tc çukurova üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü maliye anabilim ...

- Ana merkez ile şube ve iştirakler arasında bir atlama taşı oluşturarak vergi
ertelemesine gidilmesidir.
- Bu tür işlemlerin amacı yasaların dışına çıkmaksızın yasalardaki boşlukları ve
vergi cennetlerindeki avantajları kullanarak vergisiz kazanç elde etmektir. Vergi
cennetlerini vergiden kaçınma aracı olarak kullananlar daha çok çokuluslu şirketlerdir.
Bu tür şirketler, dış yatırımlarının önemli bir bölümünü vergi cenneti ülkelerde
yapmaktadırlar. Böylece vergi cennetlerini kullanarak kendi karlarını maksimuma
çekerken faaliyette bulundukları ülkelerin iç vergi matrahlarında önemsenecek derecede
bir azalmaya neden olmaktadırlar. 267
2.1.7.2.3. Vergi Kaçırma
Mükellefler, vergi cenneti ülkelerin gizlilik kuralları, vergi anlaşmaları
yapmamaları ve bilgi değişiminin olmaması nedeniyle vergi kaçırma eylemlerini
kolaylıkla gerçekleştirebilmektedirler. Mükelleflerin bu eylemleri sonucuda kendi
ülkelerindeki vergi idareleri ise büyük vergi kayıplarıyla karşı karşıya kalmaktadır. Bu
işten karlı çıkanlar ise mükelleflerden çok yine vergi cennetleri olmaktadır. 268
Mükelleflerin, vergi cennetlerini araç olarak kullanmak suretiyle giriştiği vergi
kaçırma eylemleri şu şekilde sıralanabilmektedir: 269
- Vergi yükümlülüğüne maruz olmaksızın, başka bir ifade ile vergi ödemek
zorunda kalmaksızın varlıklarını, vergi cennetlerindeki tröstlere kaydırabilir ve bu
varlıklardan elde ettikleri geliri gizleyebilirler.
- Vergi cenneti ülkeler ile yapılan ithalat ve ihracatta, ithalat maliyetlerini
yüksek, ihracat bedellerini düşük gösterebilirler.
- Vergi cennetlerinde bulunan mal varlıkları ve gelirlerine ilişkin bilgileri hiç
beyan etmeyebilirler.
- Kendi ülkelerinde beyan etmek durumunda oldukları gelirlerinden, vergi
cennetlerinde yükümlüsü olmadıkları veya hiç ödemedikleri vergiler için mahsup ve
hak etmedikleri vergi kolaylıkları için indirim talebinde bulunabilirler.
267
Günaydın, İhsan, (1999), ‘Vergi Cennetlerinin Özellikleri ve Kullanımları’, Vergi Sorunları Dergisi,
Sayı:126, ss.83-84
268
Çoşkun, İsa, (1997), a.g.m., ss.41
269
Günaydın, İhsan, (1999), a.g.m. ve Karsan, Erol, (1984), a.g.e’den alıntılar yapılarak sıralanmıştır.
84