht met tevredenheid vaststellen dat de beloningsverschillenzijn toegenomen, waardoor (hard) werken weer loont.Voor de lezers die van mening zijn dat de huidige ongelijkheid te groot is, doe iktot besluit van deze bijdrage enkele beleidssuggesties. Die kunnen kort wordensamengevat met: richt je op de top en op de onderkant. Die zijn immers het meestuit elkaar gegroeid.Beleid gericht op topinkomensOndanks de sterk toegenomen aandacht voor – en verontwaardiging over – desterke stijging van de topinkomens, zijn er nauwelijks concrete maatregelen genomenom de topinkomens in toom te houden – laat staan te verlagen. Alleen in desemipublieke sector zijn er concrete stappen gezet door de zogenoemde Balkenendenormop een steeds groter aantal functies van toepassing te verklaren. Als echterniet tegelijkertijd ook de topinkomens in de marktsector aan banden wordengelegd en het verschil tussen topinkomens in de marktsector en de semipubliekesector steeds groter wordt, zal het voor semipublieke organisaties lastiger wordenom bekwame bestuurders aan te trekken of vast te houden. Nu kan worden tegengeworpen,dat men in de semipublieke sector liever topbestuurders heeft met hartvoor de publieke zaak dan bestuurders die vooral door hun persoonlijke inkomenworden gemotiveerd. Als het verschil in inkomen erg groot wordt, zou echter ookde eerste groep in de verleiding kunnen komen om zijn heil in de marktsector tezoeken.Het is dus zaak om ook de topinkomens in de marktsector te beperken. Directingrijpen in de topbeloningen is in een markteconomie echter een heikele zaak.Politiek lijkt dit alleen haalbaar indien er naast (of in plaats van) rechtvaardigheidsmotievenook motieven zijn die het functioneren van de economie zelf betreffen.Daarom is het wel mogelijk gebleken om de bonussen van bankiers wettelijk tebeperken, aangezien deze perverse effecten sorteren die de bankensector zelf schaden.(Merk overigens op dat er geen beperkingen worden opgelegd aan de totalebeloning van bankiers.) De economen Frank en Cook (1995) hebben overigens albijna twintig jaar geleden betoogd dat extreme topbeloningen ook in andere sectorenperverse effecten kunnen hebben en dus overheidsbemoeienis rechtvaardigen.Hogere belasting op topinkomensEen hogere belasting van topinkomens door het toptarief in de inkomstenbelastingte verhogen lijkt politiek meer kans te maken. Recent onderzoek wijst uit dateen hoger toptarief niet alleen de netto-topinkomens (dus na aftrek van de belastingen)verlaagt, maar ook de bruto-topinkomens (Piketty et al. 2011). Een mogelijkeverklaring hiervoor is dat het bij een zeer hoog toptarief voor topverdienersniet erg aantrekkelijk meer is om naar een nog hogere beloning te streven, aange-