tc çukurova üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü maliye anabilim ...

4.2.1.3. Kontrol Edilen Yabancı Kurumların Türkiye’de Vergilendirilecek
Kazançları
114
5520 sayılı KVK’nun 7. Maddesinin (1) numaralı fıkrası uyarınca; tam
mükellef gerçek kişi ve kurumların sermayesine, kar payına veya oy kullanma hakkına
en az %50 oranında sahip oldukları ve;
oluşan,
- Toplam gayrisafi hasılatının %25 veya daha fazlası pasif nitelikli gelirlerden
- Ticari bilanço karı üzerinden %10’dan daha az oranda gelir ve kurumlar
vergisi benzeri toplam vergi yükü taşıyan,
- Gayrisafi hasılatı 100.000 YTL karşılığı yabancı parayı aşan, yurt dışı
iştirakleri kontrol edilen yabancı kurum olarak değerlendirilecek ve bunların hesap
dönemi sonu itibariyle gelir tablosunda yer alan vergi öncesi kurum kazancı, Türkiye’de
tam mükellef kurum kazancına dahil edilecek kazanç tutarının tespitinde esas
alınacaktır.
Bir yurtdışı iştirakin kontrol edilen yabancı kurum kazancı kapsamında
Türkiye’de vergilendirilmiş kazancının, yurt dışındaki kurum tarafından sonradan
dağıtılması halinde elde edilen kâr paylarının daha önce Türkiye’de vergilendirilmiş
kısmı ayrıca vergilendirilmeyecektir. Ancak, daha sonraki yıllarda, kontrol edilen
yabancı kurumun Türkiye’de vergiye tabi tutulmuş kazancından daha fazla kâr payı
dağıtılması halinde, aşan kısım kurumlar vergisine tabi tutulacaktır. 337
Kontrol edilen yabancı kurumun geçmiş yıl zararları nedeniyle dağıtılabilir
karının olmaması durumunda Türkiye’de vergilendirilecek bir kazançtan söz
edilemeyecektir. Diğer taraftan, kontrol edilen yabancı kurumun mahsup edilmemiş
zararları söz konusu kuruma iştirak eden tam mükellef kurumların kazançlarının
tespitinde dikkate alınmayacaktır. 338
Türkiye’de vergiye tabi tutulacak kurum kazancı, Türkiye’deki kurumun yurt
dışı iştirakinde ilgili hesap dönemi içerisinde sahip olduğu en yüksek hisse oranı dikkate
alınmak suretiyle bulunacaktır. Bununla birlikte yıl içerisinde ortak olunan yurt dışı
iştirakin hisseleri hesap döneminin son gününe kadar elden çıkarılmış ise madde
hükümleri uygulanmayacaktır. Ancak kapanış günü itibariyle halen kontrol unsuru
337
Yıldız, Murat, (2007), ‘Kurumlar Vergisi Beyanname Düzenleme Rehberi’, Turmob&Tesmer
Yayınları, Ankara, ss.111
338
Akıncı, Zafer, (2007), a.g.m., http://www.verginet.net/dtt/1/ZaferAkinciSMMM-
KontrolEdilenYabanciKurumKazanci-17092007_14375.aspx