tc çukurova üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü maliye anabilim ...

edilmesini de kapsamaktadır. Bu zorunluluğun kaldırılması, istisna olarak, sözkonusu
işletmelerin işlemlerinin asgari düzeyde olması, yabancı doğrudan veya dolaylı ortağı,
yöneticisi veya herhangi bir ilintisi olmaması halinde mümkündür. Ayrıca, taahhütte
bulunan ülkeler, hükümet yetkililerinin her türlü işletmenin faydalanan malikinin kim
olduğunu belirlemesi ve vergi ceza veya usul hukuku yönünden gerekli banka
bilgilerine ulaşabilmesinin mümkün olacağını taahhüt etmektedirler. Şeffaflık kriterinin
yerine getirilmesi açısından muhafaza edilecek olan bilgiler aşağıda belirtilecek bilgi
değişimi mekanizması içinde de karşılıklı olarak değişime müsait olarak muhafaza
edilecektir”. 286
2001 Raporunda ilgili ülkeler tarafından etkin bilgi değişimi taahhüdünde
bulunulması ise şu şekilde tanımlanmıştır:
“Kurulacak bir hukuki mekanizma yoluyla herhangi bir başka ülkenin vergi
otoritelerinin spesifik bir vergi araştırması için talep ettikleri bilgilerin verilmesini
sağlayabilmesi gerekmektedir. Bu noktada bilgi değişiminin etkinliğinin sağlanmasında
önemli bir unsur, istenen ve sunulan bilginin sadece ihtiyaç duyulan amaca yönelik
kullanılmasının güvence altına alınmasıdır. Mükelleflerin hakları ve vergi işlemlerinin
mahremiyetini uygun şekilde korumayı sağlayabilecek bir bilgi sistemi bütünlük ve
etkinlik açısından yeterli unsurları içermiş olacaktır. OECD üyesi ülkeler, bu anlamda
güvence oluşturacak sistemleri oluşturmak için teknik yardımlaşma içinde olma
hususunu taahhüt etmişlerdir.Vergi ceza hukuku yönünden araştırma veya icra
maksadıyla talep edilen bilgilerin, sorgu veya yargılamaya konu işlemler bilgi talep
edilen ülke mevzuatına göre suç oluşturup oluşturmadığına bakılmaksızın talep eden
ülkeye verilmek zorundadır.Vergi usul hukuku yönünden talep edilen bilgilerin ise,
talep edilen ülkenin kendi iç mevzuatı yönünden bilinmesinin bir fayda sağlayıp
sağlamadığına bakılmaksızın, talep edilen bilginin verilmesi gerekmektedir.Taahhütte
bulunan ülkeler, aynı zamanda,bilgi değişimi için kurulacak idari uygulamaların etkin
olarak işlerliğinin ve izlenebilirliğinin sağlanacağını taahhüt etmektedirler. Bu konuda,
taahhütte bulunan vergi cenneti ülkeler ile OECD üyeleri arasında bilgi değişimini
taahhütlere uygun olarak gerçekleştirmeyi sağlayacak araçların geliştirilmesi konusunda
mutabakat sağlanmıştır”. 287
286 Eyübgiller, Saygın, (2002), a.g.m., ss.96
287 Eyübgiller, Saygın, (2002), a.g.m., ss.96
93