tc çukurova üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü maliye anabilim ...

SONUÇ
136
Küreselleşme sonucunda üretim faktörlerinin serbest dolaşımı, ülkeleri
mobilitesi yüksek üretim faktörlerini çekebilmek için bir yarışa sokmuştur. Ülkelerin
hareketli üretim faktörlerini çekebilmek için kullandığı en önemli teşvik aracı olan
vergileri kullanmaları ise vergi rekabetini doğurmuştur. Küreselleşme ile birlikte
ekonomik ilişkilerin yoğunlaşmasının ve şirket yapılarının buna bağlı olarak
değişmesinin bir sonucu olarak çok uluslu şirketlerin transfer fiyatlandırması
malipülasyonları, vergi yükümlülerine avantaj sağlayacak vergi idareleri uygulamaları
ve elektronik ticaretin sunduğu olanaklar uluslararası vergi rekabetinin diğer sürükleyici
güçleri olmuşlardır.
Uluslararası vergi rekabetinin kamu harcamalarını disipline etme ve global
düzeyde kaynakların etkin kullanımı sağlama gibi bir takım faydaları olmasının yanında
sınırsız uygulanması bazı sorunlar yaratmaktadır. Bu tür vergi rekabeti ise zararlı vergi
rekabeti olarak adlandırılmaktadır. Oluşan zararlı vergi rekabeti öncelikle mali ve
dolaylı olarak reel yatırım akımlarını saptırmakta, vergi yapılarının bütünlüğünü ve
adaletini bozmakta, vergi yükümlülerinin vergi sistemlerine uyumlarını azaltmakta,
vergilerin ve kamu harcamalarının arzulanan seviyelerini olumsuz yönde etkilemekte,
vergi yükünün emek, servet ve tüketim gibi daha az mobil vergi matrahları üzerine
yoğunlaşmasını sağlamakta ve vergi otoriteleri ile vergi yükümlülerinin vergiye uyum
maliyetlerini artırıcı etkiler yaratmaktadır.
Küreselleşmenin vergileme alanında doğurduğu bir diğer sorun vergi
cennetleridir. Vergi cenneti ülkeler hiç verginin olmadığı veya çok düşük oranlarda
vergi oranlarının bulunduğu yerler olduğundan ekonomik faaliyetleri vergi dışında
bırakarak ya da düşük oranda vergilendirerek sermaye gibi üretim faktörlerini kendi
ülkelerine çekmektedirler. Bunun dışında, vergi cenneti olarak nitelendirilen ülkelerin
mali bilgilerin paylaşımında çok sıkı gizlilik kurallarına sahip olmaları, vergi
kanunlarının şeffaf olmaması ve kişi ve kurumların vergi cennetlerinde belli bir düzeyde
faaliyette bulunma zorunluluğunun bulunmaması vergi cennetlerine yönelmenin diğer
unsurlarını oluşturmaktadır. Bütün bu özellikler dolayısıyla vergiden kaçınmak için
başvurulan merkezlere dönüşmekte ve diğer ülkelerin vergilendirme kapasitelerinin
azalmasına neden olmaktadırlar.