tc çukurova üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü maliye anabilim ...

oranları ile katı mali düzenlemelere yer verilmesi küreselleşmeyle birlikte mobilitesi
artan sermayenin yer değiştirmesini etkileyen bir unsur olmuştur.
Üçüncü olarak çok uluslu şirketlerin sayısının artması, uluslararası ticaretin
gelişmesiyle birlikte tutarsız ve karmaşık bir hal alan vergi anlaşmaları ile vergi
cennetlerinin önem kazanmasında etkili olmuştur. 199
2.1.2. Vergi Cennetlerinin Özellikleri
Daha öncede ifade edildiği gibi bir ülkeyi vergi cenneti olarak nitelendirmek
için genel kabul bir tanım bulunmamaktadır. Pek çok ülke, bazı gelir kaynaklarına sıfır
veya göreceli olarak düşük oranlı vergi uygularak ve bu işlemleri de bankacılık ya da
ticari sır statüsünde, gizlilik içinde gerçekleştirerek kişilerin ya da kurumların elde
ettikleri gelirler üzerinden hiç vergi almayarak ya da diğer ülkere nazaran çok düşük
oranlarda alarak ve yine bu tür işlemleri şeffaflıktan çok gizlilik içinde yürütülmesini
sağlayarak gerçekleştirmektedirler. Bu ülkelere genellikle vergi literatüründe vergi
cenneti adı verilmektedir. 200
Vergi cennetlerinin belirleyici özelliklerini aşağıdaki başlıklar halinde ele
almak mümkündür.
2.1.2.1. Vergi Oranları
Vergi cennetlerinin asıl amacı vergilendirmeden fayda sağlamak için düşük
oranlı vergilendirme ortamı sağlamaktır. Vergilendirme düzeyindeki farklılık vergi
cennetinin belirleyicileri açısından önemli bir faktördür. 201
Vergilerin düşük oranlı uygulanması bazı vergi cennetlerinde yabancı
sermayeyi kapsamakta ve faaliyetleri buralara çekme ve cazibe yaratma amacı
taşımaktadır. Örneğin, Hollanda Antilleri, Holding şirketlere özel vergi oranı
uygulamaktadır. Panama gemicilik şirketlerine özel vergi rejimi uygularken, Barbaros,
uluslararası finans kuruluşlarını teşvik etmektedir. 202
199 Orlov, Mykola, (2004), a.g.m., ss.98
200 Aktaş, Mehmet, (2004), a.g.e., ss. 69
201 Smith, Stephen, (1999), a.g.m., ss.6
202 Aktaş, Mehmet, (2004), a.g.e., ss.69
59