tc çukurova üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü maliye anabilim ...

Genel olarak zararlı vergi rekabeti; birtakım vergisel avantajlarla uluslararası
yatırım kararlarının çarpıtılması sonucu yaratılan etkinlik kaybı nedeni ile ülkenin vergi
gelirlerindeki azalmayı ifade etmektedir. 41
Wallace Oates, zararlı vergi rekabetini; bir vergi idaresinin vergi matrahını
belirler iken, diğer vergi idarelerinin olası etkilerini dikkate almadığı bir “mali dışsallık”
türü olarak tanımlamaktadır. 42
OECD zararlı vergi uygulamaları ilgili çeşitli raporlar yayınlamıştır.
Uluslararası vergi rekabeti kavramının zarar verici olduğu yolundaki vurguların
kaynağını OECD’nin 1998 tarihli ‘Zararlı Vergi Rekabeti: Acil Bir Küresel Sorun’
raporu oluşturmaktadır. OECD yayınladığı bütün raporlarında vergi rekabetinin ulusal
ve uluslararası alanlardaki zararlı yönünü vurgulayarak, bu konuda uluslararası
işbirliğinin geliştirilmesi ile ne tür önlemler alınması gerektiği konusunda vurgularda
bulunmuştur. 43
1998 tarihli OECD raporunda küreselleşmenin ve bunun sonucu olarak
sermayenin ülkeler arasında dolaşım kabiliyetinin artmasının son yıllarda dünya
genelinde vergi indirimlerine neden olduğu vurgulanmıştır. Rapora göre, sermaye
üzerindeki uluslararası dolaşım engellerinin büyük ölçüde kalktığı günümüz dünyasında
vergi yükümlülerine cazip vergi olanakları sunarak sermayeyi kendisine çekmeyi
amaçlayan ülkeler, diğer ülkelerde matrah aşınmalarına ve refah kayıplarına neden
olabilmektedirler. 44
OECD zararlı vergi rekabetini tanımlarken vergi oranı düşüklüğü yanında
başka özelliklerin de aranması gerektiğini belirtmektedir. Bunlar etkin bilgi değişiminin
olmaması, ekonomik faaliyet olmaması, rejimin saydam olmaması, özel rejimler
uygulaması gibi özelliklerdir. 45
OECD zararlı vergi rekabetini 1998 yılında yayınladığı ‘Zararlı Vergi
Rekabeti: Acil Bir Küresel Sorun’ adlı raporunda, agresif bir yaklaşımla sermaye ve
41
Karaca, Yüksel, (2001), “Zararlı Vergi rekabeti ve Vergi Cennetleri: OECD Bünyesindeki Çalışmalar
Ne Aşamada?”, Vergi Dünyası, Sayı: 238, s.90.
42
Oates, Wallace, (2001), ‘Fiscal Competititon, or Harmonization? Some Reflection’, National Tax
Journal, Vol:54, No:3, ss.511
43
Arıkan, Z., Akdeniz, H., (2005), a.g.m., ss.292
44
Ferhatoğlu, Emrah, (2006), a.g.m., ss.82
45
OECD, (1998), ‘Harmful Tax Competition An Emerging Global Issue, Paris, ss.23
http://www.oecd.org/dataoecd/33/0/1904176.pdf
13