tc çukurova üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü maliye anabilim ...
tc çukurova üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü maliye anabilim ...
tc çukurova üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü maliye anabilim ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
1.4.2. Yabancı Mükellefleri Hedef Alan Vergi Teşvikleri<br />
Yurt içi mükellefleri kapsamayan sadece o ülkede yerleşik olmayan yabancı<br />
mükelleflerin faydalanabildiği vergi teşvikleridir.<br />
1.4.2.1. Serbest Bölgeler<br />
Dünya ekonomisinin hızla küreselleşmesi sonucunda tek bir dünya pazarı<br />
oluşumu gerçekleşmektedir. Küreselleşme olgusu ile birlikte dünya ticaretinde rekabetin<br />
gittikçe şiddetlendiği bu ortam, ülkeleri uluslar arası ticaretten daha fazla pay almak<br />
amacıyla bazı ekonomi ve dış politika araçları uygulamaya, işletmeleri de <strong>maliye</strong>tlerinin<br />
minimum düzeyde olduğu yerlerde yatırım yapmaya sevk etmektedir. İşte bu süreçte<br />
serbest bölgeler, ülkelerin ekonomik amaçları ile işletmelerin kâr maksimizasyonu<br />
amaçlarının çakıştığı yerler olarak ortaya çıkmışlardır. 170<br />
Serbest piyasa düzenine göre yönetilen ekonomilerde bile devlet, çeşitli iktisadi<br />
ve mali politika araçlarıyla iç ve dış ticarete, yatırımlara, kısaca, ekonomide kaynakların<br />
dağılımına müdahale etmektedir. Bu müdahaleler kısmen ekonomiyi belirli hedeflere<br />
yöneltmek için özendirici teşvikler şeklini almakta, kısmen de özel kesimde yaratılan<br />
değerlerin vergilendirilmemesi şeklinde olmaktadır. Açıktır ki gelişmekte olan ülkelerde<br />
bu müdahaleler daha büyük boyutlara ulaşmaktadır. Bunun başlıca nedenleri ise,<br />
ekonomide sermaye birikimi ve girişimci noksanlığı nedeniyle devletin yatırımcı olarak<br />
piyasaya girmesi, diğer yandan koruyucu politikalarla sınırlandırılmış dış ticaretin,<br />
serbest piyasa mekanizmasının işlemesinde darboğazlar yaratmasıdır. 171<br />
Serbest bölgeler, ekonomik hayattaki devlet müdahalesinin asgariye indiği özel<br />
uygulama alanları olarak ifade edilebilir. Serbest bölgeler, bir ülkenin siyasi sınırları<br />
içinde olmakla beraber, vergi ödeme mükellefiyeti açısından o ülkenin gümrük sınırları<br />
dışında sayılan, ülkede geçerli olan dış ticaret ile diğer mali ve iktisadi alanlara yönelik<br />
devlet düzenlemelerinin tamamen ortadan kaldırıldığı veya kısmen uygulandığı ve<br />
ekonomik faaliyetlerin ülkenin diğer yerlerine göre daha çok teşvik edildiği yerlerdir.<br />
Gümrük Rejimlerinin Harmonizasyonu ve Basitleştirilmesine İlişkin Kyoto<br />
Sözleşmesi’nin F.1 Ekinde serbest bölgeler; herhangi bir eşyanın, ithal resim ve<br />
170 Organ, İbrahim, (2003), ‘Avrupa Birliği ve Türkiye’deki Serbest Bölge Uygulamalarının<br />
Karşılaştırılması’, Vergi Dünyası, Ekim, Sayı:266 http://www.vergidunyasi.com.tr<br />
/DergiIcerik.aspx?ID=4226<br />
171 Organ, İbrahim, (2003), a.g.m., http://www.vergidunyasi.com.tr/DergiIcerik.aspx?ID=4226<br />
50
Change language