tc çukurova üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü maliye anabilim ...

düşük vergi oranları uygulayan bir ülkede yerleşik bağlı işletmelerine devredebilmekte
ve işletmelere yapılan ödemeler ana ülkede gider olarak gösterildiğinden vergi
matrahları azalmaktadır. 248
Şirketler yerleşik bulundukları ülkelerdeki kısıtlayıcı döviz politikalarından
vergi cennetlerinde kendilerine bağlı yeni şirketler kurarak karlarını bu şirketlere
transfer ederek kurtulmaya çalışırlar. Örneğin; Almanya’da kayıtlı olarak faaliyette
bulunan (A) şirketi ve bu şirketin Türkiye’de kurulu ayrı bir şirketi (B) bulunmaktadır.
Almanya’da kısıtlayıcı bir döviz politikası uygulanıyor ise, (A) şirketi Türkiye’deki (B)
şirketinin elde ettiği karın Almanya’ya transferini istemez. Çünkü sözkonusu karın
tekrar yatırım amacıyla yurt dışına çıkarılması Almanya’daki kısıtlayıcı döviz
politikaları nedeniyle oldukça zor olacaktır. Bu nedenle Almanya’ da bulunan şirket
vergi cennetlerinin birinde (C) şirketini kurarak ve Türkiye’den elde ettiği karı vergi
cennetinde kurulu olan (C) şirketine aktararak döviz kısıtlayıcı politikalardan kurtulma
imkanı yaratmış olur. 249
Vergi cennetleri ayrıca kara para aklama amaçlı olarak da
kullanılabilmektedirler. Kara para, kanunların suç saydığı fiillerden elde edilen
kazançlar olarak tanımlanmaktadır. Kara paranın aklanması, yasadışı yollardan elde
edilen kazançların yasal yollardan elde edilmiş gibi gösterilmesi için, mali sisteme
sokularak özellikle nakit formundan kurtarılmasına ve mali sistem içinde bir süreçten
geçirilerek kimliğinin değiştirilmesi suretiyle meşruluk kazandırılmasına yönelik
işlemlerdir.
Vergi cennetlerinin özelliklerinden biri olan banka ve ticari sırların bulunması
kara paranın aklanmasına yardımcı olan faktörlerden biri olmaktadır. Vergi
cennetlerinde bili değişimlerinin yaşanmaması dolayısıyla kara para aklayacak kişi, kıyı
bölgesi finans merkezine giderek parayı burada faaliyet gösteren (A) Bankasına yatırır.
Ve bu kişi kendi ülkesindeki (C) Bankasına başvurarak (A) Bankasındak hesabını
teminat göstermek suretiyle kredi talebinde bulunur. (C) Bankasından alınan kredi ile
yatırım yapar ve aldığı krediyi ödemez ise (C) Bankası da bu kişinin teminat gösterdiği
248 Hines, James R., (1999), ‘Lessons From Behavioral Responses to International Taxation’, National
Tax Journal, June, Vol:52, No:2, ss.316 http://ntj.tax.org/wwtax/ntjrec.nsf/F52EF8A59E8CB4FE
85256AFC007F178A/$FILE/v52n2305.pdf
249 Yetkiner, Erkan, (2001), a.g.m., ss.80
78