tc çukurova üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü maliye anabilim ...

zararlı vergi rekabetinin boyutları ortaya konulmuş ve 2000 yılında ‘Global Vergi
İşbirliği ve Gelişmeler’ adlı yayınlanan raporla vergilendirme alanında küresel boyutta
yapılan çalışmaların neler olduğu ve bundan sonra nelerin yapılması gerektiği
vurgulanmıştır. 2001 yılında yayınlanan ‘Zararlı Vergi Uygulamaları Konusunda OECD
Projesi: 2001 İlerleme Raporu’nda da vergi cennetlerine karşı alınabilecek ortak
tedbirlerle ilgili kararlar bulunmaktadır. 2004 İlerleme Raporu ise potansiyel zararlı
vergi uygulamaları açısından 2001 yılından bu yana yapılan çalışmaları ortaya
koymakta ve geleceğe ilişkin planları içermektedir. 272
3.1.1. 1998 Raporu: Zararlı Vergi Rekabeti: Yükselen Bir Küresel Konu
OECD tarafından yayınlanan 1988 Raporu’nda küreselleşme sürecinde ülkeler
arasında meydana gelen vergi rekabetinin genişlemesi sonucunda ulusal vergi
matrahlarının ciddi bir tehdit altında bulunduğu ve buna yönelik olarak yapılacak
engelleme girişiminin ne yönde yapılacağı ortaya konulmuştur. OECD’nin 1998
Raporu’nun içeriği şu şekildedir.
Söz konusu Raporun ilk bölümünde, uluslararası vergi yapısına ilişkin olarak
ana prensipler belirtilmiş ve küreselleşmenin söz konusu yapı üzerinde meydana
getirdiği baskı ortaya konulmuştur. Bu, değişen dünyada, vergileme konusunda oyunun
kurallarının değiştiğini ve yeni politikalara ihtiyaç duyulduğu anlamına gelmekte ve
dahası bu yeni politikaların, daha kapsamlı bir uluslararası işbirliğine dayalı önlemleri
içermesi gerektiğinin altını çizmektedir. İkinci bölümde, gerek vergi cennetlerine
gerekse OECD üyesi ülkelerin vergi sistemlerinde yer alan tercih yaratan vergi
rejimlerine yol açan ve ülkelerin vergi sistemlerinin bütünlüğünü zedeleyen faktörlere
ilişkin analizler yer almaktadır. Üçüncü bölümde ise söz konusu vergi cennetleri ve
tercihli vergi rejimleri ile mücadele de kullanılabilecek araçlar ortaya konulmuştur. 273
1998 Raporunun amacı, zararlı vergi uygulamaları olarak ifade edilen vergi
cennetleri ve tercih yaratan vergi uygulamalarının finansal ve diğer iktisadi faaliyetlere
ilişkin kararları nasıl etkilediği, diğer ülkelerin vergi tabanlarını nasıl erozyona
uğrattığı, ticaret ve yatırım kalıplarını nasıl bozduğu ve vergi sistemlerinin adilliğini,
272 Karaca, Yüksel, (2001), a.g.m., ss.91
273 Karaca, Yüksel, (2001), a.g.m., ss.91
87