19.07.2013 Views

tc çukurova üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü maliye anabilim ...

tc çukurova üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü maliye anabilim ...

tc çukurova üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü maliye anabilim ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

vergi rekabetinin etkisi büyük ölçüde vergi oranlarının uygulandığı vergi matrahının<br />

tanımına bağlıdır. Vergi rekabeti ile ilgili tanımlarda, kanuni vergi oranı yerine efektif<br />

vergi oranları kullanılmaktadır. Efektif vergi oranı bir takım faktörleri de dikkate alan<br />

bir orandır. Bu faktörler; kanuni vergi oranı, faiz ve amortisman indirimlerinin<br />

düşürülebilirliği, kişisel gelir vergisi ve kurumlar vergilerinin entegrasyon derecesi ve<br />

enflasyon etkisinden oluşmaktadır. Bu faktörler yeni bir yatırımın yerleşim yeri<br />

hakkında mikro düzeyde kararların değerlendirilmesi için yararlıdır. 158<br />

1.4.1.1. Kurumlar Vergisi Oranlarındaki Değişim<br />

Kurumlar vergisi ülkelerin yabancı yatırımları kendi iktidar alanlarına çekmek<br />

amacıyla giriştikleri vergi rekabetinin en önemli aracıdır. Kurumlar vergisi doğrudan<br />

doğruya şirket kazançlarını hedef aldığından kurumlar vergisi indirimleriyle yabancı<br />

yatırımları cezbedici politikalar izlenebilmektedir. 159<br />

Kurumlar vergisi oranı firmaların yatırım kararları üzerinde etkili olan önemli<br />

bir değişkendir. Çünkü firmaların ülkelerin vergi kanunlarını tam anlamıyla bilmeleri<br />

zor olduğundan, bu oran firmaların karlarını vergilendirecekleri ülkeleri seçmelerine ve<br />

transfer fiyatlandırması işlemlerine yardımcı olmaktadır. 160<br />

Kurumlar vergisi üzerinde bir rekabetin olup olmadığının belirlenebilmesi<br />

amacıyla sermaye mobilitesinin arttığı 1980’li yıllardan sonraki vergi oranlarının<br />

incelenmesi önem arz etmektedir. 1980’li yıllardan sonraki vergi oranlarına<br />

bakıldığında bir çok sanayileşmiş ülkenin kanuni kurumlar vergisinde indirime gittiği<br />

görülmektedir. OECD ülkelerindeki 1980 yılına ait kanuni kurumlar vergisi ortalaması<br />

%41 iken bu oran 2008 yılında % gerilemiştir. Bu düşüşün en önemli nedeni ise vergi<br />

rekabetidir. Sermayenin mobilitesinin artması sonucunda, sermayeyi kendi ülkelerine<br />

çekmek amacıyla ülkeler kurum kazançları üzerindeki vergileri azaltarak birbirleriyle<br />

rekabet etmektedirler.<br />

Tablodan da görüldüğü üzere; bazı ülkeler vergisi oranlarını büyük ölçüde<br />

düşürmüşlerdir. Örneğin, yabancı sermaye çekme konusundaki başarısından dolayı<br />

kendisinden sıkça bahsedilen İrlanda’da belirtilen dönemde kanuni kurumlar vergisi<br />

158 Giray, Filiz, (2005), a.g.m., ss.95<br />

159 Saraç, Özgür, (2006), a.g.e., ss.161<br />

160 Feld, Lars, (2004), ‘On Tax Competition:The (Un)Expected Advantages of Decentralized Fiscal<br />

Autonomy’,http://www.uni-marburg.de/fb02/makro/forschung/gelbereihe/artikel/2004-25-Hayek<br />

PaperDP_gesamt.pdf<br />

44

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!