tc çukurova üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü maliye anabilim ...

zararlı vergi rekabetine neden olup olmadığının belirlenmesinde kullanılan kriterler
şöyledir; 297
- Vergi avantajlarının yalnızca dar mükellefelere ya da dar mükelleflerce
yürütülen işlemlere yönelik olup olmadığı,
- Vergi avantajlarının ulusal pazarda, ulusal vergi matrahını etkilemeyecek
şekilde kapalı uygulanıp uygulanmadığı,
- Vergi avantajlarının gerçek bir ekonomik faaliyet ve ekonomik varlık olmasa
dahi uygulanıp uygulanmadığı,
- Çokuluslu bir şirketler grubunun faaliyetlerinden kaynaklanan karın
belirlenmesine ilişkin kuralların uluslararası kabul görmş ilkelerden özellikle OECD
tarafından belirlenen transfer fiyatlandırma ilkelerinden ayrılıp ayrılmadığı,
- Yasal düzenlemelerin idari düzeyde gevşetildiği haller de dahil olmak üzere
vergisel düzenlemelerin şeffaf olup olmadığıdır.
OECD’nin zarar verici vergi rekabeti çalışması ile AB’nin Code of Conduct
çalışması vergi rejimlerinin değerlendirilmesi ölçütleri yönünden paralellikler gösterse
de, AB’nin çalışması daha çok ticari faaliyetlerle ilgiliyken OECD’nin çalışması
finansal işlemler ve diğer bazı hizmet faaliyetleri ile ilgilidir. AB’nin çalışması üye
ülkelere belirli sorumluluklar yüklerken OECD ise çalışmasında özellikle vergi
cennetleri ve bilgi değişimini ön planda tutmuştur. 298
3.3. Birleşmiş Milletler Tarafından Yürütülen Çalışmalar
Birleşmiş Milletler, 2001 yılında Uluslararası Vergi Örgütü (International Tax
Organization) kurulması yönünde bir rapor hazırlamıştır. Bu rapor, ülkeleri zararlı vergi
rekabetinden korumak amacıyla vergi politikaları için normlar oluşturarak vergi
sistemlerinin kontrol altına alınacağını söylemektedir. 299
OECD’nin bu konudaki çalışmaları sadece vergi cennetlerini ve kendi üyelerini
ele alan uygulamalar içerirken, Birleşmiş Milletlerin Uluslararası Vergi Örgütü
kurulmasını öneren çalışması daha geniş kapsamda vergi konularını ele almakta ve daha
fazla üyeye ulaşmayı amaçlamaktadır. OECD projesi sadece coğrafi olarak mobil olan
finansal ve hizmet gelirini düzenlemektedir. Hâlbuki gelişmekte olan ülkeler, OECD
297 Ekmekçi, Esra, (2003), a.g.e., ss.18
298 Öz, Semih, (2005), a.g.e., ss.119
299 Rahn, R., Rugy, V., (2003), ‘Threats to Financial Privacy and Tax Competition’, Policy Analysis,
October, ss.5
98